Cавол: Вафот этиб кетган ота-оналарнинг зиммасида тутилмаган рўзалари қолган бўлса, уни қандай адо этиш мумкин?
Жавоб: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Мазҳабимиз уламолари наздида вафот этган кишиларнинг номидан рўза тутиб бўлмайди, балки, валийлари томонидан уларнинг рўза тутишдан ожиз бўлган ҳар бир кунлари учун фидя (бир мискиннинг бир кунлик таоми ёки шу миқдоридаги маблағ) берилади.
Бу ҳақда фиқҳий манбаларимизда бундай дейилади: “Агар (бемор) тузалиб ёки (мусофир) уйига қайтиб бир муддат яшаб вафот этса, меросхўрлари маййитнинг яшаган кунлари учун фидя берадилар” (“Мухтасарул виқоя”).
Агар Рамазон рўзасини касаллик ёки сафарни узоқ давом этгани сабабли тута олмаса ва вафот этса унга қазоси вожиб бўлмайди, лекин меросхўрларига васият қилган бўлса васияти дуруст бўлади ва меросхўрлари (агарчи рўза тутиш маййитга вожиб бўлмасада) молининг учдан биридан фидя берадилар.
Аммо, мусофир муқим бўлса ва бемор соғайса ва бир муддат яшаса, уларга касаллик ёки сафарда қазо қилган кунларини рўзани тутиши вожиб бўлади. Агар тута олмасдан вафот этса, вафотидан олдин меросхўрларига фидяни васият қилиши лозимдир (“Бадоеъус саноеъ”, “Фатовои Ҳиндия”). Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази
Жорий йилнинг 10 май куни Андижон вилояти бош имом-хатиби Мирзамақсуд домла Алимов бошчилигида Қўрғонтепа туманидаги “Юнус Али Охунд” жоме масжидида вилоятнинг шаҳар ва туманлари бош имом-хатиблари, отинойилар ва ҳожилар иштирокида Қўрғонтепа тумани хамда Хонобод шаҳрида фаолият кўрсатаётган масжид имом-хатибларининг фаодият самарадорлигини ошириш юзасидан сайёр семинар йиғилиши ўтказилди.
Даставвал семинар иштирокчилари бўлган шаҳар-туман бош имом-хатиблар, отинойилар томонидан ўзларига бириктирилган хонадонларга кириб, аҳоли билан юзма-юз кўришиб, уларга маънавий ва моддий ёрдамлар кўрсатилди. Сўнг эса шаҳар-туман бош имом-хатиблари ўзларига бириктирилган масжидларда пешин намозини адо этиб, намозга келган жамоатга маърифий суҳбатлар қилиб бердилар.
Семинар йиғилишида эса нотиқлар томонидан Қўрғонтепа тумани хамда Хонобод шаҳридаги масжидларнинг фаолияти ҳақида кенг маълумотлар берилиб, туманида фаолият кўрсатаётган имом-хатибларнинг фаолият самарадорлиги ошириш бўйича керакли кўрсатма ва топшириқлар берилди.
Шунингдек, тумандаги Масжид имом-хатиблик фаолиятида намунали ва фаол мехнат қилаётган имом-хатиб вилоят бош имом-хатибининг ташаккурномаси ва эсдалик совғаси билан тақдирланди.
Семинар якунлангач эса, қозидомла бошчилигида масжид ҳудудига яхши ниятлар ила ўн туп манзарали дарахт кўчатлари ўтказилди.
Андижон вилоят вакиллиги Матбуот хизмати