Avstraliyalik tadqiqotchilar qora sedana koronavirus infektsiyasini davolashda foydali ekanini isbotladi, deb xabar beradi daryo.uz «Korrespondent.net»ga t ayanib.
Ta'kidlanishicha, Nigella Sativa urug'lari — sedana, qora zira, Rim kashnichi asrlar davomida ko'plab kasalliklar, xususan, yallig'lanish va infektsiyani davolashda foydalanib kelingan.
Olimlarning qayd etishicha, Nigella Sativa’ning faol tarkibi bo'lgan timoxinon SARS-CoV-2 virusining oqsili tikanlariga «yopishib» olib, ularning o'pka infektsiyasini chaqirishini bloklashi mumkin.
«Shuningdek, bu koronavirus bilan kasalxonalarga yotqizilgan og'ir ahvoldagi bemorlardagi ‘tsitokin bo'roni’ni bloklay oladi», — deyiladi tadqiqotda.
Timoxinon yallig'lovchi kimyoviy vositalar — interleykinlar ajralishining oldini olib, insonning immun tizimiga ijobiy ta'sir ko'rsatadi. Shu orqali u allergik kasalliklar — astma, ekzema, artrit, skleroz va hatto tilla stafilokokni davolashda muhim rol' o'ynaydi.
Ammo uni oshqozon-ichak traktida tabiiy so'rilish yomon bo'lgan holatda ishlatmaslik kerak.
Qora sedana musulmonlar tomonidan 14-asrdan beri keng ishlatinib kelinadi. Abu Hurayra roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: «Nabiy sollallohu alayhi vasallam:
«Qora dona o'limdan boshqa har bir dardga davodir», dedilar». Ikki Shayx va Termiziy rivoyat qilishgan. Uning lafzi quyidagicha: «Sizlar mana bu qora donani lozim tutinglar. Chunki unda somdan boshqa barcha dardga shifo bor. Som o'limdir».
Ibn Abu Atiyq roziyallohu anhu bir bemorning oldiga kirdi va: «Sizlar mana bu qora donachani lozim tutinglar. Undan besh yoki olti dona olib, maydalab tuyinglar. So'ngra uning burniga zaytun yog'i bilan mana bu tarafga, mana bu tarafga tomizinglar. Oishaning menga aytishicha, u Nabiy sollallohu alayhi vasallamning:
«Albatta, mana bu qora donada somdan boshqa barcha dardga shifo bor», deganlarini eshitgan ekan», dedi.
«Som nima?» degan edim.
«O'lim», dedi» Buxoriy rivoyat qilgan.
Sharh: Ushbu hadisi shariflarda «qora dona»ni o'limdan boshqa barcha dardlarga davo ekani qayta-qayta ta'kidlanmoqda. Bu ma'noni qandoq tushunmoq kerak?
Ulamolarimiz bu savolga atroflicha javob berganlar. Ularning hamma javoblarida ham ushbu hadisi shariflarning ma'nosini sirtdan ko'ringandek tushunmaslik kerakligi ta'kidlangan.
Hattobiy:
«Bu erda umumiy gapirib, xususiyni iroda qilish qoidasi ishlatilgan. Bu erda hamma dardlar deyishdan, rutubat va balg'amdan kelib chiqadigan xastaliklar iroda qilingan», degan ekanlar.
Abu Bakr ibn Arabiy bo'lsa: «Tabiblar nazdida «qora dona»dan ko'ra asal barcha dardga davo bo'lishga yaqinroq. Shundoq bo'lsa ham ba'zi xastalikka yo'liqqan kishilar asal ichsalar ozor topadilar. Alloh taolo asalda odamlar uchun shifo bor, degan bo'lsa ham uni g'olibo ma'nosida tushunilgandan keyin «Qora dona»ni ham shunga yaqin ma'noda tushunish lozim», degan.
Boshqalar: «Nabiy sollallohu alayhi vasallam davoni xastaning holiga qarab turib vasf qilar edilar. U zotning «qora dona» haqida aytgan gaplari ma'lum kishilarga tegishli bo'lgan», deganlar.
O'zbekiston musulmonlari idorasi matbuot xizmati
2025 yilgi Haj safarida ishtirok etgan yurtdoshlarimiz “Yangi O‘zbekistonning tinchlik va ma’naviyat targ‘ibotchilari” tashabbusi doirasida faol ish olib bormoqdalar. Ushbu tashabbus doirasidagi navbatdagi namunaviy-amaliy tadbir Farg‘ona viloyati Dang‘ara tumanida bo‘lib o‘tdi.
Tadbirda O‘zbekiston musulmonlari idorasi Farg‘ona viloyati vakili, viloyat bosh imom-xatibi Ubaydulloh domla Abdullayev ishtirok etib, tadbirga boshchilik qildi. “Sayyid Ahmadxon hoji” jome masjidida o‘tkazilgan yig‘ilishda tajribali imom-xatiblardan iborat Ishchi guruh tuzilib, ustuvor vazifalar belgilab olindi.
Ishchi guruh uch yo‘nalishda faoliyat olib bordi. Jumladan:
– Hajdan qaytgan ziyoratchilar ma’naviy-ma’rifiy tadbirlarga jalb etildi;
– 65 ta oilaga borilib, ma’naviy suhbat va amaliy yordamlar ko‘rsatildi;
– 9 ta xonadondagi ruhiy-ma’naviy qiyinchiliklar o‘rganilib, maslahatlar berildi.
– Oilaviy kelishmovchilik sababli notinch bo‘lib turgan oilalarga suhbat va nasihatlar o‘tkazildi. Natijada 2 ta arazlashgan oila yarashtirilib, 1 ta ajrimning oldi olindi;
– Sudlanganlar, jazo muddatini o‘tayotganlar hamda ularning oilalari bilan muloqot qilindi.
– Nogiron va ehtiyojmandlar holidan xabar olinib, moddiy-ma’naviy ko‘mak ko‘rsatildi.
Tumanning Taptiqsaroy mahallasida yong‘in oqibatida zarar ko‘rgan xonadonni qayta ta’mirlash ishlari homiylar va hojilar ko‘magida boshlab yuborildi. Bosh imom-xatib Ubaydulloh domla ushbu xonadonga tashrif buyurib, muloqot qildi hamda tavsiyalar berdi.
Bundan tashqari, “Doimobod” mahallasidan bo‘lgan, nogironligi bor fuqaroning uyiga ham tashrif uyushtirilib, tugallanmagan uy qurilishi uchun zarur qurilish materiallari yetkazildi.
Peshin namozidan so‘ng Ishchi guruh tarkibidagi iqtidorli imom-xatiblar jamoatga ma’ruza qilib, tinchlik, osoyishtalik va xalq farovonligi uchun duo qildilar.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Farg‘ona viloyati vakilligi
Matbuot xizmati