Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
01 Июл, 2025   |   6 Муҳаррам, 1447

Тошкент шаҳри
Бомдод
03:09
Қуёш
04:54
Пешин
12:32
Аср
17:41
Шом
20:04
Хуфтон
21:41
Bismillah
01 Июл, 2025, 6 Муҳаррам, 1447
Янгиликлар

Эрмитажда сақланаётган Темурийлар даврига оид 11 тоннали ёдгорлик

15.04.2025   7587   2 min.
Эрмитажда сақланаётган Темурийлар даврига оид 11 тоннали ёдгорлик

Санкт-Петербургдаги машҳур Эрмитаж музейида оғирлиги 11,2 тонна келадиган улкан тош сақланмоқда. Бу оддий тош эмас. У Соҳибқирон Амир Темур даврига, яъни Темурийлар сулоласи ҳукмронлик қилган буюк бир даврга оид тарихий ёдгорликдир.


Ушбу тош 1937 йили Ўзбекистон ҳудудида жойлашган Улуғ тоғда топилган. Унинг юзига эпитафия – ёдгорлик матни ўйиб ёзилган бўлиб, у Соҳибқирон Амир Темурнинг Дашти-Қипчоқга қилган машҳур юришига бағишланган.


Матнда бундай дейилади: “793 ҳижрий сана, яъни қўй йили, ёз ойида Турон султони Темурбек 200 минглик қўшин билан Тўхтамишхонга қарши юришга отланди. У шу ерга етиб келгач, ушбу ёдгорликни ўрнатди. Аллоҳ зафар берсин, инша Аллоҳ. Аллоҳ инсонларга раҳм айласин, бизларни дуоларида эслашсин”.


Бу ёдгорлик нафақат ҳарбий зафарни, балки Амир Темурнинг ўз халқи ва келажак авлодлар олдидаги масъулияти ҳамда исломий қадриятларга садоқатини ҳам намоён қилади.


Улуғтоғ тоғларида Амир Темур ўз лашкарини жойлаштирган ва ушбу хотиратошни ўрнатишга қарор қилган. Аскарлар тош йиғишган, маҳаллий усталар эса тошга тарихий матнни ўйиб ёзганлар. Бу ҳаракат соҳибқирон Амир Темурнинг ҳар бир ютуғи замирида қадрият, хотира ва ибрат қолдириш истаги борлигини кўрсатади.


Эрмитаж музейида нафақат ушбу тош балки Темурийлар даврига оид бошқа ноёб экспонатлар ҳам бор. Улар орасида: “Мироншоҳ Амир Темурнинг ўғли номига тайёрланган хризолит муҳри, Темурий аёлларининг буюк намояндаларидан бири”, Гавҳаршод бегимга тегишли нефрит узук ҳамда бошқа кўплаб тарихий ашёлар бор.


Бу каби ёдгорликлар нафақат тарихий ахамиятга эга, балки буюк аждодларимиз қолдирган маънавий мероснинг ёрқин намунасидир. 


И.Аҳмедов тайёрлади.

Ўзбекистон янгиликлари
Бошқа мақолалар

Ҳар куни айтиладиган зикрлар

26.11.2024   10342   2 min.
Ҳар куни айтиладиган зикрлар

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.

Абу Саид Худрий розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Ким: «Розийту биллаҳи Роббан ва бил Ислами дийнан ва би Муҳаммадин соллаллоҳу алайҳи васаллама Росула», деса, унга жаннат вожиб бўлади», дедилар (Абу Довуд ривояти).
Маъноси: Аллоҳни Роббим деб, Исломни диним деб, Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васалламни расул деб рози бўлдим.

* * *

Абу Дардо розияллоҳу анҳу айтадилар: «Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Роббингиз ҳузурида амалларнинг яхшиси, даражангизни баланд қилувчиси, пул ва олтинларни инфоқ қилишдан афзалроқ бўлган ва душманингизга йўлиқиб, унинг бўйнига қилич уришдан ҳам яхши нарсани айтайми?» дедилар. Саҳобалар: «Айтинг», дейишди. Шунда Расулуллоҳ: «Аллоҳни зикр қилиш», дедилар (Термизий ва Ибн Можа ривояти).

* * *

Ибн Масъуд розияллоҳу анҳудан ривоят қилинган ҳадисда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам бундай деганлар: «Исро кечаси Иброҳим алайҳиссаломга йўлиқдим. У зот: «Эй Муҳаммад, умматингизга мендан салом айтинг ва жаннатнинг тупроғи пок, суви ширин ва ўзи текис, ўсимлиги «Субҳаналлоҳи валҳамду лиллаҳи ва лаа илаҳа иллаллоҳу валлоҳу акбар» эканини уларга хабар беринг», дедилар» (Термизий ривояти).

* * *

Жобир розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Кимки: «Субҳаналлоҳи ва биҳамдиҳи», деса, у учун жаннатда бир хурмо экилади», дедилар (Термизий ривояти). 

* * *

Абу Зарр розияллоҳу анҳу Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламдан: «Каломларнинг қайси бири Аллоҳ таолога маҳбуброқ?» деб сўрадилар. У зот: «Аллоҳ фаришталарига ихтиёр қилган «Субҳана Робби ва биҳамдиҳи, субҳана Робби ва биҳамдиҳи» жумласини айтиш», дедилар» (Термизий ривояти).