Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
19 Июл, 2025   |   24 Муҳаррам, 1447

Тошкент шаҳри
Бомдод
03:27
Қуёш
05:06
Пешин
12:34
Аср
17:39
Шом
19:56
Хуфтон
21:27
Bismillah
19 Июл, 2025, 24 Муҳаррам, 1447

Ўзбекистоннинг Британия кутубхоналари билан илмий ҳамкорлиги ривожланмоқда

26.11.2021   1623   1 min.
Ўзбекистоннинг Британия кутубхоналари билан илмий ҳамкорлиги ривожланмоқда

Ўзбекистоннинг Буюк Британиядаги элчихонаси кўмагида Бирмингем университети қошидаги Cadbury Research Library ва Британия кутубхонаси вакиллари билан онлайн учрашувлар ўтказилди, деб хабар бермоқда “Дунё” ахборот агентлиги мухбири.
Британия томонига Ўзбекистон мусулмонлари идорасининг илмий фаолияти, шунингдек, Ўзбекистон кутубхона тўпламларида сақланаётган 100 мингдан ортиқ нодир қўлёзмаларни сақлаб қолиш бўйича олиб борилаётган ишлар ҳақида маълумот берилди.


Суҳбатдошлар Беруний, Абу Али Ибн Сино, Хоразмий ва бошқа Шарқ Уйғониш даври олимларининг илм-фан ривожига қўшган муҳим ҳиссасини алоҳида таъкидладилар. Ўзбекистон ҳукуматининг олимларнинг илмий асарларини сақлаш ва оммалаштириш борасидаги саъй-ҳаракатлари юқори баҳоланиб, ҳамкорликни йўлга қўйишга тайёрлиги билдирилди.
Британия кутубхоналари ва Ўзбекистон мусулмонлари идораси тадқиқотчилари ўртасида, жумладан, Британия кутубхонаси ва «Cadbury» кутубхонасида сақланаётган нодир қўлёзмаларни ўрганиш соҳасидаги илмий тадқиқотлар орқали илмий алоқаларни ривожлантириш юзасидан фикр алмашилди. Бирмингем университетида ўзбек мутахассисларининг илмий-тадқиқот стажировкаларини ташкил этиш, қўлёзмаларни сақлаш, тиклаш, каталоглаштириш ва рақамлаштириш соҳасида тажриба алмашиш масалалари муҳокама қилинди.


Томонлар ўзаро ташрифлар чоғида қўшимча асосли музокараларни, хусусан, Ўзбекистон мусулмонлари идораси делегациясининг 2022 йил февраль ойида Буюк Британияга ташрифини ўтказишга келишиб олди.
British Library каталоглаштирилган буюмлар сони бўйича (200 миллионга яқин), жумладан, тарихий китоблар, хариталар, қўлёзмалар ва бошқалар бўйича дунёдаги энг йирик миллий кутубхона ҳисобланади. Кутубхонага ҳар йили 1,6 миллионга яқин ўқувчи ташриф буюради. «Cadbury» - Бирмингем университети қошидаги тадқиқот кутубхонаси ҳисобланади. Унда 20 тилдаги катта қўлёзмалар тўплами (3 мингдан ортиқ) мавжуд. Кутубхонанинг энг машҳур экспонати VII асрда ёзилган Қуръон қўлёзмаси (The Birmingham Qur’an Manuscript) ҳисобланади.

Ўзбекистон мусулмонлар идораси матбуот хизмати

Ўзбекистон янгиликлари
Бошқа мақолалар

“Одамларни афв этадиганлар...”

16.07.2025   4992   4 min.
“Одамларни афв этадиганлар...”

Абдурраззоқ Санъоний айтади: Али ибн Ҳусайн розияллоҳу анҳум намоз учун таҳорат қилаётган эди. Шу пайт сув қуйиб турган жория қўлидан обдаста тушиб кетиб, унинг юзига озгина шикаст етказди. Али ибн Ҳусайн бошини кўтариб, жорияга қаради. Жория вазиятни юмшатиш мақсадида Қуръони карим оятларидан ўқиди: “... Ғазабларини ютадиган... (Оли Имрон сураси, 134-оят). Али ибн Ҳусайн розияллоҳу анҳум жимгина жавоб берди: “Ғазабимни босдим”.

Жория оятнинг давомини ўқиди: ...одамлар-ни (хато ва камчиликларини) афв этадиганлардир....

У киши деди: “Мен сени афв этдим”.

Жория оятнинг охирини ўқиди: Аллоҳ эзгулик қилувчиларни севар”.

Али ибн Ҳусайн розияллоҳу анҳум деди: “Бор, сен Аллох йўлида озодсан”.

Абдуллоҳ ибн Ато айтади: “Али ибн Ҳусайннинг бир ғуломи (қули) хатога йўл қўйди ва жазога лойиқ бўлди. Али ибн Ҳусайн қамчини олди. Сўнг у зот бундай оятни ўқиди: (Эй Муҳаммад!) Имон келтирган кишиларга айтинг, улар Аллоҳ кунлари (қиёмат)дан умид қилмайдиган кимсаларни кечириб юбораверсинлар! Шунда (у сабрли) кишиларни қилган ишлари (кечиришлари) сабабли мукофотлагай! (Жосия сураси, 14-оят).

Қул эса деди: “Мен бундай эмасман, мен Аллоҳнинг раҳматидан умидворман ва унинг азобидан қўрқаман”.

Али ибн Ҳусайн розияллоҳу анҳум қамчини ташлаб юборди ва деди: “Сен Аллоҳ йўлида озодсан”.

Мусо ибн Довуд айтади: Али ибн Ҳусайн хизматкорини икки марта чакирди, у жавоб бермади. Учинчи марта чақиргач жавоб қилди. Али ибн Ҳусайн унга деди: “Эй ўғлим, овозимни эшитмадингми?”.

Хизматкор: “Эшитдим”, деди.

Али ибн Ҳусайн сўради: “Нега жавоб бермадинг?”.

Хизматкор: “Сизнинг шафқатингизга ишондим”, деди.

Абдулғофир ибн Қосим айтади: Али ибн Ҳусайн масжиддан чиқиб кетаётган эди. Бир одам келиб уни ҳақорат қилди. Шунда Алининг хизматкор ва қуллари унга ташланишди.

Али ибн Ҳусайн уларни тўхтатди ва бундай деди: “Бас қилинглар, унинг ҳолатига қаранглар”.

Сўнгра ўша одамга деди: “Бизда сиз билмаган яна кўп нарсалар бор. Агар сизга ёрдам керак бўлса, айтинг, ёрдам берайлик”. Ўша одам хатосини англаб, уялди ва ортига қайтди.

Али ибн Ҳусайн уни ёнига чақириб, ўзи кийиб турган чакмонини елкасига ташлади ва минг дирҳам пул бердирди.

Абу Яъқуб Музаний дейди: Ҳасан ибн Ҳасан билан Али ибн Ҳусайн ўртасида бир оз нохушлик бўлиб қолди. Ҳасан бир куни масжидда Али ибн Ҳусайннинг ёнига келди, уни турли сўзлар билан ҳақорат қилди. Али ибн Ҳусайн эса унга бир оғиз ҳам жавоб қайтармади.

Сўнгра Ҳасан чиқиб кетди. Кечаси у алининг уйига борди ва эшигини қоқди. Али ибн Ҳусайн эшикни очиб чиқди. Ҳасан унга:

- Эй ака, агар сиз ҳақиқатан ҳам мен айтганларимдек бўлсангиз, Аллоҳ мени мағфират қилсин. Агар мен ёлғончи бўлсам, Аллох сизни мағфират қилсин, деди ва кетди.

Али ибн Ҳусайн ортидан бориб, етиб олди ва уни оғушига олди. Иккови йиғлаб юборишди. Шунда Ҳасан:

- Қасамки, энди сиз хафа бўладиган бирон иш қилмайман, - деди.

Али эса унга: - Сен ҳам менга айтган сўзла ринг учун ҳалолликдасан,- деди.

Ибн Аби Дунё ривоят қилади: Али ибн Ҳусайннинг хизматкори шошган ҳолда ошхонадан темир печни олиб келаётган эди. Кутилмаганда темир печ тушиб кетди кетди ва нариги томондан пастга тушиб келаётган Али ибн Ҳусайн ўғлининг бошига тегиб, жароҳат етказди. Оқибатда у ҳалок бўлди. Меҳмонлар билан суҳбатлашиб ўтирган Али ибн Ҳусайн ўрнидан сакраб туриб, хизматкорга деди: “Сен озодсан. Бу ишни қасддан қилмаганингни биламан”. Сўнгра Али ибн Ҳусайн маййитни дафн этиш тадоригини кўрди.

Шайх Маҳмуд МИСРИЙнинг “Солиҳ ва солиҳалар ҳаётларидан қиссалар”
номли асаридан Илёсхон АҲМЕДОВ таржимаси.