Sayt test holatida ishlamoqda!
13 Iyul, 2025   |   18 Muharram, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:20
Quyosh
05:01
Peshin
12:34
Asr
17:40
Shom
20:00
Xufton
21:33
Bismillah
13 Iyul, 2025, 18 Muharram, 1447

«Gazeta Polska» gazetasi: Islom merosi zamonaviylik bilan hamohang mamlakat

13.10.2021   1043   3 min.
«Gazeta Polska» gazetasi: Islom merosi zamonaviylik bilan hamohang mamlakat

«Gazeta Polska» gazetasida pol'shalik Yevrodeputat Rishard Charnetskining "Markaziy Osiyo: Prezident Shavkat Mirziyoev davrida O'zbekiston islom merosi zamonaviylik bilan hamohang ekanini dunyoga ko'rsatmoqda" nomli maqolasi chop etildi, xabar bermoqda “Dunyo” axborot agentligi.

Muallifning ta'kidlashicha, O'zbekiston poytaxti va Markaziy Osiyodagi eng yirik shahar bo'lgan Toshkent boy tarixiy merosga ega. Shahar nafaqat asosiy siyosiy, balki mamlakatning sanoat, madaniy va ilmiy markazi hamdir. Zamonaviy Toshkent simbiotik tarzda islomning boy zamona merosini zamonaviylik bilan birlashtiradi.

Miloddan avvalgi I asrga oid Toshkentning paydo bo'lishining qisqacha tarixi keltirilgan bo'lib, shahar doimo, ayniqsa Temuriylar sulolasi hukmronligi davrida ilm-fan va savdo markazi bo'lganligi ta'kidlanadi. Uning madaniy merosi ayniqsa katta taassurot uyg'otadi.

Bugungi kunda mustaqil O'zbekistonning poytaxti islomning abadiy badiiy merosini o'zida aks ettiradi va boy o'rta asr madaniyatiga dahldordir. Masjidlar yoki boshqa diniy ob'ektlar va maqbaralar bu shaharda markaziy o'rinni egallaydi va qiziqarli, jumladan, mamlakat islom tarixi haqida tasavvur beradi.

Toshkentdagi yodgorliklar - Ko'kaldosh madrasasi, Hazrati Imom majmuasi, dunyodagi eng qadimiy Qur'on nusxalaridan biri – Usmon Qur'oni saqlanayotgan Mo'yi muborak madrasasi, Tilla shayx masjidi, Baroq Hon madrasasi, Yunus Hon maqbarasi va boshqalar yuksak qadrlanadi.

Muallifning fikricha, bu narsa ularning mohiyatini aks ettiradi: polyaklar xuddi xristianlikni saqlab qolganidek, musulmon dini ham asosiy yo'naltiruvchi kuch bo'lib, o'zbeklarning etnik va madaniy o'ziga xosligining belgisi bo'lib xizmat qilgan. 2007 yilda Toshkent to'rt "Islom madaniyati poytaxtlari" dan biri sifatida tanlandi.

Muallif 2016 yilda mamlakat taraqqiyoti borasidagi yangi siyosatining bir qismi sifatida Prezident Shavkat Mirziyoev turizmni rivojlantirishni o'z islohotlarining asosiy unsuri sifatida belgilaganini ta'kidlaydi. Natijada Toshkent islom merosi hozirgi kunda mahalliy va xorijiy sayyohlarning ancha keng doirasiga kirib bormoqda. Prezident Farmoni bilan Toshkent va O'zbekistonning boshqa shaharlaridagi tarixiy va diniy obidalar qayta tiklandi.
Bularning barchasi madaniy-ma'rifiy va diniy turizmni rivojlantirish dasturining ajralmas qismi hisoblanadi.

Bundan tashqari, O'zbekiston Davlat rahbarining islom merosini taqdim etishga qaratilgan tashabbuslaridan biri Islom tsivilizatsiyasi markazining qurilishidir. Unda ilgari O'zbekiston va xorijda saqlanib qolgan qadimiy qo'lyozmalar, litografik kitoblar, tarixiy hujjatlar va hujjatlar, shuningdek, din va ta'limga oid zamonaviy kitob va nashrlar, nihoyat, 100 mingdan ortiq qo'lyozmaga ega kutubxona dunyodagi eng yirik ma'lumotlar bazalaridan biri ishtirok etadi.
O'zbekiston islom merosi zamonaviylik bilan hamohang ekanini 2016 yil dekabr oyidan buyon dunyoga namoyon etib kelmoqda.

O'zbekiston musulmonlari idorasi matbuot xizmati

Dunyo yangiliklari
Boshqa maqolalar

Majburlab erga berish durustmi?

11.07.2025   3171   1 min.
Majburlab erga berish durustmi?

Bismillahir Rohmanir Rohiym

Savol: Ota-onam meni majburlab erga bermoqchi, bola bilan ko‘rishdim va ko‘nglim g‘ash bo‘lib qoldi. Keyin istixora o‘qishni boshladim va baribir ko‘nglim yumshamadi. Uydagilarga tushuntirdim, lekin meni eshitishmayapti. Men qanday yo‘l tutsam bo‘ladi?

Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym. Dinimizda xotin-qizlarni majburlab erga berishdan man qilingan. Zero, nikoh ikki tomonning roziligi bilan tuziladi. Juvon bo‘lsa, u bilan ochiqcha gaplashiladi, bokira bo‘lsa, undan izn so‘raladi. Bokira (rozilik alomatlari bilan) sukut qilsa, bu uning nikohga izn bergani bo‘ladi.

Barcha fiqhiy manbalarimizda kelin va kuyov o‘z roziligini bildirishi (iyjob va qabul) nikohning asosiy rukni ekani bayon qilingan. Kelin-kuyovdan biri nikohga rozi bo‘lmasa, nikoh durust bo‘lmaydi.

Ota-onaning vazifasi esa farzandini boylik, mansab yoki boshqa g‘arazlar sababli ko‘r-ko‘rona uylanish yoki erga tegishga majburlash emas. Balki farzandiga juft bo‘layotgan yigit yo qizning diyonati, xulq-odobiga va kasb-hunariga e’tibor qilishdir.

O‘z o‘rnida turmush qurayotgan farzand ham ota-onasining tavsiyalari o‘rinli bo‘lsa, qabul qilishi, qaysarlik qilmay ularning hayotiy tajribalaridan foydalanishi kerak.

Xotin-qizlarni majburlab erga berish holatlarida Payg‘ambarimiz alayhissalomning ayolga nikoh yo ajralishni tanlash ixtiyorini berganlari ma’lum. Hatto bir holatda qiz kambag‘al yigitni, ota-ona esa boy yigitni tanlaganida, u zot qizning ixtiyorini ustun qo‘yib: 


لم ير للمتحابين مثل النكاح
«Bir-birini yaxshi ko‘rganlar uchun nikohdan yaxshisi yo‘qdir", dedilar (Imom Ibn Moja rivoyati). Vallohu a’lam"

O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.