Sayt test holatida ishlamoqda!
23 Iyul, 2025   |   28 Muharram, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:32
Quyosh
05:10
Peshin
12:35
Asr
17:37
Shom
19:53
Xufton
21:23
Bismillah
23 Iyul, 2025, 28 Muharram, 1447

Payg'ambar alayhissalom ovqatlanishda parhezga rioya qilganlari ilm-fanda tasdiqlandi

05.11.2021   2643   3 min.
Payg'ambar alayhissalom ovqatlanishda parhezga rioya qilganlari ilm-fanda tasdiqlandi

Kishi yashashi uchun juda kam miqdorda oziq-ovqat iste'mol qilishi etarli. “Oshqozonning uchdan bir qismini ovqat bilan, ikkinchisini suv bilan, qolgan qismini havo bilan to'ldiring”, – deyilgan hadisi sharifda.

Payg'ambarimiz Muhammad sollallohu alayhi vasallamning ushbu so'zlarini barcha musulmonlar o'z sog'lig'ini saqlash va umrini uzaytirish uchun eslab qolishi zarur, chunki ularning aksariyati, aytmoqchi, butunlay qobiliyatsiz odamlar tomonidan faqat shaxsiy boylik uchun tayyorlanadi.

Olimlar ko'plab tadqiqotlar asosida odamning oshqozoni to'q bo'lmasa, unda chuqur va to'liq nafas olish ancha oson kechishini aniqlashdi. Sayoz nafas (tez-tez nafas olish) esa kishi hayotini qisqartirishga sabab bo'ladi.

Butun tananing qoni karbonat angidriddan tozalash uchun o'pkaga boradi. Ammo agar odamning nafas olishi chuqur bo'lmasa (mos ravishda kerak bo'lgan kislorod etarli miqdorda kelmasa), unda jarayon sustlashadi, natijada qon hayotiy kislorod bilan boyitilmaydi va bir xildagi organlarga qaytadi. Bu esa inson salomatligi uchun zararli sanaladi.

Inson bir daqiqada 16 marta nafas olamiz. Har bir nafasda tanaga yarim litr havo kiradi. Demak, inson bir kunda 23 240 marta nafas oladi, natijada organizmga kislorod bilan birga 11 620 litr havo kiradi.

Ammo to'liq nafas olish jarayoni kishining faqat chuqur va to'liq nafas olish natijasida yuzaga keladi. Agar oshqozon to'ldirilgan bo'lsa, chuqur nafas olish mumkin bo'lmaydi, bunda tanaga kislorod normal metabolizm va qonni to'liq tozalash uchun etarli bo'lmagan miqdorda kiradi. Natijada tanada turli kasalliklar paydo bo'ladi.

Shunday qilib, biz o'z pulimiz hisobiga kasallikni keltirib chiqaramiz. Bu borada Payg'ambarimiz sollallohu alayhi vasallam naqadar go'zal so'zlarni aytganlar: “Odam farzandi o'z qornidan yomonroq narsani to'ydirmaydi".

Bu hadisi sharifda quyidagi voqeani eslashingiz mumkin. Bir paytlar Rasululloh sollallohu alayhi va sallamga qimmatbaho sovg'a va mohir tabib jo'natdi. Shunda Rasululloh sollallohu alayhi va sallam: "Biz och qolmagunimizcha ovqat emaymiz va umuman to'ymaymiz, shuning uchun bizga shifokor kerak emas", deb tabibni qaytarib yubordilar.

Bularning barchasi Payg'ambar Muhammad sollallohu alayhi va sallamning payg'amborlik risolasining to'g'riligini yana bir bor tasdiqlaydi.

Internet materiallari asosida  Halqaro aloqalar

 bo'limi xodimi Ilyosxon Ahmedov tayyorladi.

Maqolalar
Boshqa maqolalar

“Odamlarni afv etadiganlar...”

16.07.2025   8130   4 min.
“Odamlarni afv etadiganlar...”

Abdurrazzoq San’oniy aytadi: Ali ibn Husayn roziyallohu anhum namoz uchun tahorat qilayotgan edi. Shu payt suv quyib turgan joriya qo‘lidan obdasta tushib ketib, uning yuziga ozgina shikast yetkazdi. Ali ibn Husayn boshini ko‘tarib, joriyaga qaradi. Joriya vaziyatni yumshatish maqsadida Qur’oni karim oyatlaridan o‘qidi: “... G‘azablarini yutadigan... (Oli Imron surasi, 134-oyat). Ali ibn Husayn roziyallohu anhum jimgina javob berdi: “G‘azabimni bosdim”.

Joriya oyatning davomini o‘qidi: ...odamlar-ni (xato va kamchiliklarini) afv etadiganlardir....

U kishi dedi: “Men seni afv etdim”.

Joriya oyatning oxirini o‘qidi: Alloh ezgulik qiluvchilarni sevar”.

Ali ibn Husayn roziyallohu anhum dedi: “Bor, sen Allox yo‘lida ozodsan”.

Abdulloh ibn Ato aytadi: “Ali ibn Husaynning bir g‘ulomi (quli) xatoga yo‘l qo‘ydi va jazoga loyiq bo‘ldi. Ali ibn Husayn qamchini oldi. So‘ng u zot bunday oyatni o‘qidi: (Ey Muhammad!) Imon keltirgan kishilarga ayting, ular Alloh kunlari (qiyomat)dan umid qilmaydigan kimsalarni kechirib yuboraversinlar! Shunda (u sabrli) kishilarni qilgan ishlari (kechirishlari) sababli mukofotlagay! (Josiya surasi, 14-oyat).

Qul esa dedi: “Men bunday emasman, men Allohning rahmatidan umidvorman va uning azobidan qo‘rqaman”.

Ali ibn Husayn roziyallohu anhum qamchini tashlab yubordi va dedi: “Sen Alloh yo‘lida ozodsan”.

Muso ibn Dovud aytadi: Ali ibn Husayn xizmatkorini ikki marta chakirdi, u javob bermadi. Uchinchi marta chaqirgach javob qildi. Ali ibn Husayn unga dedi: “Ey o‘g‘lim, ovozimni eshitmadingmi?”.

Xizmatkor: “Eshitdim”, dedi.

Ali ibn Husayn so‘radi: “Nega javob bermading?”.

Xizmatkor: “Sizning shafqatingizga ishondim”, dedi.

Abdulg‘ofir ibn Qosim aytadi: Ali ibn Husayn masjiddan chiqib ketayotgan edi. Bir odam kelib uni haqorat qildi. Shunda Alining xizmatkor va qullari unga tashlanishdi.

Ali ibn Husayn ularni to‘xtatdi va bunday dedi: “Bas qilinglar, uning holatiga qaranglar”.

So‘ngra o‘sha odamga dedi: “Bizda siz bilmagan yana ko‘p narsalar bor. Agar sizga yordam kerak bo‘lsa, ayting, yordam beraylik”. O‘sha odam xatosini anglab, uyaldi va ortiga qaytdi.

Ali ibn Husayn uni yoniga chaqirib, o‘zi kiyib turgan chakmonini yelkasiga tashladi va ming dirham pul berdirdi.

Abu Ya’qub Muzaniy deydi: Hasan ibn Hasan bilan Ali ibn Husayn o‘rtasida bir oz noxushlik bo‘lib qoldi. Hasan bir kuni masjidda Ali ibn Husaynning yoniga keldi, uni turli so‘zlar bilan haqorat qildi. Ali ibn Husayn esa unga bir og‘iz ham javob qaytarmadi.

So‘ngra Hasan chiqib ketdi. Kechasi u alining uyiga bordi va eshigini qoqdi. Ali ibn Husayn eshikni ochib chiqdi. Hasan unga:

- Ey aka, agar siz haqiqatan ham men aytganlarimdek bo‘lsangiz, Alloh meni mag‘firat qilsin. Agar men yolg‘onchi bo‘lsam, Allox sizni mag‘firat qilsin, dedi va ketdi.

Ali ibn Husayn ortidan borib, yetib oldi va uni og‘ushiga oldi. Ikkovi yig‘lab yuborishdi. Shunda Hasan:

- Qasamki, endi siz xafa bo‘ladigan biron ish qilmayman, - dedi.

Ali esa unga: - Sen ham menga aytgan so‘zla ring uchun halollikdasan,- dedi.

Ibn Abi Dunyo rivoyat qiladi: Ali ibn Husaynning xizmatkori shoshgan holda oshxonadan temir pechni olib kelayotgan edi. Kutilmaganda temir pech tushib ketdi ketdi va narigi tomondan pastga tushib kelayotgan Ali ibn Husayn o‘g‘lining boshiga tegib, jarohat yetkazdi. Oqibatda u halok bo‘ldi. Mehmonlar bilan suhbatlashib o‘tirgan Ali ibn Husayn o‘rnidan sakrab turib, xizmatkorga dedi: “Sen ozodsan. Bu ishni qasddan qilmaganingni bilaman”. So‘ngra Ali ibn Husayn mayyitni dafn etish tadorigini ko‘rdi.

Shayx Mahmud MISRIYning “Solih va solihalar hayotlaridan qissalar”
nomli asaridan Ilyosxon AHMЕDOV tarjimasi.