Yurtimizda turli dinlarga mansub qadriyatlarni asrab-avaylash, fuqarolarga o'z e'tiqodini amalga oshirish uchun zarur sharoitlarni yaratish, dinlar va millatlararo hamjihatlikni yanada mustahkamlashga alohida e'tibor qaratilmoqda.
Ahamiyatga molik jihati, millatlararo va konfessiyalararo totuvlikni ta'minlash uchun barcha huquqiy asos hamda zarur sharoitlar yaratilgan.
Ayniqsa, har yili mamlakatimizda 16 noyabr' – Halqaro bag'rikenglik kuni keng miqyosda nishonlanib, turli diniy konfessiya vakillari, xorijiy davlat va xalqaro tashkilotlar mas'ullari ishtirokida turli seminar, ilmiy anjumanlar o'tkazilishi yaxshi an'anaga aylangan.
O'zA xabariga ko'ra, shu maqsadda O'zbekiston xalqaro islom akademiyasida “Millatlararo va dinlararo munosabatlarda O'zbekiston tajribasi” mavzusida seminar bo'lib o'tdi. Unda O'zbekiston xalqaro islom akademiyasi prorektori Zohidjon Islomov, Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Din ishlari bo'yicha qo'mita bo'lim boshlig'i Behzod Qodirov, O'zbekiston musulmonlari idorasi raisining o'rinbosari Ibrohim Inomov, Rus pravoslav cherkovi Toshkent va O'zbekiston eparxiyasi rahbari Mitropolit Vikentiy Morar', Rim-katolik markazi rahbari, episkop Yeji Matsulevich, Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Millatlararo munosabatlar va xorijiy mamlakatlar bilan do'stlik aloqalari qo'mitasi vakillari, milliy madaniy markaz rahbarlari, do'stlik jamiyatlari a'zolari ishtirok etdi, deb xabar bermoqda O'zbekiston xalqaro islom akademiyasi matbuot xizmati.
Seminarda O'zbekiston ko'p konfessiyali mamlakat ekanligi, unda 130 dan ortiq millat va elat vakillari, 16 ta konfessiya a'zolari tinch-totuv va hamjihatlikda Vatanimiz ravnaqi, tinchligimizni ta'minlashda xizmat qilayotganligi ta'kidlandi.
Ishtirokchilarning “Dinlararo bag'rikenglik va millatlararo totuvlik”, “Bag'rikenglik va millatlararo totuvlik – davlat barqarorligining kalitidir”, “Millatlararo dinlar do'stligini ta'minlashda islomning o'rni”, “O'zbekistondagi rus pravoslav cherkovi: 150 yil yaxshi qo'shnichilik munosabatlari”, “O'zbekiston – diniy bag'rikenglik mamlakati” kabi mavzulardagi ma'ruzalari tinglandi.
Seminarda so'zga chiqqanlar yangi qabul qilingan “Vijdon erkinligi va diniy tashkilotlar to'g'risida”gi qonun qabul qilinishi jamiyatda konfessiyalararo totuvlikni ta'minlash, jamiyatda turli din va e'tiqod vakillari o'rtasida o'zaro bag'rikenglik, hamjihatlikni yanada mustahkamlashda huquqiy asos bo'lib xizmat qilishini qayd etdi.
Tadbir yakunida ma'ruzachilar seminarda tilga olingan mavzular bo'yicha o'zaro fikr almashib, bu kabi davra suhbatlarini muntazam o'tkazish kerakligini ta'kidladi.
O'zbekiston musulmonlari idorasi Matbuot xizmati
Xolid ibn Valid roziyallohu anhu yoshlari o‘tib, keksayib qolgan chog‘larida Mus'hafi sharifni olib, yig‘lab turib shunday der edilar: “Jihodlar bilan ovora bo‘lib seni o‘qiy olmay qoldik”.
Bu qandayin go‘zal uzr! Xo‘sh, biz o‘zimizni nima deb oqlaymiz?! Xolid ibn Valid roziyallohu anhu shundayin gap aytdilar, ammo biz nima deymiz?! Qiyomat kunida “Qur’oni karim o‘qishdan seni nima chalg‘itdi?!” – deb so‘ralsak, nima deb javob beramiz?! Toki u bizni zararimizga emas, foydamizga hujjat bo‘lishi uchun ko‘ksimizga bosib, kechayu kunduz tilovat qilib bormaymizmi?! Axir Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam: “Alloh taoloning zikrini lozim tut, Qur’oni karim tilovatida mahkam bo‘l. Chunki bu sening osmondagi ruhing, yerdagi zikringdir” [1], deganlar.
Quroni karim oyatlarini tadabbur qilmasdan, ma’nolari haqida fikr yuritmagan holda, hech qanday tushunchasiz ko‘p tilovat qilish asosiy maqsad emas. Agar inson bir necha oyatni tadabbur qilsa, tafsir kitoblariga murojaat etsa yoki tafsir darslariga qatnashsa, ma’nolarni o‘zlashtirsa va ularga amal qilsa, bu ishi o‘sha inson uchun ulkan yaxshilik, xayr-baraka bo‘ladi.
Imom G‘azzoliy hazratlari bunday deydilar: “Qur’on siz so‘rashingiz mumkin bo‘lgan va u sizning so‘rovlaringizga javob bera oladigan tirik Rasuldir. Siz unga quloq solsangiz, u sizni qondiradi”.
Qalblari iymon nuri ila qorishib ketgan zotlar uchun, albatta, Qur’onda shifo bordir. Yana Qur’oni karimda sarosima, shaytoniy vasvasalar, nafsu havoga ergashishdan saqlovchi shifo bor. Qur’on o‘qigan paytimizda bizni farishtalar qurshab oladi va ular ham bizga qo‘shilib Rahmon bo‘lgan Zotning oyatlariga quloq tutadi. Samo farishtalari tuni bilan Qur’onga qoim bo‘ladigan yer farishtalariga yaqinlashadilar. Endi ayting-chi, odamlar uxlayotgan paytda, tun qorong‘usida biz Qur’on tilovat qilyapmizmi?! Yeru osmonlar Robbi bizga quloq soladigan darajada oyatlarini tilovat qilyapmizmi?!
Alloh taoloning shifo oyatlari quyidagilardir:
«...Va mo‘min qavmlarning ko‘ngillariga shifo beradir» (Tavba surasi, 14-oyat).
«Ey odamlar! Sizga o‘z Rabbingizdan mav’iza, ko‘ksingizdagi narsaga shifo, mo‘minlarga hidoyat va rahmat keldi» (Yunus surasi, 57-oyat).
«Biz Qur’onni mo‘minlar uchun shifo va rahmat o‘laroq nozil qilurmiz...» (Isro surasi, 82-oyat).
«...U iymon keltirganlar uchun hidoyat va shifodir...» (Fussilat surasi, 44-oyat).
«...Unda (asalda) odamlar uchun shifo bordir...» (Nahl surasi, 69-oyat).
«Bemor bo‘lganimda menga shifo beradigan ham Uning O‘zi» (Shuaro surasi, 80-oyat).
Qur’oni karimni tilovat qilish, eshitish, amal qilish va har bir ishda undagi hukmlarga tayanib ish ko‘rishdan chetlashmang!
Hasson Shamsiy Poshoning
“Jannat bo‘stonidagi oilaviy oqshomlar” nomli kitobidan
G‘iyosiddin Habibulloh, Ilhom Ohund, Abdulbosit Abdulvohid tarjimasi.
[1] Imom Ahmad rivoyati.