23 Июл, 2025, 28 Муҳаррам, 1447
23 Июл, 2025, 28 Муҳаррам, 1447
Пайғамбарларнинг вазифаси Аллоҳ таолонинг буйруқ ва қайтариқларини инсонларга етказиш, сўзида ва амалида баён қилиб беришдир. Қуръони каримда барча пайғамбарлар ушбу масъулиятли вазифани мукаммал бажарганликлари таъкидланган.
Пайғамбарлар қаторида Набийимиз соллаллоҳу алайҳи васаллам зулматларни ёритувчи нур мисол умматни мунаввар манзиллар сари етакладилар. Аллоҳ таоло бундай мараҳамат қилади:
وَدَاعِيا ً إِلَى اللَّهِ بِإِذنِهِ وَسِرَاجًا مُّنِيرا
“Аллоҳнинг изни билан У зотга (Унинг динига) даъват қилувчи ва (ҳақ йўлни кўрсатувчи) нурли чироқ қилиб юборгандирмиз”(“Аҳзоб” сураси, 46-оят).
Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам гўзал ўрнак, инсонларга тўғри йўлни кўрсатувчи эканликлари ушбу оятда баён қилиняпти. Шу сабабдан саҳобалар у зотнинг ҳаётларини диққат билан кузатиб, ўзлари учун ўрнак қилиб олишган ва келажак авлодларга катта ғайрат билан етказишган.
Пайғамбаримиз алайҳиссаломдан ўрнак олиш ҳар бир мусулмон учун энг олий вазифа ҳисобланади. Аллоҳ таоло бундай марҳамат қилади:
وَمَا آتَاكُمُ الرَّسُولُ فَخُذُوهُ وَمَانَهَاكُمْ عَنْهُ فَانتَهُوا وَاتَّقُوا اللَّهَ
“Пайғамбар ўзи сизларга ато этган нарсани олинглар, у зот сизларни қайтарган нарсадан қайтинглар ва Аллоҳдан қўрқинглар”(“Ҳашр” сураси, 7-оят).
Аллоҳ таоло Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламдан Қиёматга қадар барча инсонлар ўрнак олишини таъкидлаган. У зот алайҳиссалом ҳам сўзда, ҳам амалда баён қилган асос ва қоидалар бутун инсонлар учун йўл кўрсатувчидир. Шундай вазиятлар бўлганки, у зотдан душманлари ва озор берган шахсларни лаънатлаш, уларга азоб келиши учун дуо қилишларини сўраганлар. Лекин шундай оғир вазиятда ҳам: “Мен лаънатловчи эмас, балки раҳмат пайғамбари қилиб юборилдим”, – деб жавоб беришлари фикримизнинг далилидир.
У зотнинг ахлоқлари тўғрисида Оиша онамиздан сўралганда: “У зотнинг хулқлари Қуръон эди”, деб жавоб бердилар. Оиша онамизнинг берган жавобларидан Қуръоннинг буйруқ ва қайтариқларига бўйсуниш энг чиройли ахлоқ эканини яна бир бор англаймиз. Имом Нававий: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Қуръон рози бўлган ишдан рози, Қуръон норози бўлган ишдан норози бўлар эдилар”, деганлар. Булардан аён бўладики, мусулмон киши оят ва ҳадислардаги буйруқларга бўйсунган вақт Пайғамбаримиз алайҳиссаломни ўзларига ўрнак қилиб олган бўлади.
Ҳақиқатда, Расулуллоҳ алайҳиссалом арзимас сабаблар туфайли бир-бирини ҳалок қиладиган, ахлоқсизликнинг юқори чўққисига чиққан қавмдан Саодат асри дея эътироф этилган жамиятни тарбияладилар. Пайғамбар алайҳиссаломнинг бу ютуққа эришишларида буюк ахлоқлари, ҳаёт йўлларининг таъсири бор, албатта.
Бундан келиб чиқадики, гўзал хулқнинг инсон ҳаётида тутган ўрни беқиёсдир. Зеро, Ислом дини моҳиятини бошқаларга намоён этишнинг энг яхши йўли гўзал ахлоқдир!
Ҳошим домла Аманов,
Тошкент ислом институти ўқитувчиси
Дўстона ва самимий руҳда ўтган учрашувда Марказ раҳбари Ўзбекистон Президенти Шавкат Мирзиёев ташаббуси билан юртимизда бунёд этилаётган Ўзбекистондаги Ислом цивилизацияси маркази ҳақида жумладан, Марказ доирасида амалга оширилаётган тадбирлар, барча илмий ва ташкилий ишлар ҳақида маълумот берди.
– Ўзбекистон Ислом илми, фиқҳ ва ҳадис соҳасида юксак меросга эга. Бу заминда машҳур уламолар, буюк фақиҳлар, муҳаддислар, мутафаккирлар ва санъатшунослар етишиб чиққан, – деди Ислом уюшмаси бош котиби. – Ушбу мероснинг Ислом оламидаги аҳамияти ва долзарблигини кўрсатишда Ўзбекистондаги Ислом цивилизацияси маркази муҳим ўрин тутади. Бу юртнинг таниқли ва машҳур алломалари туфайли Ислом цивилизациясининг асл моҳияти хусусан, инсонпарварлик ва бағрикенглик қадриятлари бугунги кунга қадар сақланиб қолган. Мазкур мегалойиҳа бу бой меросни жаҳон ҳамжамиятига танитишда асосий аҳамиятга эга. Биз Бутунжаҳон Ислом уюшмаси номидан ушбу саъй-ҳаракатларни тўлиқ қўллаб-қувватлаймиз. Ўзбекистон Президентининг маданият ва маърифатга қаратган эътибори барча мусулмон мамлакатлар учун намуна бўлади. Марказ билан ҳамкорлик қилишдан бениҳоят мамнунмиз! – дея таъкидлади Шайх Муҳаммад Абдулкарим Ал-Исса.
Учрашув давомида Шайх Муҳаммад Абдулкарим Ал-Исса Ўзбекистонда олиб борилаётган ислоҳотлар хусусан, Ислом цивилизацияси марказининг барча тадбирлари, режалаштирилган турли анжуманларга қизиқиш билдириб, бу борада олиб борилаётган ишларни юксак баҳолади ва мамнуният билан эътироф этди. Ислом цивилизацияси марказининг очилиш маросими қанчалик аҳамиятли эканлигига эса алоҳида тўхталди. Шу ўринда Шайх Муҳаммад Абдулкарим Ал-Исса Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёев Бирлашган Миллатлар Ташкилоти Бош Ассамблеясининг 72-сессиясида сўзлаган нутқидан қуйидаги иқтибосларни келтирди: “Биз бутун жаҳон жамоатчилигига ислом динининг асл инсонпарварлик моҳиятини етказишни энг муҳим вазифа, деб ҳисоблаймиз. Биз муқаддас динимизни азалий қадриятларимиз мужассамининг ифодаси сифатида беҳад қадрлаймиз. Ислом дини бизни эзгулик ва тинчликка, асл инсоний фазилатларни асраб-авайлашга даъват этади. Ислом цивилизацияси марказининг фаолияти ҳам шу мақсадга хизмат қилади”. Шайх Муҳаммад Абдулкарим Ал-Исса Ўзбекистон Президенти томонидан БМТ минбаридан туриб илгари сурилган мазкур улкан ташаббус Бутунжаҳон Ислом уюшмаси номидан қўллаб-қувватлашини таъкидлаб ўтди.
Ислом цивилизацияси маркази раҳбари Ўзбекистон Президенти ташаббуси билан Марказ таркибида Араб-ислом хаттотлик мактабини очиш йўлга қўйилганини маълум қилди. Шайх Муҳаммад Абдулкарим Ал-Исса ушбу лойиҳани тўла-тўкис қўллаб-қувватлади:
– Янги Ўзбекистон лойиҳаси бўлмиш бу хаттотлик мактаби орқали Қуръони каримнинг ҳар бир сурасини махсус араб хатида, безаклар билан бойитилган тарзда қўлда кўчириш мақсадга мувофиқ, – дея таклиф қилди Бош котиб, – Ўзбекистондаги бўлажак Араб-ислом хаттотлик мактаби фаолиятини йўлга қўйишда, шунингдек, жаҳон миқёсида машҳур бўлган катта тажрибага эга хаттотларни ушбу марказга жалб этиш, хаттотларнинг иш фаолияти самарали бўлиши учун уларни рағбатлантириш ва умуман мактаб фаолиятини ривожлантиришда астойдил ҳамкорлик қилишга тайёрмиз.
Делегация аъзолари Макка шаҳрида жойлашган Ҳиро маданият даҳаси, Ваҳий музейи, “Бурж ас-саъа” минорасида жойлашган шу номдаги музей, Каъба кисваси учун қирол Абдулазиз мажмуаси ва Мадина шаҳридаги “Бўстон” музейи, Пайғамбаримиз (с.а.в) сийратлари ва Ислом цивилизацияси музейи, Жидда шаҳридаги Ислом санъати музейи ва кутубхонасига ташриф буюрди ва ҳамкорлик бўйича музокаралар олиб борди.
Бундан ташқари, Ислом цивилизацияси маркази делегацияси аъзолари музей ва кутубхоналарга қилган ташрифлари жараёнида Пайғамбаримизнинг фаолият ва турмуш тарзларини ифодаловчи видеолавҳалар Ўзбекистондаги Ислом цивилизацияси марказига тақдим этилиши масаласини ҳам кўриб чиқишди.
Шунингдек, учрашувда Ўзбекистон Президенти ташаббуси билан Самарқандда янгидан бунёд этилаётган Имом Бухорий мажмуаси зиёратчилари учун қулай шарт-шароитлар яратиш масаласида ҳам фикр алмашилди. Бу борада Саудия Арабистони тажрибасидан фойдаланиш мақсадида Бутунжаҳон Ислом уюшмаси Тадбирлар ва конференциялар бўлими бошлиғи Шокир Салоҳ ал-Адваний билан мулоқот ўтказилди. Мулоқот давомида Ислом уюшмаси вакили бу масалада Саудия Арабистонининг етакчи ташкилотларидан бири “Илм” компанияси кўмак беришини билдирди. Кейинги муҳокамалар видеоконференция шаклида давом эттирилишига келишиб олинди.
Иймон 
Намоз 
Рўза 
Закот 
Ҳаж 
Қуръон 
Ислом сабоқлари 
Aлоқа 