04 Июл, 2025, 9 Муҳаррам, 1447
04 Июл, 2025, 9 Муҳаррам, 1447
“Ал-Азҳар” шайхи доктор Аҳмад Тоййиб Бирлашган Миллатлар Ташкилоти Бош Ассамблеясининг Исломофобияга қарши курашиш халқаро куни муносабати билан ўтказилган йиғилишида жаҳон ҳамжамиятини исломофобияга қарши курашишга чақирди. У ушбу тадбирда сўзлаган нутқида шайх ат-Тоййиб исломофобияни ақлга зид ва мантиқсиз мафкура сифатида таърифлаб, уни жаҳон тинчлигига ҳақиқий таҳдид келтиради, дея баҳолади.
“Ал-Азҳар” шайхи доктор Аҳмад Тоййиб маърузаси давомида БМТ Бош котиби Антониа Гутерришнинг Ислом ҳақидаги холис ва жасоратли сўзларини юқори баҳолаб, бундай баёнотлар исломофобияга қарши курашда муҳим аҳамиятга эга эканини таъкидлади. У, шунингдек, айрим ўнг қанот экстремистик гуруҳларнинг Исломга нисбатан нотўғри тасаввурларни популистик мақсадларда суистеъмол қилишга уринишларини қоралади.
Шайх ат-Тоййибнинг ушбу чақириқлари исломофобияга қарши халқаро миқёсдаги саъй-ҳаракатларни кучайтириш ва динлараро ҳурмат ҳамда ҳамжиҳатликни мустаҳкамлашга қаратилган.
Ўз навбатида Миср муфтийси ва Жаҳон фатво муассасалари Бош котиби, доктор Назир Айёднинг таъкидлашича, исломофобияга қарши кураш жамият тинчлигини сақлаш ва халқлар ўртасида ҳамжиҳатлик ҳамда бағрикенглик қадриятларини мустаҳкамлаш учун долзарб масаладир. Мазкур оқимга қарши курашиш мусулмонлар зиддига нафрат қўзғатувчи ҳар қандай сўзлар ва фикрларга қарши халқаро ҳамкорликдаги саъй-ҳаракатлар олиб боришни талаб қилади.
Ҳар йили 15 март куни нишонланадиган “Исломофобияга қарши кураш халқаро куни” муносабати билан сўзлаган нутқида, доктор Назир Айёд исломдан қўрқиш ҳодисасининг тарқалиши ва мусулмонларга қарши бўлган ёлғон маълумотлар ҳамда нафрат қўзғатувчи кампанияларнинг кучайиши катта муаммо эканини таъкидлади. Бу эса нотўғри тушунчаларни тўғрилаш, динлар ва маданиятлар ўртасида мулоқотни кучайтириш, раҳм-шафқат, тинчлик ва осойишталикда яшашга чақирувчи исломий қадриятларни тарқатиш устида ишлашни талаб этади.
Доктор Назир Айёднинг таъкидлашича, Миср Фатво ҳайъати ва Жаҳон фатво муассасалари бош котибияти бу борада фаол иш олиб бормоқда. Улар ичида экстремизм ва исломофобияга қарши курашиш бўйича “Салам” тадқиқотлар маркази орқали махсус тадқиқотлар ва изланишлар олиб бориш, халқаро конференциялар ва семинарлар ўтказиш, халқлар ўртасида тушуниш ва ҳамкорлик кўприкларини қуришга қаратилган ташаббусларни амалга ошириш каби ишлар мавжуд.
Манбалар асосида
Илёсхон Аҳмедов тайёрлади.
Бир куни Фатҳ ибн Хоқон халифа Мутаваккилнинг ҳузурига кирди. Халифа жим ўтарар ва бир нарса ҳақида чуқур ўйларди. Фатҳ бу жимликни бузиб: “Нималар ҳақида ўйлаяпсиз, эй мўминлар амири?” – дея сўради. Халифа: “Мен ер юзида турмуши энг фаровон киши ким экан?” деб ўйлаётган эдим”, деди. Фатҳ бўлса: “Дунёда энг фаравон ҳаёт кечираётган киши сиз-да! Аллоҳга қасамки, у – сизсиз!” – деди. Халифа: “Йўқ! Мен эмас. Кенг ҳовлиси, солиҳа аёли, қобил фарзандлари ва етарли ризқи бўлган киши – ҳаёти энг фаравон одамдир”, деди.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ҳам: “Тўрт нарса бахтнинг белгисидир: солиҳа аёл, кенг турар-жой, солиҳ қўшни, яхши улов. Тўрт нарса эса бадбахтлик белгисидир – ёмон хотин, ёмон қўшни, чатоқ улов, тор хонадон”, деганлар.
Баъзилар бахтни машҳурликда, молу давлатга эга бўлишда деб биладилар. Бу дунёда Аллоҳнинг мухлис бандаларигина ҳис қиладиган саодат таъмини тотиш бахтига мушарраф бўлмаган ҳолда яшаб ўтадилар.
Орифлардан бири: “Подшоҳлар бизда қандайин бахт борлигини билганларида эди, унга етишиш учун бизга қарши қилич кўтариб жанг қилишарди”, дейди.
Ғалаба билан саодат орасида катта фарқ бор. Ғалаба бу – ўзингиз истаб турганнинг устидан зафар қозониш бўлса, ненинг устидан ғолиб бўлсангиз, у сизнинг хоҳишингизга мансуб бўлмоғи чин саодатдир.
Оскар Уайльд[1]нинг шундай гапи бор: “Бахт фақатгина унга бир нечта кишилар билан бирга етишсанг ҳақиқий бўлади. Оғриқ, азоб ҳам фақатгина бир ўзингнинг бошингга тушса аламли бўлади. Саодат – бошқа кишиларни бахтли қилишдир”.
Олмон физиги Макс Планк: “Саодатни муҳофаза қилиш учун уни бошқалар билан бўлишишинг керак”, деган.
Ғарб мутафаккирларидан яна бири: “Тажрибамдан ўтган нарса шуки, энг буюк бахт – яхшиликни яширинча қилганимдан кейин кутилмаганда бу яхшилигим одамлар қулоғига етиб боришини кўришим”, деган эди.
Инглиз ёзувчиси Уильям Сомерсет Моэм[2]: “Биз улғайиб борарканмиз саодат – олишда деб ўйлардик, кейинчалик билдикки, бахт – беришда экан”, дейди.
Бахт – бошқаларга тортиқ қилиш ва яхши ишларни амалга оширишда мужассам. Бахт бировдан нарса олиш ва ўзганинг қўлига қарашда эмас.
Ҳассон Шамсий Пошонинг
“Жаннат бўстонидаги оилавий оқшомлар” номли китобидан
Ғиёсиддин Ҳабибуллоҳ, Илҳом Оҳунд, Абдулбосит Абдулвоҳид таржимаси.
[1] Тўлиқ исми: Оскар Фингал О’Флаэрти Уиллс Уайльд. 1854 йилда Дублин шаҳрида туғилган. Шоир, драматург, сценарист. 1900 йил 30 ноябрда 46 ёшида Парижда вафот этган.
[2] 1874 йил 25 январда Францияда туғилган. 1965 йил16 декабрда Ницца шаҳрида вафот этган. 1897 йилда чоп этилган “Ламбетлик Лиза” романи билан машҳур бўлган.
Иймон 
Намоз 
Рўза 
Закот 
Ҳаж 
Қуръон 
Ислом сабоқлари 
Aлоқа 