13 Июн, 2025, 17 Зулҳижжа, 1446
13 Июн, 2025, 17 Зулҳижжа, 1446
Қиш мавсумида кўпчиликни: “Иммунитетни қандай кўтариш мумкин”, деган савол кўп ўйлантиради. Аксарият кишилар шамоллаш, ангина, тамоқ яллиғланиши каби кенг тарқалган касаллардан ҳимояланиш, иммунитетни кучли қилувчи ишончли “мўжизали” дорини сотиб олиш учун дорихоналарда турна қатор навбатда туриш ва катта ҳаражат қилишга ҳам тайёрмиз.
Фамацевтика соҳаси бугун қандай мувоффақиятга эришган бўлмасин, иммунитетни мустаҳкамлайдиган “мўжизали” даво воситасини ҳалигача кашф қилолгани йўқ. Бундан умидсизланишга асло шошманг! Соғликни мустаҳкамлаш учун дорихонага бориш шарт эмас. Бу борада динимизга амал қилиш самаралироқ. Қуйида жисмимизни кучли ва иммунитетни “қаттиқ ёнғоқ”дек мустаҳкам қилишнинг энг яхши усулларини кўриб чиқамиз.
Таҳорат
Ҳар бир мусулмон учун кундалик одат бўлган таҳорат нафақат намознинг, балки соғлиқнинг ҳам калитидир. Олимлар таҳоратнинг инсон юрак қон-томир тизимига жуда фойдали эканини аниқлашган. Айниқса, совуқроқ сувда қилинган таҳорат танани қаттиқлаштиради. Оғиз ва бурунни мунтазам ювиш вирусларни ривожланишига тўсқинлик қилади. Умуман барчаси оддий: таҳорат қилинг – соғлом бўлинг!
Занжабил
Бу жаннат илдизида бактерия ва яллиғланишга қарши, микроблардан ҳимояловчи хусусият мавжуд. Занжабил қиш мавсумида, айниқса, уйимизда бўлиши керак. Ушбу аччиқ илдиз жуда фойдали бўлиб, унда С, В витаминлари ҳамда инсон танасидаги шикастланган ҳужайраларни даволовчи ва янгиловчи ретинол моддаси бор.
Асал
Қуръонда келган яна бир дори – асалдир. Бу маҳсулот иммун тизимининг ажралмас қисми ҳисобланади. Эътибор беринг: инсон қони ва асалнинг кимёвий таркиби жуда ўхшаш: Қонимизда 24, табиий асалда 22 микроэлемент мавжуд.
Шамоллаш билан боғлиқ касалликлар олдини олишда табиий асал ва ёнғоқ аралашмаси энг яхши воситадир. Бунда ёнғоқнинг ҳар қандай туридан фойдаланиш мумкин. Асосийси, тайёрланаётган даво воситасига етарлича қўшишдир.
Қора зира
Қора зира кучли табиий иммунитет манбаи бўлиб, танага юмшоқ таъсир қилувчи даво воситасидир. Ўсимликнинг фаол моддаси бўлган тимохинон танани ҳимоя қилиш ва касалликка чидамлиликда асосий ўрин эгаллайди.
Тананинг ҳимоя хусусиятларини ошириш учун унинг ёғини эрталаб оч қоринга нонуштадан бир соат олдин ва кечқурун ётишдан олдин қабул қилиш тавсия этилади. Катта ёшлилар учун бир чой қошиқ меъёр ҳисобланади.
Шамбала (Хельба)
“Агар одамлар шамбаланинг қанчалик фойдалилигини билганида уни олтин нархида бўлса ҳам сотиб оларди”. Олимлар изланиши туфайли бу ажойиб ўсимлик фойдалари ҳақида биламиз. Аммо биз негадир дорихонага фойдаси юз йиллар олдин исботланган олтин уруғлар учун эмас, балки фармацевтика саноатининг самарадорлиги реклама шиорларида мавжуд бўлган навбатдаги ихтиросининг изидан қувишда давом этяпмиз.
Шундай қилиб, шамбаланинг уруғи юқумли касаллик асоратлари, куйиш, шамоллашдан холос бўлишга ёрдам беради. Ўзининг юмшатувчи хусусияти туфайли бу ўсимлик шамоллашни даволашда яллиғланишга қарши восита сифатида ишлатилади. У қалинлашган шилимшиқнинг юмшатишилиши ва эришига, лимфа тизими орқали таксинларни йўқ қилишга ёрдам беради. Бунинг учун бир ош қошиқ шабаланинг уруғига ярим литр қайноқ сувга солиб аралаштирилади. Ушбу суюқлик таъсирини ошириш учун лимон шарбати қўшилади.
Юқорида эслатган иммунитетни мустаҳкамловчи жуда фойдали усуллар ишлаши учун фаол ҳаёт тарзига ўтиш, овқатланишда меъёрга амал қилиш ва ибодатларни кўпайтиришимиз лозим.
Манбалар асосида
Баҳриддин Хушбоқов
тайёрлади
Умматга қилинган сўнгги васият
“Ҳажжатул вадоъ” яъни “Вадо хутбаси” луғатда “Видолашув хутбаси”, “хайрлашув, айрилиқ хутбаси-хитоби” деган маъноларни билдиради.
Ҳижрий ўнинчи йилнинг 9 зулҳижжа ойида (милодий 632 йил 8 март) Пайғамбаримиз алайҳиссалом сўнгги ҳаж ибодатини адо этганларида хутба қилганлар. Унда Маккада жами 124 минг мусулмон тўпланган эди.
У зот алайҳиссалом Қасво деган туяларига миниб, Арафот водийсида умматга сўнгги васиятларини баён этганлар. Бу хитоб фақат ўша жойда тўпланган ҳожиларгагина эмас, балки қиёматга қадар келадиган бутун инсониятга қаратилган.
Пайғамбаримиз алайҳиссалом умматга бундай васият қилдилар:
“Эй инсонлар! Сўзимни яхшилаб тингланг... Бу йилдан сўнг сизлар билан бу ерда яна кўришиш-кўришмаслигимни билмайман.
Эй инсонлар! Бугунингиз қандай ҳам муқаддас кун, бу ойлар қандай ҳам муқаддас ой, бу шаҳар (Макка) қандай ҳам муқаддас бир шаҳар бўлса, Роббингиз билан кўришгунга қадар қонларингиз, молларингиз, обрўларинигиз ҳам айни шаклда муқаддасдир ва бир-бирларингизга ҳаромдир!
Эй саҳобаларим! Эртага Роббингизга рўпара бўлиб ва бугунги ҳолингиз ҳақида жавоб берурсиз. Мендан сўнгра эски залолатларга қайтиб, бир-бирингизнинг бўйнингизга урмангиз!...
Эй инсонлар! Аёлларингизга яхши муомала қилишингизни ва Аллоҳдан қўрқишингизни тавсия қиламан. Чунки улар амрингиз остидадир. Сиз уларни Аллоҳнинг бир омонати ўлароқ олдингиз ва уларнинг номусларини ва иффатларини Аллоҳ олдида сўз берароқ ҳалол этингиз.
Яхши билингки, сизнинг аёлингизда ҳаққингиз бўлганидек, уларнинг ҳам сизда ҳақлари бор.
Эй мўминлар! Сўзимни тингланг. Яхши тушиниб олинг. Батаҳқиқ Роббингиз бирдир. Оталарингиз ҳам биттадир. Аллоҳ ҳузурида энг хайрлигингиз, Аллоҳдан энг кўп қўрққанингиздир.
Арабларнинг ажамдан, ажамнинг эса арабдан, оқ ирқлининг қора ирқлидан, қора ирқлининг оқ ирқдан ҳеч қандай устунлиги йўқдир. Устунлик ёлғиз тақводадир.
Эй инсонлар! Аллоҳдан қўрқинг, раҳбар қилиб устингизга бурни, қулоғи кесик бир қулни сайлаб қўйса, Аллоҳнинг Китоби ила ҳукм этгани қадар уни тингланг ва унга итоат этинг!
Эй инсонлар! Сизга бир омонат қолдираяпман-ки, уни маҳкам ушласангиз йўлингиздан адашмайсиз! У омонат Аллоҳнинг Китоби ва пайғамбарининг суннатидир.
Эй мўминлар! Аллоҳдан қўрқинг! Беш вақт намозингизни ўқинг! Рамозон ойидаги рўзаларингизни тутинг!
Молларингизнинг закотини беринг! Ўзларингиздан бўлган амр соҳибларига итоат этинг-ки, Роббингизни жаннатига кирурсиз.
Эй инсонлар! Ҳаддан ошишликдан сақланинг. Ўтган умматларнинг ҳалокатининг сабаби, динларида ҳаддан ошиш эди.
Бу санадан сўнгра яна сиз билан бу ерда кўришиш-кўришмаслигимни билмайман.
Эй инсонлар! Эртага мен хақимда сиздан сўраганларида нима дейсиз? Рисолатни етказдимми? Илоҳий вазифани адо қилдимми?”, дедилар.
Бунга бутун асҳоби киром шундай жавоб бердилар: “Албатта, қасам ичамизки сиз Аллоҳнинг хабарини таблиғ этдингиз, вазифани бажардингиз. Бизга тавсия ва насиҳатда бўлдингиз. Ҳаммасига шоҳидлик берамиз!”
Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам муборак кўрсатгич бармоқларини самога ишорат қилдириб, жамоатга боқиб бундай дедилар: “Шоҳид бўл Роббим! Шоҳид бўл Роббим! Шоҳид бўл Роббим!”.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам видолашув хутбасини якунлагач, Аллоҳ таоло қуйидаги оятни нозил қилди:
“Бугунги кунда Мен сизнинг динингизни мукаммал қилиб бердим. Сизга неъматимни батамом қилдим. Ва сизга Исломни дин деб рози бўлдим” (Моида сураси, 3-оят).
Набий алайҳиссалом вадо ҳажидан қайтишда йўлда хасталандилар. Хасталиклари 13 кун давом этди. Ҳижрий 11 йили робиъул аввал ойининг душанба куни Оиша онамизнинг хоналарида муборак руҳларини Аллоҳга топширдилар ва ўша жойда дафн қилиндилар...
Соллаллоҳу алайҳи васаллам
Даврон НУРМУҲАММАД
Иймон 
Намоз 
Рўза 
Закот 
Ҳаж 
Қуръон 
Ислом сабоқлари 
Aлоқа