Sayt test holatida ishlamoqda!
25 May, 2025   |   27 Zulqa`da, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:17
Quyosh
04:56
Peshin
12:25
Asr
17:30
Shom
19:47
Xufton
21:20
Bismillah
25 May, 2025, 27 Zulqa`da, 1446

Tinchlik-osoyishtalikni Alloh buyurgan

06.09.2021   1635   3 min.
Tinchlik-osoyishtalikni Alloh buyurgan

Tinchlik – barcha ezgusevar xalqlarning, shuningdek o'zbek xalqining ham azaliy orzusi bo'lib kelgan. Tinchlik insonparvar va bag'rikeng xalqimizning tili va dilidan mustahkam joy olib, eng oliy qadriyat deb qaralgan. Obod turmushni aks ettiruvchi muqaddas dinimiz,qadriyatlarimiz, milliy urf-odat va rasm-rusumlarimizbevosita xotirjamlik silsilasiga uzviy bog'liqdir.

Halqimiz tinchlik va osoyishtalikni istab kundalik hayotida qator diniy va milliy fazilatlarni amalga oshiradi. Jumladan:

Ular ko'rishganida salom beradi. Bu bir-birlariga tinchlik, omonlik tilash ramzidir.

Duo qilsa, Yaratgandan xonadonlarimizni tinch, yurtimizni obod qilgin deb yuziga fotiha tortadi.

Har bir yaxshilik, ezgulik ustida tinchlik bo'lsin deya, kelajak uchun yaxshi niyatlar qiladi.

To'y-tantanalarda to'ylar bo'laversin deydi, chunki to'y tinch va farovon kunlar bois o'tadigan marosimlarning sarasi sanaladi.

Oilada yangi mehmon tug'ilsa, go'dakka uzoq umr, baland martaba, uning baxt-saodati, ikki dunyo obro'sini so'rab iltijo qiladilar. Shu iltijolar zamirida faqat tinchlik so'raladi.

Insoniyatga islom ne'matini etkazishga vosita bo'lgan vahiy – Qur'oni karimning axloqiy qismi oqibat, rahm-shafqat, mehribonlik, kamtarlik, havoyi nafsdan voz kechish, hurmat va tinchlikka asoslangan. Ana shu ilohiy ko'rsatmalarga amal qiluvchi musulmonlar hamisha rahm-shafqatli, adolatparvar, insonparvar, axloq-odobi mukammal va sofdil bo'lib kelgan.

Tinchlik-osoyishtalik qaror topgan joyda insonning oilasi tinch, turmushi obod, kelajagi porloq bo'lishi, hayot tizimi bir maromga tushib, taraqqiy topishi aniq va maqsadli ekani barchaga ma'lum. Bunday ne'mat ortida faqat shukronalik va itoat yotadi. Albatta bu kabi axloqqa ega bo'lgan  sof maqsadli inson, ayta olamizki, barcha a'zosi bilan minnatdorlik va manfaatdorlik xazinasiga hayoti davomida ega bo'ladi.

Insonga kundalik hayoti uchun zaruriy vositalardan bo'lmish mol-mulk, hovli-joy, uy-ro'zg'or buyumlaridanda muhim bo'lgan tana tayanchlarini doimiy tinchlik-osoyishtalik, barqarorlik bilangina muntazamligini ta'minlanadi. Aks holda yo'qlik, parokandalikka uchraydi. Shu bois bo'lsa kerak barcha mulkdor shaxslar tinch mamlakatlarni o'ziga ixtiyor qiladi.  Demak, mol-mulk, hovli-joy, uy-ro'zg'or buyumlari bus-butun bo'lishligi uchun shukrona aytish bilan birga uni tinch-omon saqlashlik ham inson farzandi imkoniyat topadi.

Aytib o'tgan barcha fikrlarimizni Alloh taolo bandalarini o'zaro ittifoqlikda, ahillikda, tinchlik-omonlikda yashashga da'vat etib: “Agar mo'minlardan ikki toifa o'zaro urushib qolsalar, darhol  ular o'rtasini isloh etingiz!” (Hujurot, 9) degan insonparvarlik amr-farmonini bayon etadi.

 

Abdulhay TURSUNOV,
O'zbekiston musulmonlari idorasining
Namangan viloyat vakili

 
 
Maqolalar
Boshqa maqolalar

Hajga ketgan odam qurbonlikni qanday qiladi?

23.05.2025   9258   2 min.
Hajga ketgan odam qurbonlikni qanday qiladi?

Cavol: Men har yili qurbonlik qilar edim, bu yil ham qurbonlik qilishni niyat qilgan edim. Ammo bu yil muborak haj ibodatini ado qilish nasib qilib haj qilish uchun ketayapman. Shu holatda qurbonligimni qanday ado qilaman?

Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym.

Alloh taolo safaringizni O‘zi oson qilsin. Qurbonlik vojib bo‘lishi uchun kishi muqim bo‘lishi kerak, safarda yurgan musofirlarga qurbonlik qilish vojib bo‘lmaydi.

Musofir kishi qurbonlik qilinadigan kunlar o‘tib ketishidan avval muqim bo‘lib qolsa, bu holatda unga qurbonlik qilish vojib bo‘ladi.

Zimmasiga qurbonlik qilish vojib bo‘lgan boy kishi qurbonlik qilish maqsadida qo‘y sotib olib qurbonlik qilinadigan kunlar kelishidan avval safarga chiqib ketsa, uning zimmasidan qurbonlik soqit bo‘ladi. Ammo boyligi nisobga yetmagan va shu sababli unga qurbonlik qilish vojib bo‘lmagan kishi qurbonlik qilish maqsadida qo‘y sotib olsa, qurbonlik qilish uchun qo‘y sotib olish bilan qurbonlik qilishni nazr qilgan hisoblanadi va bunday kishi qurbonlik qilinadigan kunlari safarga chiqsa ham uning zimmasidan qurbonlik soqit bo‘lmaydi. Nomidan qurbonligini so‘yish uchun biror kishini vakil qilib tayinlaydi (Fatavoi Hindiya).

Demak, agar sizni nisob miqdorida molingiz bo‘lib sizga qurbonlik qilish vojib bo‘lgan bo‘lsa va hox qurbonlik qilish uchun qo‘y sotib olgan bo‘lsangiz ham yoki sotib olmagan bo‘lsangiz ham bu kunlarda safarda bo‘lganingiz sabab sizdan qurbonlik soqit bo‘ladi.

Agar sizni nisobga yetgan molingiz bo‘lmasa va sizga qurbonlik qilish vojib bo‘lmagan bo‘lsa, qurbonlik qilish uchun qo‘y ham sotib olmagan bo‘lsangiz sizga qurbonlik vojib emas. Lekin qurbonlik qilish uchun qo‘y sotib olgan bo‘lsangiz nomingizdan qurbonligingizni so‘yish uchun biror kishini vakil qilasiz.

Bu o‘rinda yana bir jihatga e’tibor qaratishingiz lozim. Agar haj safarida muqimlik holatini topsangiz ya’ni Makkada unga borganingizdan boshlab Minoga chiqadigan kuningizgacha yoki Minodan qaytganingizdan keyin 15 kun tursangiz qurbonlik vojib bo‘ladi. Uni o‘sha yerda yoki vakil orqali o‘z uyingizda so‘ydirishingiz vojib bo‘ladi.

Yana shuni ta’kidlaymizki, mazkur qurbonlik va hajdagi jonliq so‘yish masalalari boshqa-boshqa masalalardir. Vallohu a’lam.

O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.