Sayt test holatida ishlamoqda!
05 Iyul, 2025   |   10 Muharram, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:12
Quyosh
04:56
Peshin
12:33
Asr
17:42
Shom
20:03
Xufton
21:39
Bismillah
05 Iyul, 2025, 10 Muharram, 1447

Yoshlarimizni yot g'oyalardan asraylik

24.09.2021   1150   4 min.
Yoshlarimizni yot g'oyalardan asraylik

Aqida masalasida yoshlar tafakkurini shaklantirish va yoshlarni hamda butun jamiyatning ma'naviyatini noto'g'ri aqidalardan himoyalash, bugungi kunda barchamizning dolzarb vazifamiz hisoblanadi. Ota-onalar o'z farzandlarining tarbiyasida bunga katta e'tibor berishlari kerak. Lekin ayrim ota-onalar bola tarbiyasida beparvolik qiladilar. Ular shaxsiy yumushlari, ko'cha-ko'ydagi ulfatlari, moddiy mablag' to'plashni birinchi o'rindagi vazifayu, oila a'zolarining axloqiy va ma'rifiy tarbiyalari bilan shug'ullanishni ikkinchi darajali ish o'rniga qo'yishadi.

O'tgan asrdagi mutafakkir olimimiz Abdulla Avloniy ta'biri bilan aytganda, “Tarbiya biz uchun yo hayot – yo mamot, yo najot – yo halokat, yo saodat – yo falokat masalasidir”. Rasululloh (s.a.v) umrlarining oxirida o'zlaridan keyin zalolat yo'lidan boradigan etmish ikkita firqa paydo bo'lishidan ogohlantirgan edilar. Bu so'zlar o'tgan o'n to'rt asr davomida tasdig'ini topdi. Ana shu firqa va oqimlarning ayrimlari Islomning ilk asrlarida yuzaga kelgan bo'lsa, HH va HH1 asrlarda hizbut-tahrir, nurchilar, salafiylar, jihodchilar, takfirchilar va hijratchilar kabi o'nlab adashgan oqimlar paydo bo'lib, dunyo musulmonlari o'rtasida buzg'unchilik qilishyapti. Turli nizo va qonli to'qnashuvlar chiqishiga sabab bo'lmoqdalar.
Afsuski, so'nggi vaqtlarda yoshlarimizni turli yot g'oyalar bilan e'tiqodini buzib yo'ldan urishga qaratilgan harakatlarni guvohi bo'lmoqdamiz. Ayniqsa, go'yoki barcha musulmonlar hozir qurolli to'qnashuvlar ketayotgan mamlakatlarga “hijrat” qilishlari va qo'lida qurol bilan “jihod” qilishlari farz emish. Bunday soxta da'volarning puch ekanini tasdiqlash va aholini xususan, yoshlarni ulardan asrash maqsadida ushbu tushunchalarga izoh berib o'tsak. Yurtini, ota-onani tashlab, o'zga ellarda sarson-sargardon yurish, o'zi kabi manqurt shaxslar bilan birlashib, kindik qoni to'kilgan yurtiga qarshi qurol ko'tarish Islom ta'limotiga zid ish hisoblanadi.
“Hijrat” so'zi lug'atda biror narsadan ajrash, shariatda esa, Muhammad (sallallohu alayhi vasalam)ning Makkani tark etib, Madinaga borishiga qiyosan qo'llanilib, diniy ekstremizm oqim etakchilari tinch davlatda yashab kelayotgan yoshlarni xorijdagi jangarilarning lagerlariga jo'natib, “hijrat qilmagan dindan chiqadi, hijrat uchun musulmonga ota-onaning ruxsati shart emas”, kabi soxta iddaolar bilan aldamoqda.
Abu Usmon Mujoshi' ibn Ma'sud rivoyat qilgan hadisda Rasululloh (sollallohu alayhi vasalam): “Makka fathidan keyin hijrat yo'q…”, deganlar. “Hijrat” haqida Imom Buxoriy rivoyat qilgan hadisda: Rasululloh (sollallohu alayhi vasalam) “Qo'li va tili bilan o'zgalarga ozor bermagan kishi musulmondir. Alloh taolo man etgan narsalardan qaytgan kishi Alloh yo'lida hijrat qilgan kishidir”, deganlar. Ibn Umar (raziyallohu anhu)dan rivoyat qilgan hadisda esa Rasululloh (sollallohu alayhi vasalam) huzurlariga bir kishi kelib: “Ey, Allohning Rasuli, men ota-onamni yig'lagan holda tashlab, hijrat qilish uchun sizning huzuringizga keldim”, dedi. U zot (sollallohu alayhi vasalam) esa, “Ota-onang oldiga qaytib, ularni qanday yig'latgan bo'lsang, shunday kuldirgin”, deb javob berdilar. (Abu Dovud rivoyati).
Sayidimiz Muhammad (sollallohu alayhi vasalam) va u zotdan keyin musulmon davlatlarini boshqargan xulafoi roshidinlar o'zga yurtlarda yashayotgan musulmonlarni hech qachon musulmon davlati hududiga ko'chib kelishlariga da'vat qilmagan va ularning o'z yurtlarida yashashini rad etmaganlar.
Alloh taolo barchalarimizni O'zining hidoyat yo'lida bardavom aylasin. Alloh taoloning to'g'ri yo'lidagi solih bandalari qatorida bo'lib, turli firqa, adashgan oqim va zalolat yo'llaridan barchamizni hifzu himoyasida saqlasin. Yaratganning O'zi kelajagimiz, orzu umidimiz bo'lmish yoshlarimizni turli yot g'oya va fikrlardan uzoqda qilib, ilmu ma'rifat, odobu axloq fazilatlari bilan ziynatlasin.

Sirdaryo viloyati bosh imom-xatibi
Habibulloh ZOKIROV

 
MAQOLA
Boshqa maqolalar
Maqolalar

Mo‘tadillik - saodat

04.07.2025   1403   2 min.
Mo‘tadillik - saodat

Islom dini biror shaxs, guruh, mol-dunyoga nisbatan va obro‘-e’tibor topish uchun qilinadigan har qanday mutaassiblik va firqalarga bo‘linishni qoralaydi, tarafkashlikni johiliyat holatiga o‘xshatadi.

Mutaassiblikning turli ko‘rinishlari bor bo‘lib, ular kishining o‘zi, mol-dunyosi, farzandlari, millatini boshqalardan afzal bilib, bu yo‘lda ashaddiy ravishda kurashishi demakdir. Mo‘tabar manbalarimizda ota-bobolari va o‘zining nasabi bilan faxrlanish tuyg‘usi kishini do‘zaxga tortadi deb ta’kidlangan.

Mutaassiblik turlaridan biri bu diniy mutaassiblikdir. Diniy mutaassiblik deganda, ma’lum bir dinda asos bo‘lgan, ushbu din vakillari amal qiladigan ta’limot va qoidalarga qarshi chiqish, diniy tushunchalarni shariat ko‘rsatmalariga zid ravishda o‘zicha talqin qilib, boshqalarni unga ergashishga chorlash nazarda tutiladi. Diniy mutaassiblikning eng katta xatarlaridan biri bu, dinlararo muloqotga rahna solishdir.

Dinda mutaassibona harakat, dinda chuqur ketish, haddan oshish, Qur’on va Sunnatda kelgan ta’limotlarga zid ravishda o‘z fikriga ergashishni qattiq qoralanadi. Dinda haddan oshish deganda shariat belgilab qo‘ygan chegaradan chiqib ketish tushuniladi. Bu ish aqidada bo‘lsin, so‘z yoki amalda bo‘lsin, baribir. Bu borada Alloh taolo Baqara surasida  “Ushbular Allohning chegaralaridir. Bas, ulardan tajovuz qilmang. Va kim Allohning chegaralaridan tajovuz qilsa, bas, o‘shalar, ana o‘shalar, zolimlardir”, deb marhamat qiladi.

Payg‘ambarimiz Muhammad sallallohu alayhi vasallam: “Dinda haddan oshishdan ehtiyot bo‘linglar. Chunki, sizlardan oldin o‘tganlarni dinda haddan oshishlik halok qilgandir” deb uqtirganlar. 

Shunday ekan, bugungi kundagi ko‘plab muammolarning ildizi mutaassiblik va haddan oshish ekanligini hammamiz chuqur anglashimiz lozim. Xulosa o‘rnida, bu kabi muammolarning yechimi sifatida Faqih doktor Vahba Mustafo Zuhayliy janoblarining ushbu so‘zlarini keltirish bilan yakunlaymiz: “Islom mo‘tadil din bo‘lib haqiqatlardan birortasida chetga chiqishga yoki haddan oshishga yo‘l qo‘ymasligini anglatadi. Islomda va boshqa dinlarda dinda haddan oshish ham, e’tiqodda bir taraflama va g‘ayritabiiy bo‘lish ham, haddan tashqari qattiq olish ham, juda bo‘sh qo‘yib yuborish ham yo‘q…”. 

Alloh ta’olo barchamizni haq yo‘ldan adashtirmasin.

Kosonsoy tumani "Sodod" jome masjidi imom-xatibi

Bahodir Mirfayziyev

Manba: @Softalimotlar

MAQOLA