Жумладан, туркиялик мотуридийшунос олим ва мутахассислар ушбу ташаббусни тарихий аҳамиятга эга бўлган муҳим қарор сифатида баҳоламоқдалар. Анқара Йилдирим Боязид университети профессори, доктор Аҳмад Йилдирим томонидан эълон қилинган мақола фикримизнинг ёрқин далили бўла олади. Мақолада юртбошимиз қабул қилган мазкур қарор буюк мутафаккир аждодларимизнинг бой илмий-маънавий меросини чуқур ўрганиш, қайта тиклаш ва уни жаҳон ҳамжамиятига танитиш йўлидаги муҳим қадам сифатида эътироф этилган.
Мақолада Имом Мотуридийнинг ислом тафаккури тарихида тутган ўрни алоҳида таъкидланган. Унда баён этилишича, Имом Мотуридий илмий мероси бугунги глобаллашув даври муаммоларини ҳал этишда муҳим ўрин тутади. Имом Мотуридий ўз даврида нафақат диний, балки фалсафий, ахлоқий ва ижтимоий масалаларни ҳам қамраб олган мукаммал тизимни яратган. Мотуридийлик таълимоти асосан ақл ва ҳикматга таянган ҳолда, инсоннинг ахлоқий масъулиятига урғу қаратади.
Аҳмад Йилдиримнинг таъкидлашича, Имом Мотуридийнинг ҳикматга асосланган тафаккур тизими бугунги кун одами ҳаётдан маъно излаш жараёнида дуч келиши мумкин бўлган муаммоларга ҳам ечим бера олади. Мақолада эътироф этилган сўзлар эътиборга молик: “Имом Мотуридийнинг бугунги кунимиз учун ҳам аҳамиятли бўлган қарашларини янада чуқурроқ ўрганиш, уларни юзага чиқариб, инсоният тараққиётига сафарбар қилиш лозим. Шундан келиб чиққан ҳолда махсус тадқиқотлар зарурлиги айни ҳақиқатдир. Мана шуни англаган ҳолда Ўзбекистонда 2025 йил Имом Мотуридийнинг 1155 йиллигини нишонлаш йили деб эълон қилинди”.
Шунингдек, Аҳмад Йилдирим Ўзбекистон Президентининг “Имом Мотуридий таваллудининг 1155 йиллигини кенг нишонлаш тўғрисида”ги қарорига мувофиқ амалга ошириладиган ишлар, жумладан, “Мотуридийлик – бағрикенглик, мўтадиллик ва маърифат таълимоти” мавзусида халқаро конференция ўтказиш, талабалар ўртасида мотуридийлик таълимоти бўйича мусобақа ва давра суҳбатларини ташкил этиш, мотуридийлик алломалари ҳаёти ва илмий меросига оид хорижий мамлакатларда сақланаётган ноёб қўлёзма ва бошқа маданий бойликларни аниқлаш ҳамда уларнинг нусхаларини Ўзбекистонга олиб келиш каби тадбирларни ҳам алоҳида эътироф этган.
Аҳмад Йилдирим ўз мақоласини қуйидагича якунлайди: “Ўзбекистон Президенти Шавкат Мирзиёев Жаноби Олийларининг оқилона раҳбарлиги ҳамда 2025 йилда Имом Мотуридий таваллудининг 1155 йиллигини нишонлашга оид қарори ортидан Мовароуннаҳрда Ислом цивилизацияси тарихини ўзгартирган алломаларнинг аввалги сафида турувчи Имом Мотуридийни хотирлаш ва унинг фикрларини қайта жонлантириш, ёш авлодни адашган мутаассиб оқимлар тузоғига тушиб қолишининг олдини олиш, шунингдек, инсониятга бугунги кунда одамлар ўтмишдагидан кўра кўпроқ муҳтож бўлган тинчлик, бағрикенглик ва юксак ишонч маданиятини тақдим этадиган янги Ислом цивилизацияси биносини барпо этиш йўлида яна бир муҳим қадам қўйилган бўлади”.
ЎзА
Ўзбекистон мусулмонлари идораси Таълим ва илмий-тадқиқот бўлими 2025-2026 ўқув йили учун олий ва ўрта махсус диний таълим муассасаларига абитуриентлардан ҳужжатларни қабул қилиш саналарини эълон қилади:
Имом Бухорий номидаги Тошкент ислом институти,
Мир Араб олий мадрасаси,
Ҳадис илми мактаби,
Имом Термизий номидаги ислом институти ва
барча ўрта махсус ислом таълим муассасаларига
2025 йил 25 июндан 20 июлгача давом этади.
Олий диний таълим муассасаларига ўқишга киришни истаган абитуриентлар қабул ҳайъатига қуйидаги ҳужжатларни топширади:
таълим муассасаси ректори номига ариза;
паспорт ёки ID карта нусхаси (асли кўрсатилади);
ўрта махсус ислом таълим муассасасини тамомлагани тўғрисидаги ҳужжат (диплом) ва унинг иловаси нусхаси (асли кўрсатилади);
3,5 х 4,5 ҳажмдаги 6 дона рангли фотосурат (сўнгги уч ойда олинган ва орқа фони оқ рангда бўлиши талаб этилади);
Хорижий давлатлардаги диний таълим муассасаларини тамомлаган ва мамлакатимизда нострификациядан ўтказилган дипломга эга бўлган абитуриентлар (Ўзбекистон Республикаси фуқаролари) ҳам ҳужжат топширишлари мумкин.
Ўрта махсус ислом таълим муассасаларига ўқишга кириш истагида бўлган абитуриентлар қабул ҳайъатига қуйидаги ҳужжатларни тақдим этади:
таълим муассасаси раҳбари номига ариза;
паспорт ёки ID карта нусхаси (асли кўрсатилади);
маълумоти тўғрисида аттестат ёки диплом нусхаси (асли кўрсатилади);
3,5 х 4,5 ҳажмдаги 6 дона рангли фотосурат (сўнгги уч ойда олинган ва орқа фони оқ рангда бўлиши талаб этилади);
чет тилини билиши тўғрисидаги ҳужжат асл нусхаси (маълумоти тўғрисидаги ҳужжатда кўрсатилган чет тилидан бошқа тилда имтиҳон топширувчилар учун).
Маълумот ўрнида: Олий ва ўрта махсус диний таълим муассасаларининг тест синовларида иштирок этиши учун абитуриентлардан базавий ҳисоблаш миқдорининг ярим баравари миқдорида тўлов ундирилади. Жорий йилда ўқишни тамомлаб, ўрта махсус ислом таълим муассасаларига ҳужжат топшираётган абитуриентлардан эса тўлов ундирилмайди.
2025-2026 ўқув йили қабул жараёнлари ҳақидаги сўнгги янгиликларни @qabulmuslimuz (https://t.me/qabulmuslimuz) телеграм саҳифасида кузатиб боринг.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Матбуот хизмати