Дунё кўзингизга тор бўлиб кетганда ушбу воқеани эсланг
Етти фарзанднинг отаси эди. Уч ўғил, тўрт қиз. Катта ўғил икки ёшдан ўтар ўтмас вафот этди. Иккинчи ўғил бир ярим ёшида вафот этди. Учинчи ўғил ҳам эмизикли вақтида, ўн етти ойлигида вафот этди. Катта қизи турмушга чиқди ва лекин 28 ёшида бандаликни бажо келтирди. Иккинчи қизи ҳам турмушга чиқиб, 21 ёшида у ҳам вафот этди. Учинчи қизи 27 ёшида вафот этди. Ўғиллари Қосим, Абдуллоҳ, Иброҳим, қизлари Зайнаб, Руқайя, Умму Кулсум ҳаммаларини ўз қўллари билан ерга қўйдилар. Фақатгина, кенжа қизлари Фотимагина ўзларидан кейин олти ойгина яшади.
Бошингизга бирор ташвиш ёки ғам тушса, юқоридаги воқеани эсланг. Воқеа эгасини танигандирсиз?
Аллоҳумма солли ва саллим ва барик ъала Саййидина Муҳаммад.
Ҳомиджон домла ИШМАТБЕКОВ
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм
Савол: Исломда янги кун қайси соатдан бошлаб киради? Масалан, шартли қабул қилинган тартиб бўйича соат 00:00 янги куннинг бошланиши саналади? Исломда янги куннинг бошланиши ва тугаши қайси вақтдан эътиборга олинади?
Жавоб: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм. Динимизга кўра, кун шом вақтидан бошланади ва кейинги шомгача давом этади. Бошқача қилиб айтганда, исломда кун кеча билан бошланади ва унинг эртасида кун ботиб, кундуз тугаганида, ўша кун ҳам якунланади. Бунга оят ва ҳадислардан кўплаб далиллар бор.
Фақат айрим аҳкомларда куннинг бошланиши бомдод намозининг вақти кириши (субҳи содиқ)дан бошланади ва кун кейинги бомдод вақтигача давом этади. Масалан, Ҳажда Арафот водийсида туришда ҳукм шундай.
Шунингдек, айрим ҳолларда “кун” тушунчаси юқоридагидек, 24 соатдан иборат (сутка) маъносида эмас, балки тунга муқобил – қарама-қарши маънода қўлланилиши ҳам мумкин. Бу ҳолда кун бошланиши бомдод вақтидан то қуёш ботгунигача бўлган муддат, яъни кундуздан иборат бўлади. Бунга мисол учун “бир кун рўза тутиш” деганда айнан шу муддат назарда тутилади.
Хулоса қилиб айтганда, динимиздаги умумий қоидага кўра, куннинг бошланиши кун ботганидан бошланиб, кейинги кун ботишигача давом этади. Айрим истисно қилинган ҳолатларда куннинг қачон бошланиб, қачон тугаши диндаги ҳукмларга қараб фарқ қилади. Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.