Бақара сурасининг: «Аллоҳга “чиройли қарз” берадиган (Унинг йўлида ўз бойлигидан сарфлайдиган) киши борми?..» 245-ояти каримаси нозил бўлгач, Абу Даҳдаҳ розияллоҳу анҳу: “Эй Аллоҳнинг Расули! Аллоҳ қарздан беҳожат бўлгани ҳолда, бизнинг қарз беришимизни хоҳлайдими?” – дедилар.
Набий алайҳиссалом: “Ўша сабабли сизларни жаннатга киритишни хоҳлайди”, дея жавоб бердилар. “Агар мен Роббимга қарз берсам, унинг эвазига мен ва болаларимни ҳам жаннатга киритадими?” – дедилар Абу Даҳдаҳ.
Набий алайҳиссалом: “Ҳа”, дедилар. Шунда Абу Даҳдаҳ: “Ундай бўлса, қўлингизни узатинг!” – дедилар. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам қўлларини узатган эдилар, Абу Даҳдаҳ: “Менинг иккита боғим бор, уларнинг бири Мадинанинг паст тарафида, бошқаси тепа тарафида жойлашган. Худо ҳаққи, менда шулардан бошқа нарса йўқ, уларни Аллоҳга қарз бердим”, дедилар.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Биттасини Аллоҳга бериб, бошқасини ўзинг ва оиланг тирикчилиги учун олиб қўявергин”, дедилар.
Абу Даҳдаҳ: “Ё Аллоҳнинг Расули, сиз гувоҳ бўлингки, мен иккисидан энг яхшисини, ичида 600 туп хурмоси борини бердим”, дедилар.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Ундай бўлса, Аллоҳ у сабабли сени жаннат ила мукофотлайди”, дедилар.
Абу Даҳдаҳ боғ томон юрдилар ва аёли ҳамда болаларини чақириб: “Чиқинг, мен бу ерни Аллоҳга қарз бердим”, дедилар.
Умму Даҳдаҳ: “Йўғ-э, нимага бундай қилдингиз, ахир бу боғни орқангиздан қоладиган болаларингизга ташлаб кетганингиз яхши эмасми? Чорагиними ё ярминими бериб, қолганини ўзимизга олиб қолмабсиз-да!” демадилар.
Аксинча, Умму Даҳдаҳ: “Яхши савдо бўлибди, Аллоҳ сизга барака берсин”, дедилар. Кейин болаларига ўгирилиб, уларнинг этакларидаги хурмоларни қоқиб ташладилар ва оғзида чайнаб турганларини ҳам чиқартириб юбордилар. Шу заҳоти болалари билан у ердан чиқиб, иккинчи боғга кириб жойлашдилар.
Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Абу Даҳдаҳ учун мевалари мўл қанчадан-қанча хурмо дарахтлари тайёрлаб қўйилган”, дедилар.
Эй Абу Даҳдаҳ, мукофотингизни Аллоҳ берсин! Қандай қилиб Аллоҳнинг амрига бу даражада тезлик ила лаббай дея жавоб бердингиз-а?! Қандай қилиб ажабтовур, мевалари кўплигидан шохлари эгилиб қолган бу хурмозорни
Аллоҳнинг жаннатидан умид қилиб, Ўзининг йўлида садақа қилдингиз?! Буни қандай уддаладингиз?!
Ҳозирги кунда олдига ишончли кишилар келиб масжид қурилиши учун ёрдам сўрашганида ёки мусулмонларга фойда келтирадиган бирор-бир ишга ҳомийлик қилиш илтимоси бўлганда иккиланадиган баъзи бойларга ўхшаб Абу Даҳдаҳ розияллоҳу анҳу узоқ ўйланмадилар. Ёки бўлмаса мақтов, ўзларининг ҳақларига мадҳия сўрамадилар. Йўқ, Аллоҳга қасамки, у зот бу ишларни Аллоҳ Ўзининг мухлис бандаларига тайёрлаб қўйган жаннатига талабгор бўлиб қилдилар, бундан бошқа нарсанинг талабида бўлганлари йўқ.
Эй Абу Даҳдаҳ, қилган ишингиз муборак бўлсин! Яна сизга бундайин солиҳа аёл муборак! Бундай улкан мартабада тура олиш қутлуғ бўлсин! Эй Умму Даҳдаҳ! Мусулмонларнинг аёллари сиздайин зотларга эргашсинлар...
Ҳассон Шамсий Пошонинг "Жаннат бўстонидаги оилавий оқшомлар" номли китобидан
Ғиёсиддин Ҳабибуллоҳ, Илҳом Оҳунд, Абдулбосит Абдулвоҳид таржимаси.
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм
Муҳаррам ойи қандай ой?
Муҳаррам ойи – мусулмонлар тақвимининг биринчи ойидир. Бу ой Аллоҳ таоло уруш, қон тўкишни ҳаром қилган (Зулҳижжа, Зулқаъда, Муҳаррам, Ражаб) тўрт ойнинг бири бўлиб, унинг ўнинчи куни яъни, ашуро куни алоҳида фазилатларга эга.
Ашуро қандай кун?
Бу кун ҳақида Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Бу шундай яхши кундирки, бу кунда Аллоҳ Бани Исроилни душманларидан қутқарган. Шу боис Мусо алайҳиссалом бу кунда рўза тутган. Мен Мусога кўпроқ (яқин бўлишга) ҳақлироқман”, дедилар ва у кунда рўза тутиб, одамларни ҳам унинг рўзасини тутишга буюрдилар” (Имом Бухорий ривояти).
Ашуро куни рўза тутиш ўтган бир йиллик гуноҳларга каффорат бўлади.
Бу ҳақда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Ашуро кунининг рўзаси – Аллоҳдан умид қиламанки – бир йил олдинги гуноҳларга каффорат бўлади”, деганлар (Имом Муслим ривояти).
Бу кун яқинларга кенгчилик қилиш, бир йиллик кенгчиликка сабаб бўлади.
Абу Саъд розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади. Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Ким Ашуро куни аҳли аёлига кенглик яратса, Аллоҳ унга йил бўйи кенглик яратади”, дедилар (Имом Байҳақий ривояти).
Ашуро кунини Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам қандай ўтказардилар?
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам бу кунни ўтказиб юбормаслик учун қаттиқ ҳаракат қилардилар, унинг савобига эришиш учун бу куннинг келишини интиқлик билан кутардилар. Бу ҳақда Ибн Аббос розияллоҳу анҳу айтадилар: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламни Ашуро куни рўзасини Рамазон ойи рўзасини кутиб соғингандек, бошқа кун ва ой рўзасини кутганларини кўрмадим” (Имом Бухорий, Имом Муслим ривояти).
Абдуллоҳ ибн Аббос розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Ашуро куни рўзасини тутиб, одамларни ҳам бу куннинг рўзасини тутишга буюрганларида, саҳобалар: “Ё, Расулуллоҳ! Бу кун яҳудий ва насронийлар улуғлайдиган кун-ку!” дейишди. Шунда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Аллоҳ хоҳласа келаси йил тўққизинчи куни ҳам тутамиз”, дедилар. Аммо, келаси йил келмасидан Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам вафот этдилар (Имом Муслим ривояти).
Аллоҳ таоло ушбу ойнинг фазилатларидан барча мўмин-мусулмонларни тўлиқ баҳраманд этсин. Ўзининг розилигини топадиган амалларда бардавом қилсин.
Даврон НУРМУҲАММАД