15 Май, 2025, 17 Зулқаъда, 1446
15 Май, 2025, 17 Зулқаъда, 1446
Cавол: Қабрда савол-жавоб қайси тилда бўлади? Баъзилар араб тили дейишди. Шунга кўра вафот этган киши араб тилини тушунмасачи?
Жавоб: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм. Қабрда бўладиган савол-жавоблар бизга нисбатан ғайб бўлиб, савол-жавоблар муайян тилда бўлиши ҳақида бирор оят ва ҳадисда очиқ айтилмаган. Шунинг учун бу борада баҳс-мунозаралардан тилни тийишимиз мақсадга мувофиқ бўлади. Бу билан машғул бўлиш кишининг дини ва дунёси учун ҳеч қандай фойда келтирмайди. Албатта, ҳар бир қавмга ўзининг тилидан пайғамбар юборган Ҳаким зот бўлмиш – Аллоҳ таоло қабрда ҳам бандани ноқулай ҳолга солиб қўймайди.
Биз билишимиз лозим бўлаган нарса – қабрда киши айрим саволлар билан имтиҳон қилиниши ва саволлар берилиши ҳақ ва ростдир. Зеро, бу борада кўплаб ҳадислар нақл қилинган.
Жумладан, Усмон розияллоҳу анҳудан ривоят қилинган ҳадиси шарифда айтилишича, Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам қачон маййитнинг дафнидан фориғ бўлсалар қабр устига келиб: “Биродарингиз учун истиғфор айтинг. Унга сабот сўранг. Чунки ҳозир у сўралади”, дер эдилар (Имом Абу Довуд ва Имом Баззор ривоят қилишган).
Аммо ушбу савол-жавоб айнан қайси тилда бўлиши маълум эмас. Шуниси аниқки, у ердаги саволлар банда тушунадиган ва англайдиган ҳолатда бўлади.
Шунинг учун ҳам Аллома Ибн Ҳажар раҳимаҳуллоҳ: “Ҳар кимга ўзининг тилида хитоб қилиниши эҳтимоли бор” деганлар (“Ал-имтаъ бил-арбаин ал-мутабайинатис-самоъ” китоби). Тавфиқ Аллоҳдан.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.
Бугун, 14 май куни Ўзбекистон халқаро исломшунослик академиясида “Ёшлар – янги Ўзбекистон келажаги бунёдкори” шиори остида иш берувчи ташкилот вакиллари ва талабалар учрашуви ўтказилди. Унда турли иш берувчи вазирликлар, ташкилот, корхона ва муассасалар қаторида Ўзбекистон мусулмонлари идораси ва унинг тизимидаги Тошкент ислом институти, “Кўкалдош” ўрта махсус ислом билим юрти, Ҳадис илми мактаби масъул вакиллари иштирок этди.
Тадбирни кириш сўзи билан очиб берган Ўзбекистон халқаро исломшунослик академияси ректори Музаффар Комилов диний-маърифий соҳадаги сўнгги янгиликлар, ёшлар таълим-тарбиясига берилаётган эътибор, олийгоҳ фаолияти тўғрисида сўзлаб берди.
Учрашув давомида 2024-2025-ўқув йилида Ўзбекистон халқаро исломшунослик академиясини бакалавр босқичини 309 нафар, магистратура босқичини 95 нафар талаба тамомлаётгани айтиб ўтилди.
Ҳамкор ташкилотлар кўлами йил сайин кўпайиб бораётгани, ҳозирги кунга қадар Академия ва ташкилотлар ўртасида 100 дан ортиқ ҳамкорлик бўйича меморандум ва шартномалар имзолангани баён этилди.
Тадбирнинг амалий қисмида иш берувчиларнинг битирувчилар билан суҳбатлари ташкил этилди. Мазкур жараёнда 70 га яқин давлат ва нодавлат ташкилотлари вакиллари, жумладан, Дин ишлари бўйича қўмита, Ўзбекистондаги Ислом цивилизацияси маркази, Имом Бухорий номидаги Тошкент ислом институти, "Кўкалдош" ўрта махсус ислом билим юрти, Ҳадис илми мактаби, Ўзбекистон Фанлар академияси Абу Райҳон Беруний номидаги Шарқшунослик институти, Ўзбекистон Фанлар академияси Тарих институти, Имом Мотуридий халқаро илмий-тадқиқот маркази, Ўзбекистон Миллий архиви, Алфраганус университети ва бошқа кўплаб ҳамкор ташкилотлар вакиллари қатнашди. 100 дан зиёд талаба билан меҳнат шартномалари тузилди.
Тадбирда фаоллик кўрсатган иш берувчи ташкилотлар вакилларига Академия томонидан эсдалик совғалари, ташаккурномалар топширилди.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Матбуот хизмати
Иймон 
Намоз 
Рўза 
Закот 
Ҳаж 
Қуръон 
Ислом сабоқлари 
Aлоқа 