Саудия Арабистони ҳукумати 2024 йилги ҳаж зиёратига тайёргарлик кўриш билан бир қаторда ҳаж мавсумида мусулмон зиёратчиларни жойлаштириш учун Макка шаҳрида 166 та бинога лицензия берди.
Ҳаж уй-жой қўмитаси кейинги ойгача бинолар учун кўпроқ аризаларни қабул қилади. Биноларни рўйхатга олиш жараёни беш мингтадан ошиб кетиши кутилмоқда.
Шунингдек, қўмита ҳар бир бино эгасидан уларнинг конструкцияларини муҳандислик идоралари томонидан тасдиқланишини ва бинонинг талабга жавоб беришига ишонч ҳосил қилишини сўради.
Эслатиб ўтамиз, 2023 йилда 2 миллионга яқин зиёратчи ҳаж ибодатини адо этган бўлса, бу йил бундан ҳам кўпроқ зиёратчилар ташриф буюриши тахмин қилинмоқда.
Пандемиядан кейин вазият барқарорлашгани сабабли Саудия Арабистони ҳаж мавсуми учун янги қоидаларни ошкор қилди.
Саудия Арабистонининг ҳаж вазири Тавфиқ Ал-Рабиаҳнинг сўзларига кўра, мамлакатлар учун жойлар биринчи келганлар учун банд қилинади. Шартномани муддатидан аввал тугатган мамлакат энг яхши жойларни танлашда устунликка эга бўлади.
Расмийлар юқори сифатли хизматлар ва муаммосиз жараённи таъминлаш учун мамлакатларга 2024 йилги ҳажга тайёргарликни бошлашни таклиф қилди.
Шуни ҳам таъкидлаш жоизки, ҳаж ибодатига визалар бериш 2024 йилнинг 1 мартидан бошланиб, шу йилнинг 29 апрель куни тугайди. 2024 йилда ҳажга тайёргарлик анча осонлашади. Онлайн ариза бериш тизими йўлга қўйилади. Бу эса ўз навбатида зиёратчиларга керакли маълумотларни юклаш ва ўзларига қулай вақтда Ҳажга рўйхатдан ўтиш имконини беради.
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм
Биринчидан, тарқатилаётган ҳар бир маълумот ва ахборот инсонлар манфаатига хизмат қиладиган яхши сўз бўлиши лозим.
Аллоҳ таоло бундай марҳамат қилади: "Аллоҳ яхши сўзга қандай мисол келтирганини кўрмайсанми? У худди бир яхши дарахтга ўхшайдир. Унинг асли собит турадир. Шохлари эса, осмонда. Робби изни ила ҳар доим меваларини бериб турадир" (Иброҳим сураси, 24-25 – оятлар).
Иккинчидан, турли фаҳш ва беҳаё маълумотларни, бўхтон, ёлғон ҳамда миш-миш хабарларни тарқатишдан эҳтиёт бўлиш шарт.
Аллоҳ таоло бундай огоҳлантиради: "...фаҳш ишлар тарқалишини яхши кўрадиганларга бу дунёю охиратда аламли азоб бордир" (Нур сураси, 19-оят).
Учинчидан, тарқатилаётган ҳар қандай хабар ёки маълумот учун Қиёмат куни жавоб беришни ҳамда "Китобат ҳам хитобат кабидир (ёзиш – гапириш каби)", деган қоидани унутмаслик керак.
Аллоҳ таоло бундай марҳамат қилади: "Бугунги кунда уларнинг оғизларига муҳр урамиз. Нима касб қилганларини Бизга қўллари сўзлар ва оёқлари гувоҳлик берур" (Ёсин сураси, 65-оят).
Имом Шофиъий айтадилар: "Вафот этмайдиган ёзувчи йўқ. Аммо унинг қўллари ёзган нарсалар неча йиллар ўтсада сақланиб қолади. Шундай экан, Қиёматда кўрганингизда хурсанд бўладиган нарсадан бошқа ҳеч нарса ёзманг!”.
Тўртинчидан, ҳар бир ахборотнинг ишончли эканини текшириб, кейин тарқатиш.
Аллоҳ таоло шунга буюради: "Эй, иймон келтирганлар! Агар фосиқ хабар келтирса, аниқлаб кўринглар, бир қавмга билмасдан мусийбат етказиб қўйиб, қилганингизга надомат чекувчи бўлманглар” (Ҳужурот сураси, 6-оят).
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: "Бир кишининг ёлғончи бўлиши учун эшитган нарсасини гапиравериши кифоя қилади”, деганлар (Имом Муслим ривояти).
Бешинчидан, муаллифлик ҳуқуқига амал қилиш. Ўзгаларнинг меҳнатини кўчириб, ўзлаштириб олмаслик.
Имом Шофиъий раҳимаҳуллоҳ: "Менга бу сўзни фалончи айтган”, деб айтувчисини аниқ шаклда гапирган киши ҳақиқий марддир”, деганлар.
Абдул Фаттоҳ Абу Ғудда айтадилар: "Жумла ёки сўзни нақл қилувчига нисбат бериш омонатдир”.
Олтинчидан, ҳар бир касб эгаси ўз мутахассислиги доирасида ахборот ёки маълумот тарқатиши лозим. Билими етмаган, мутахассислиги бўлмаган хабарни тарқатмаслик керак.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: "Қачон иш ўз аҳлидан бошқага топширилса, қиёматни кутавер", деганлар (Имом Бухорий ривояти).
Даврон НУРМУҲАММАД