12 Ноябр, 2025, 21 Жумадул аввал, 1447
12 Ноябр, 2025, 21 Жумадул аввал, 1447
Аллоҳга шукр, икки йил сабр ила кутилгандан сўнг умра зиёрати бошланмоқда. Ўтган куни жорий умра мавсуми нархлари, навбатлари, учиш вақтлари ва вакциналар ҳақида хабар берилди.
Шу кунларда айрим ижтимоий тармоқ юритувчилари пандемиядан аввал, яъни 2020 йил февраль ойига қадар қилинган умра тўлови миқдорига қўшилган қиймат борасида турли мулоҳазалар билдирмоқда.
Шу боис, қўшимча тўлов тафсилотини қуйидаги жиҳатлар орқали баён қиламиз:
Биринчи, коронавирус пандемияси умра хизматлари кўрсатишга ҳам салбий таъсир кўрсатди. Аввал қайд этганимиздек, меҳмонхонада 4 кишилик хонага 2 нафар зиёратчи, 50 ўриндиқли автобусга 25 киши жойлаштириш каби талаблар ўрнатилди.
Ҳар бир фуқаронинг сафарга чиққандан то она-Ватанга қайтиб келгунга қадар эпидемиологик меъёрларга жавоб берадиган ташкилий ва тиббий хизматлар йўлга қўйилди. Масалан, озиқ-овқат маҳсулотлари махсус қадоқланган ҳолда тарқатилади, тиббий хизмат кўрсатишда қўшимча шифокорлар ва махсус дори-дармонлар билан таъминланади.
Шунингдек, ишлаб чиқариш ва хизмат кўрсатишда икки йил аввалги ҳолатга нисбатан нарх-наво кўтарилди. Бунинг устига қиролликда 15 фоиз қўшимча қиймат солиғи ҳам жорий этилди.
Иккинчи, табаррук заминда зиёратчи ҳар бир дақиқасини ғанимат билиб, фақат тоату ибодатга сарфлаши учун Макка ва Мадина шаҳарларида Икки Ҳарамга яқин бўлган меҳмонхоналар буюртма қилинди. Масжиди Набавийга яқин бўлган 5 юлдузли “Пулман зам-зам” ва Байтуллоҳ атрофидаги “Жабал Умар” ҳудудида жойлашган 5 юлдузли меҳмонхона олинди. Қиёс учун, олдинги йилларда зиёратчиларимиз Макка шаҳрида Ҳарам масжидидан чамаси 1,2 км. бўлган меҳмонхонада истиқомат қилишган.
Булар зиёратчиларга беш маҳал намозни Ҳарами шарифларда адо этиш, дуою илтижолар билан банд бўлишда енгиллик беради. Йўл, таомланиш ва бошқалар учун кетадиган вақтни тежайди. Шунингдек, меҳмонхоналарда тиббиёт ва ишчи гуруҳлари хизмат кўрсатади.
Ўзбекистон Саудияда умра сафарини ташкил қилиш бўйича бир неча ширкат имкониятларини ўрганганини аввал ҳам хабар қилган эдик. Бунда Саудия ҳаж ва умра вазирлиги талабига асосан умрани ташкил этиш бўйича лицензияга эга бўлган ширкатлар бўлишига эътибор қаратилди. Шу кунларда, ижтимоий тармоқларда муқобил таклиф билан чиқаётган баъзи ширкатлар умра хизматини кўрсатиш учун янгиланган рухсатномага эга эмаслигини билдириш билан кифояланамиз.
Олдинги узоқ йиллик ҳамкор ширкат ҳам пандемиядан кейин лицензия ололмагани учун бошқа, имконияти кенгроқ “Абу Сарҳад” ширкати билан шартнома имзоланганини алоҳида таъкидлаш ўринлидир.
Қўшимча тўловлар юзасидан яна бир жиҳат. Ҳар бир Ҳаж ёки умра мавсуми тўловлари учун алоҳида ҳисоб рақам очилади ва сарф-харажатлар амалга оширилади. Маблағлар банкдаги махсус ҳисоб рақамда сақланади. Маблағлардан муборак сафарга тегишли йўналишлардан бошқа мақсадда фойдаланишга имконият мавжуд эмас. 2020 йил февраль ойига қадар умра учун тўлов амалга оширган, пандемия сабаб бориш истагидан қайтган фуқароларнинг мурожаатига асосан тўловлари қайтариб берилди. Қолган фуқароларнинг маблағлари ўз ихтиёрларига кўра, умра ҳисоб рақамида сақланмоқда.
Мўмин-мусулмонларни умра ибодатига бошчилик қилишда кўп йиллик тажрибага эга, диний мутахассислар билан таъминлайдиган ва бу борада ваколатли, расмий ташкилот ҳисобланган Ўзбекистон мусулмонлари идораси орқали муборак сафарни хавфсиз адо этишга чақирамиз.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси мунтазам равишда халқимизнинг талаб-истакларини инобатга олган ҳолда умра сафари нархларини мақбуллаштиришни давом эттиради, бу борада янгиликлар бўлса, расмий матбуотда эълон қилади.
Сўзимиз якунида, ижтимоий тармоқ фойдаланувчилари ҳамда ахборот тарқатувчилардан тўлиқ ўрганилмаган ахборот тарқатиш шаръий жиҳатдан тўғри эмаслиги ва қонуний жавобгарликка сабаб бўлишини ҳисобга олиб, бирор хабар эълон қилишдан олдин иккинчи томоннинг ҳам фикрини олишлари учун доимий ҳамкорликка тайёрлигимизни билдирамиз.
Аллоҳ таоло умрага отланганларнинг сафарларини муборак қилсин, Икки Ҳарами шариф зиёратини барчамизга насиб этсин!
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Матбуот хизмати
Ҳар бир шахсда қадриятга бўлган тушунча ҳар хил бўлиши мумкин. Қадрият – бу инсон ёки бирор гуруҳ томонидан муҳим деб ҳисобланган тушунчадир, у одамларни бир-биридан фарқлашга ёрдам беради. Бошқа бир таърифга кўра, қадрият – бу абстракт тушунча бўлиб, ҳар бир инсоннинг ички дунёсига сингиб кетган, ҳаётдаги хатти-ҳаракатларига мезон бўлувчи, ўзгармас асосдир.
Ватанга садоқат – бу ҳар қандай инсон учун конституциявий бурчдир. Намунали фуқаро сифатида биз Ватанпарварлик туйғусига эга бўлишимиз шарт. Шу боисдан, биз давлатимизни ҳимоя қилишга тайёр бўлишимиз ва у йўлда фидокорлик кўрсатишимиз керак. Ватанга садоқат деганда бизнинг юртимизга бўлган муҳаббатимиз ҳамда жамият ва давлат йўлида фидокорона хизмат қилиш руҳияти тушунилади. Бу тушунча маънавий жиҳатдан фуқароларнинг мамлакат тараққиётига фаол ҳисса қўшиши, ижтимоий ва маданий ҳаётда иштирок этиши орқали ифодаланади. Жисмоний жиҳатдан эса мамлакатга таҳдид солувчи ташқи тажовузларга қарши мудофаа чоралари сифатида қаралади.
Ижтимоий одоб деганда инсоннинг жамиятда ўзини тўғри тутиши, бошқаларга нисбатан ҳурмат билан муносабатда бўлиши, ахборотни тўғри ва хoлис тарқатиши тушунилади. Бугунги кунда баъзи фойдаланувчилар ҳақоратли изоҳлар ёзиш, ёлғон маълумотлар тарқатиш ёки бошқаларнинг шахсий ҳаётига аралашиш каби ҳолатларга йўл қўймоқда. Бу нафақат одобсизлик, балки жамиятда ишонч ва маданиятнинг пасайишига сабаб бўлади.
Ахборот оламида ҳар бир сўз, ҳар бир хабар инсоннинг ички дунёси ва маънавиятини кўрсатади. Шу боис интернетдаги хатти-ҳаракатларимиз ҳам ахлоқ меъёрларига мос бўлиши керак. Ижтимоий тармоқларда фикр билдиришда бошқаларни камситиш ёки ҳақорат қилиш эмас, балки хурмат, мулоҳазалилик ва инсонпарварлик устувор бўлиши лозим.
Тадқиқотларга кўра, ижтимоий тармоқлардан фойдаланишдаги ижобий хатти-ҳаракатлар қуйидаги бешта босқичда намоён бўлади:
Фойдаланувчи контентнинг мазмунига эътибор беради.
Агар мазкур контент фойдали деб топилса, у тўлиқ ўқилади.
Фойдаланувчи кўрган контентнинг тўғрилигини текширади.
Агар ишонч ҳосил қилинса, фойдаланувчи уни ҳаётда қўллайди.
Кейин ушбу контентни бошқа фойдаланувчилар билан бўлишади.
Агар фойдаланувчилар ушбу қоидаларга риоя қилсалар, улар ижтимоий тармоқларнинг барча имкониятларидан оқилона фойдаланишлари мумкин бўлади. Агар радикал тусдаги контент учраса, фойдаланувчилар “cоmment”, “пост” ёки “block” функциялари орқали бундай контентга эътироз билдиришлари мумкин. Бундан ташқари, ижобий контентларни улашиш, миллий бирлик ва ҳамжиҳатликни тарғиб қилиш, халқни радикал ғоялардан огоҳ қилиш ва жамиятда радикаллашувга қарши иммунитетни шакллантириш орқали ижтимоий тармоқлардан радикализмга қарши курашиш воситаси сифатида фойдаланиш мумкин.
Шахс ўзида Ватанпарварлик туйғусини шакллантиргач, у доимо ривожланишни хоҳлайди ва қилаётган ҳаракатлари миллий мафкурага зид бўлмайди. Бундай инсон радикал ғояларнинг ўз онгига сингиб кетишига йўл қўймаслик учун доимий ҳаракатда бўлади. Рақамли даврда радикализмга қарши курашнинг асосий йўлларидан бири — бу рақамли саводхонлик орқали бўлиши мумкин. Хусусан, Ўзбекистон аҳолиси учун радикализм каби таҳдидларни бартараф этиш учун рақамли саводхонликка эга бўлиш ниҳоятда муҳим. Рақамли саводхонлик дегани фақатгина “интернетни билиш” ёки унинг функцияларидан фойдалана олиш эмас, балки мавжуд маълумотларни таҳлил қилиш ва саралаш қобилиятидир. Технологиянинг кескин ривожланиши билан интернетда тарқалаётган маълумотлар кўпайиб кетди ва улар филтрларсиз оммага тақдим этилмоқда. Бундай ҳолатда кенг билим асосида интернетдан фойдаланиш фойдаланувчининг ўзини ҳимоя қилишига хизмат қилади. Бу билим интернетда радикализм, нафратга ундов, кибержиноятлар, ёлғон хабарлар (фейклар) ва шунга ўхшаш хатарларга қарши иммунитетдир.
АБДУВАХИДОВ АБДУЛЛАЗИЗ АБДУСАТТОР ЎҒЛИ,
Имом Термизий халқаро илмий тадқиқот маркази илмий ходими
Иймон 
Намоз 
Рўза 
Закот 
Ҳаж 
Қуръон 
Ислом сабоқлари 
Aлоқа 