Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
06 Октябр, 2025   |   14 Рабиъус сони, 1447

Тошкент шаҳри
Бомдод
05:07
Қуёш
06:25
Пешин
12:16
Аср
16:12
Шом
18:01
Хуфтон
19:12
Bismillah
06 Октябр, 2025, 14 Рабиъус сони, 1447

Бухорода халқаро анжуман бўлиб ўтди

04.10.2025   10923   2 min.
Бухорода халқаро анжуман бўлиб ўтди

Бугун, 4 октябр куни Бухоро давлат техника университетида “Таълим ва одоб-аҳлоқда Баҳоуддин Нақшбанд таълимотининг ўрни” номли халқаро анжуман бўлиб ўтди.

Унда Малайзиядаги Жаҳон суфийлар маркази бош котиби шайх Абдулкарим бин Ҳадид, индонезиялик профессор, доктор шайх Али Масийкур Мусо, россиялик шайх Мавлон Дилдор Сафарали, бангладешлик шайх Сафиул Аъзам Ходим каби таниқли уламолар ўз маърузалари билан иштирок этди.

Халқаро илмий йиғинда Ўзбекистон мусулмонлари идораси раисининг биринчи ўринбосари Ҳомиджон домла Ишматбеков нуфузли олимларни юртимизга ташрифлари билан қутлаб, ушбу анжуман Баҳоуддин Нақшбанд илмий меросини чуқур ўрганиш ва тасаввуф илмлари ривожига қўшган ҳиссасини тарғиб этишда яна бир босқич бўлишини эътироф этди.

Маълумки, Баҳоуддин Нақшбанддан кейин “нақшбандия” номи билан кенг танила бошлаган хожагон-нақшбандия тариқати ислом оламида вужудга келган илк сўфийлик тариқатларидан бири ҳисобланади. У аксарият тариқатлардан фарқли равишда, пайдо бўлган ватани — Ўрта Осиёдан бошқа кўпгина ўлкаларда ҳам тарқалган. Сўфийлик тариқатлари орасида биринчилардан бўлиб таркидунёчиликка қарши ижтимоий фаол турмуш тарзини тарғиб қилган. Баҳоуддин Нақшбанд илгари сурган “Дил ба ёру — даст ба кор”, яъни “Дилинг Худода, қўлинг ишда бўлсин”, деган эзгу шиор замирида умуминсоний ғоялар, маънавий камолот, ботиний поклик устувор аҳамият касб этади. Шу боисдан ҳам бу тариқатнинг мавқеи кўтарилиб, дунё бўйлаб ёйилди.

– Сўнгги йилларда маънавий-маърифий қадриятларимизнинг тикланишига юртимизда алоҳида эътибор қаратилмоқда, – деди Ҳомиджон домла Ишматбеков. – Хожа Абдухолиқ Ғиждувоний, Хожа Ориф Ревгарий, Хожа Маҳмуд Анжир Фағнавий, Хожа Али Ромитаний, Хожа Муҳаммад Бобои Самосий, Саййид Амир Кулол, Баҳоуддин Нақшбанд, Хожа Аҳрор Валий, Махдуми Аъзам ва бошқа сўфий алломалар мангу қўним топган қадамжолар обод этилиб, бутунлай янги қиёфага кирди. Бухорода Баҳоуддин Нақшбанд ёдгорлик мажмуаси маркази фаолият юритяпти. Ушбу марказ ташаббуси билан 2018 йилдан буён “Нақшбандия” илмий-ирфоний, адабий-маърифий журнали нашр этиб келинади. Анъанавий тарзда Баҳоуддин Нақшбанд ёдгорлик мажмуаси марказида ҳар йили сентябрь ойи учинчи жума куни Республика нақшбандхонлик илмий-амалий анжумани ўтказиб келинади.

Анжуманда сўзга чиққанлар юртимизда тасаввуф таълимоти доирасида шаклланган қадриятлар, инсоний одоб-ахлоқ мезонлари, тинчликпарварлик ғояларидан ёш авлодни ватанга муҳаббат, буюк аждодларга эҳтиром руҳида тарбиялашда ҳамда бузғунчи ақидапараст ва диний-экстремистик ғояларга қарши туришда самарали фойдаланиш борасида ҳам фикр-мулоҳазалар билдиришди.

 

Ўзбекистон мусулмонлари идораси

Матбуот хизмати

Бухорода халқаро анжуман бўлиб ўтди Бухорода халқаро анжуман бўлиб ўтди Бухорода халқаро анжуман бўлиб ўтди Бухорода халқаро анжуман бўлиб ўтди Бухорода халқаро анжуман бўлиб ўтди Бухорода халқаро анжуман бўлиб ўтди Бухорода халқаро анжуман бўлиб ўтди
Бошқа мақолалар

Ақоид имомлари ҳақида уламоларнинг фикри

03.10.2025   9288   2 min.
Ақоид имомлари ҳақида уламоларнинг фикри

Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам ўзларининг муборак ҳадисларида «Бу илмни кейинги келган одамлардан тақводорлари кўтариб юрадилар, улар илмни ғулувга кетувчиларнинг ўзгартиришидан, ботилга чиқарувчиларнинг динни ўзиники қилиб олишидан ва жоҳилларнинг таъвилидан ҳимоя қиладилар», деганлар. (Имом Байҳақий ривояти).

Имом Мотуридий ва Имом Ашъарий раҳимаҳуллоҳ ҳам мусулмонлар эътиқодига турли хил ёт ғояларни кириб келишини олдини олган ва илмни жоҳилларнинг таъвилидан ҳимоя қилган олимлардан эди. Шу сабабли уламолар томонидан Имом Мотуридий раҳимаҳуллоҳни «Имамул ҳуда», «Мусаҳҳиҳу ақоиди аҳли сунна» деб аталган ва эътироф қилинган. Барча уламолар у зот ҳақида илиқ фикрларни билдиришган. Жумладан, Имом Кафавий раҳимаҳуллоҳ «Аъламул ахёр» китобида Имом Мотуридий ҳақида шундай ёзади: «Мотуридий раҳимаҳуллоҳ мутакаллимларнинг имоми, мусулмонларнинг ақидасини тўғриловчисидир. Аллоҳ у кишига сиротул мустақим, яъни тўғри йўлни насиб қилиш ила нусрат берди ва у киши дин нусрати йўлида юрди. Буюк китобларни тасниф этди ва ботил эътиқод соҳибларига раддия берди».

Ибн Ҳажар Ҳайтамий раҳимаҳуллоҳ «Завожир ан иқтирофил кабоир» китобларида Имом Мотуридий ҳақида қуйидаги фикрларни билдирган:

«Аҳли Сунна эътиқоди деганда Имом Абул Ҳасан Ашъарий ва Абу Мансур Мотуридий раҳимаҳумуллоҳнинг эътиқодлари назарда тутилади». Шайх Ҳасан ибн Абу Азуба раҳимаҳуллоҳ инсон қайси олимга эргашса Аҳли сунна тоифасига киришини баён қилиб шундай деган: «Шуни билки, Аҳли сунна вал жамоа эътиқодининг мажмуаси икки қутбнинг сўзидир. Бу икки қутб: Имом Абул Ҳасан Ашъарий ва Имом Абу Мансур Мотуридийдир. Бу икки имомнинг қай бирига эргашсанг, ҳидоятга эришиб бузуқ эътиқод ва тойилишдан саломат қоласан».

Юқоридаги эътирофлардан кўриниб турибдики аҳли сунна вал жамоа эътиқоди асосчиси бўлмиш икки қутб имоми Имом Мотуридий ва Имом Ашарийлар тузган ақида манҳажлари албатта энг тўғри манҳаж ҳиссобланади.

Шарифхон Пайзуллаев,

Наманган шаҳри "Ҳомиддин қори" жоме масжиди имом-ноиби

Манба: @Softalimotlar

МАҚОЛА