Sayt test holatida ishlamoqda!
18 Iyun, 2025   |   22 Zulhijja, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:04
Quyosh
04:49
Peshin
12:29
Asr
17:40
Shom
20:02
Xufton
21:41
Bismillah
18 Iyun, 2025, 22 Zulhijja, 1446

Tinchlik-osoyishtalikni Alloh buyurgan

06.09.2021   1850   3 min.
Tinchlik-osoyishtalikni Alloh buyurgan

Tinchlik – barcha ezgusevar xalqlarning, shuningdek o'zbek xalqining ham azaliy orzusi bo'lib kelgan. Tinchlik insonparvar va bag'rikeng xalqimizning tili va dilidan mustahkam joy olib, eng oliy qadriyat deb qaralgan. Obod turmushni aks ettiruvchi muqaddas dinimiz,qadriyatlarimiz, milliy urf-odat va rasm-rusumlarimizbevosita xotirjamlik silsilasiga uzviy bog'liqdir.

Halqimiz tinchlik va osoyishtalikni istab kundalik hayotida qator diniy va milliy fazilatlarni amalga oshiradi. Jumladan:

Ular ko'rishganida salom beradi. Bu bir-birlariga tinchlik, omonlik tilash ramzidir.

Duo qilsa, Yaratgandan xonadonlarimizni tinch, yurtimizni obod qilgin deb yuziga fotiha tortadi.

Har bir yaxshilik, ezgulik ustida tinchlik bo'lsin deya, kelajak uchun yaxshi niyatlar qiladi.

To'y-tantanalarda to'ylar bo'laversin deydi, chunki to'y tinch va farovon kunlar bois o'tadigan marosimlarning sarasi sanaladi.

Oilada yangi mehmon tug'ilsa, go'dakka uzoq umr, baland martaba, uning baxt-saodati, ikki dunyo obro'sini so'rab iltijo qiladilar. Shu iltijolar zamirida faqat tinchlik so'raladi.

Insoniyatga islom ne'matini etkazishga vosita bo'lgan vahiy – Qur'oni karimning axloqiy qismi oqibat, rahm-shafqat, mehribonlik, kamtarlik, havoyi nafsdan voz kechish, hurmat va tinchlikka asoslangan. Ana shu ilohiy ko'rsatmalarga amal qiluvchi musulmonlar hamisha rahm-shafqatli, adolatparvar, insonparvar, axloq-odobi mukammal va sofdil bo'lib kelgan.

Tinchlik-osoyishtalik qaror topgan joyda insonning oilasi tinch, turmushi obod, kelajagi porloq bo'lishi, hayot tizimi bir maromga tushib, taraqqiy topishi aniq va maqsadli ekani barchaga ma'lum. Bunday ne'mat ortida faqat shukronalik va itoat yotadi. Albatta bu kabi axloqqa ega bo'lgan  sof maqsadli inson, ayta olamizki, barcha a'zosi bilan minnatdorlik va manfaatdorlik xazinasiga hayoti davomida ega bo'ladi.

Insonga kundalik hayoti uchun zaruriy vositalardan bo'lmish mol-mulk, hovli-joy, uy-ro'zg'or buyumlaridanda muhim bo'lgan tana tayanchlarini doimiy tinchlik-osoyishtalik, barqarorlik bilangina muntazamligini ta'minlanadi. Aks holda yo'qlik, parokandalikka uchraydi. Shu bois bo'lsa kerak barcha mulkdor shaxslar tinch mamlakatlarni o'ziga ixtiyor qiladi.  Demak, mol-mulk, hovli-joy, uy-ro'zg'or buyumlari bus-butun bo'lishligi uchun shukrona aytish bilan birga uni tinch-omon saqlashlik ham inson farzandi imkoniyat topadi.

Aytib o'tgan barcha fikrlarimizni Alloh taolo bandalarini o'zaro ittifoqlikda, ahillikda, tinchlik-omonlikda yashashga da'vat etib: “Agar mo'minlardan ikki toifa o'zaro urushib qolsalar, darhol  ular o'rtasini isloh etingiz!” (Hujurot, 9) degan insonparvarlik amr-farmonini bayon etadi.

 

Abdulhay TURSUNOV,
O'zbekiston musulmonlari idorasining
Namangan viloyat vakili

 
 
Maqolalar
Boshqa maqolalar

Qalbingizni zabonsiz toshga aylantirib qo‘ymang.

09.06.2025   8132   4 min.
Qalbingizni zabonsiz toshga aylantirib qo‘ymang.

Har yangi kunning tongini ko‘rganingizda qalbingizni zikr ila to‘ldiring. Iymon zikrlariga quloq tutar ekansiz, borliq Yaratgan Zot sari talpinayotganini his qilasiz. Alloh taolo aytadi: «...Mavjud bo‘lgan barcha narsa hamd bilan Unga tasbeh aytur...»[1]. Balki uyda, balki ko‘chada, qayerda bo‘lsangiz-da, Allohning zikriga shoshiling. Zikrlarni ko‘paytirganingiz sari Allohga bo‘lgan muhabbatingiz ortib boradi, osmonlaru yerning Xoliqi bo‘lgan Alloh taolodek buyuk Zot suyanchig‘ingiz ekanini anglaysiz...

Ushbu misralarni doim yodda tuting:

Gar ersa qalblar Xoliqin zikridin mosuvo,
Alar jasad ichidin joy olgan tosh kabi go‘yo.

Qalbingizni zabonsiz toshga aylantirib qo‘ymang.
Toshda na mehr va na his bor. Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam: “Robbini zikr qiladigan bilan zikrdan yiroqda bo‘lgan kishi xuddi tirik bilan o‘lik kabidir” [2],  deganlar.

Yana Nabiy alayhissalom: “Sizlarga amallaringizning eng xayrlisi va Sultoningiz huzurida eng pokiza, darajangizni yuqorilatadigan, sizlar uchun tillo-kumushlarni ehson qilgandan-da, dushmaningizga yo‘liqib, uning boshini tanasidan judo qilishingiz, u ham sizning kallangizni bo‘yningizdan uzib tashlashidan-da yaxshiroq amal qaysi ekanini bildirib qo‘yaymi?!” dedilar. Sahobalar: ”Ha, ey Allohning Rasuli”, deyishdi. U zot: U Allohning zikridir”,3] dedilar.

Ubayd ibn Umayr aytadilar: “Mo‘minning amal daftaridagi hamd ila tasbeh – u bilan dunyo tog‘laricha tillo sudralib yurishidan xayrlidir”.

Nabiy alayhissalom yana boshqa bir hadisda: «Alloh taoloning fazilat izlab kezib yuruvchi farishtalari bo‘lib, ular zikr aytib o‘tirilgan davralarni izlab yurishadi. Shu asnoda zikr bo‘layotgan davrani topishsa, farishtalar zikr halqasidagilar bilan birgalikda o‘tirishadi va bir-birlarini qanotlari bilan o‘rab olishadi, shu tarzda zikrdagi kishilar bilan dunyo osmonining orasi farishtalar bilan to‘lib ketadi. Zikr halqasidagi kishilar tarqalib ketishsa, farishtalar osmonga ko‘tarilib ketishadi.

Keyin Alloh taolo hammasini bilib turgani holda, ulardan: “Qayerdan keldinglar? – deb so‘raydi. Ular: “Biz yerdagi bandalaring oldidan keldik. Ular Senga tasbeh aytyaptilar, takbir, tahlil aytib, Senga maqtov yo‘llayaptilar va O‘zingdan so‘rashyapti”, deb javob qaytarishadi.

Alloh taolo: “Ular Mendan nimani so‘rayapti?” – dey­di. Farishtalar javoban: “Sendan jannatingni so‘rashyapti”, deyishadi.  Alloh taolo: “Ular jannatimni ko‘rishganmi?” – deya farishtalardan yana savol so‘raydi. Farishtalar javob berib: “Yo‘q! Ey Yaratgan Zot!” – deyishadi. Alloh subhanahu va taolo yana: “Mabodo ular jannatimni ko‘radigan bo‘lsalar, holat qanday bo‘ladi-ya?” – deydi. Farishtalar: “Ular yana Sendan panoh tilashyapti”, deyishadi. Alloh taolo savol tariqasida: “Nimadan panoh berishimni so‘rashyapti?” – deydi.

Ular: “Jahannamingdan, ey Yaratgan Zot!” – deb javob qaytarishadi. “Ular do‘zaximni ko‘rganmi?” – deb so‘raydi Alloh taolo. Javob qaytarib: “Yo‘q!” – deyishadi ular.

Alloh taolo: “Ular do‘zaximni ko‘rishsa qanday bo‘larkin?” – deydi.

Farishtalar: “Ular yana Sendan mag‘firat qilishingni so‘rashyapti”, deyishadi.

Alloh taolo: “So‘zsiz ularning gunohlarini kechirdim, ularga so‘rovlarini ato etdim va panoh tilagan narsalaridan ularni O‘z panohimga oldim”, deydi.

Farishtalar: “Ey Yaratgan Zot! Ular orasida falonchi, o‘ta xatokor qul ham bor. U o‘tib keta turib ularning oldiga o‘tirib oldi”, deyishadi. Alloh taolo shunday deya marhamat qiladi: “Uni ham kechirdim! Ular hammajlislari badbaxt bo‘lmaydigan kishilardir”, deydi»[4]dedilar. 

 


[1]  Isro surasi, 44-oyat.
[2]  Imom Muslim rivoyati.
[3]  Imom Termiziy rivoyati.
[4]  Imom Muslim rivoyati.