Aqida masalasida yoshlar tafakkurini shaklantirish va yoshlarni hamda butun jamiyatning ma'naviyatini noto'g'ri aqidalardan himoyalash, bugungi kunda barchamizning dolzarb vazifamiz hisoblanadi. Ota-onalar o'z farzandlarining tarbiyasida bunga katta e'tibor berishlari kerak. Lekin ayrim ota-onalar bola tarbiyasida beparvolik qiladilar. Ular shaxsiy yumushlari, ko'cha-ko'ydagi ulfatlari, moddiy mablag' to'plashni birinchi o'rindagi vazifayu, oila a'zolarining axloqiy va ma'rifiy tarbiyalari bilan shug'ullanishni ikkinchi darajali ish o'rniga qo'yishadi.
O'tgan asrdagi mutafakkir olimimiz Abdulla Avloniy ta'biri bilan aytganda, “Tarbiya biz uchun yo hayot – yo mamot, yo najot – yo halokat, yo saodat – yo falokat masalasidir”. Rasululloh (s.a.v) umrlarining oxirida o'zlaridan keyin zalolat yo'lidan boradigan etmish ikkita firqa paydo bo'lishidan ogohlantirgan edilar. Bu so'zlar o'tgan o'n to'rt asr davomida tasdig'ini topdi. Ana shu firqa va oqimlarning ayrimlari Islomning ilk asrlarida yuzaga kelgan bo'lsa, HH va HH1 asrlarda hizbut-tahrir, nurchilar, salafiylar, jihodchilar, takfirchilar va hijratchilar kabi o'nlab adashgan oqimlar paydo bo'lib, dunyo musulmonlari o'rtasida buzg'unchilik qilishyapti. Turli nizo va qonli to'qnashuvlar chiqishiga sabab bo'lmoqdalar.
Afsuski, so'nggi vaqtlarda yoshlarimizni turli yot g'oyalar bilan e'tiqodini buzib yo'ldan urishga qaratilgan harakatlarni guvohi bo'lmoqdamiz. Ayniqsa, go'yoki barcha musulmonlar hozir qurolli to'qnashuvlar ketayotgan mamlakatlarga “hijrat” qilishlari va qo'lida qurol bilan “jihod” qilishlari farz emish. Bunday soxta da'volarning puch ekanini tasdiqlash va aholini xususan, yoshlarni ulardan asrash maqsadida ushbu tushunchalarga izoh berib o'tsak. Yurtini, ota-onani tashlab, o'zga ellarda sarson-sargardon yurish, o'zi kabi manqurt shaxslar bilan birlashib, kindik qoni to'kilgan yurtiga qarshi qurol ko'tarish Islom ta'limotiga zid ish hisoblanadi.
“Hijrat” so'zi lug'atda biror narsadan ajrash, shariatda esa, Muhammad (sallallohu alayhi vasalam)ning Makkani tark etib, Madinaga borishiga qiyosan qo'llanilib, diniy ekstremizm oqim etakchilari tinch davlatda yashab kelayotgan yoshlarni xorijdagi jangarilarning lagerlariga jo'natib, “hijrat qilmagan dindan chiqadi, hijrat uchun musulmonga ota-onaning ruxsati shart emas”, kabi soxta iddaolar bilan aldamoqda.
Abu Usmon Mujoshi' ibn Ma'sud rivoyat qilgan hadisda Rasululloh (sollallohu alayhi vasalam): “Makka fathidan keyin hijrat yo'q…”, deganlar. “Hijrat” haqida Imom Buxoriy rivoyat qilgan hadisda: Rasululloh (sollallohu alayhi vasalam) “Qo'li va tili bilan o'zgalarga ozor bermagan kishi musulmondir. Alloh taolo man etgan narsalardan qaytgan kishi Alloh yo'lida hijrat qilgan kishidir”, deganlar. Ibn Umar (raziyallohu anhu)dan rivoyat qilgan hadisda esa Rasululloh (sollallohu alayhi vasalam) huzurlariga bir kishi kelib: “Ey, Allohning Rasuli, men ota-onamni yig'lagan holda tashlab, hijrat qilish uchun sizning huzuringizga keldim”, dedi. U zot (sollallohu alayhi vasalam) esa, “Ota-onang oldiga qaytib, ularni qanday yig'latgan bo'lsang, shunday kuldirgin”, deb javob berdilar. (Abu Dovud rivoyati).
Sayidimiz Muhammad (sollallohu alayhi vasalam) va u zotdan keyin musulmon davlatlarini boshqargan xulafoi roshidinlar o'zga yurtlarda yashayotgan musulmonlarni hech qachon musulmon davlati hududiga ko'chib kelishlariga da'vat qilmagan va ularning o'z yurtlarida yashashini rad etmaganlar.
Alloh taolo barchalarimizni O'zining hidoyat yo'lida bardavom aylasin. Alloh taoloning to'g'ri yo'lidagi solih bandalari qatorida bo'lib, turli firqa, adashgan oqim va zalolat yo'llaridan barchamizni hifzu himoyasida saqlasin. Yaratganning O'zi kelajagimiz, orzu umidimiz bo'lmish yoshlarimizni turli yot g'oya va fikrlardan uzoqda qilib, ilmu ma'rifat, odobu axloq fazilatlari bilan ziynatlasin.
Sirdaryo viloyati bosh imom-xatibi
Habibulloh ZOKIROV
Otalari ularga birinchi maktubni yubordi. Lekin ular uni o‘qish uchun ochmadilar, balki har birlari maktubni peshonalariga surtib: “Bu buyuk habibimizdandir”, dedilar. Ushbu xatning ko‘rinishiga nazar qilib, uni chiroyli qutiga solib qo‘yishdi. Bolalar boshqa paytlarda maktubning changini artish uchun olishar va yana joyiga qo‘yib qo‘yishardi. Otalari oilasiga yuborgan hamma xatlarni shunday qilishdi.
Yillar o‘tdi. Ota uyga qaytdi. Lekin ulardan birgina farzand qolgandi. Ota undan so‘radi:
– Onang qayerda?
O‘g‘il dedi:
– Ular qattiq kasal bo‘ldilar. Bizda onamni davolash uchun mablag‘ topilmadi va vafot etdilar.
Ota dedi:
– Birinchi maktubimni ochmadingizmi?! Men sizlarga katta mablag‘ yuborgan edim-ku!
O‘g‘il dedi:
– Yo‘q!
Ota yana so‘radi:
– Ukang qayerda?
O‘g‘il dedi:
– Siz uning ba’zi o‘rtoqlarini tanirdingiz. Onamning o‘limidan keyin unga nasihat qiladigan va uni to‘g‘ri yo‘lga soladigan kimsa topilmadi. U do‘stlari bilan ketdi.
Ota hayratlanib dedi:
– Nima uchun?! Yomon o‘rtoqlarini tark qilib, mening oldimga kelishini yozgan maktubimni o‘qimadingizmi?
O‘g‘il javoban:
– Yo‘q, – dedi.
Ota dedi:
– La havla va la quvvata illa billah. Opang qayerda?
O‘g‘il dedi:
– Turmushga chiqish uchun maslahat so‘ragan haligi yigit bilan nikohlandi va u hozir baxtsiz yashayapti.
Ota darg‘azab bo‘lib dedi:
– Sizlarga bu yigitning obro‘si, xulqi yomonligi va bu to‘yga noroziligim haqida yozgan xatimni o‘qimadingizmi?
O‘g‘il dedi:
– Yo‘q! Biz xatlaringizni bir chiroyli qutida saqladik. Doim uni ziynatladik, peshonamizga surtdik, lekin o‘qimadik.
Bu oilaning ahvoli, uning birligi qanday tarqalib ketgani, otaning maktubini o‘qimay, undan manfaat olmay, balki uni muqaddaslab, unda yozilganlarga amal qilmay, hayotlarini qiyinlashtirganliklari haqida tafakkur qildim. So‘ng stol ustidagi chiroyli qutiga solib qo‘yilgan Qur’oni Karimga nazar soldim... Sho‘rim qurisin!
Albatta, men Allohning Maktubiga anavi bolalar otalarining xatlariga muomala qilganlari kabi munosabatda bo‘lyapman. Men Mus'hafni stolim ustiga qo‘yganman-u, lekin uni o‘qimayman, undagi narsalardan foydalanmayman ham. Axir, u butun hayotimning dasturi-ku!
Robbimga istig‘for aytdim. Mus'hafni ochdim va hech qachon uni tark etmaslikka qaror qildim.
Arab tilidan Ziyoda Mirahmatova tarjimasi