Sayt test holatida ishlamoqda!
15 Iyun, 2025   |   19 Zulhijja, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:04
Quyosh
04:49
Peshin
12:29
Asr
17:39
Shom
20:01
Xufton
21:39
Bismillah
15 Iyun, 2025, 19 Zulhijja, 1446

“YeVRO – 2020” chempionatidagi eng yaxshi 5 musulmon futbolchi

15.07.2021   1955   12 min.
“YeVRO – 2020” chempionatidagi eng yaxshi 5 musulmon futbolchi

2021 yil 11 iyun' kuni boshlangan futbol bo'yicha Yevropa chempionati tobora jadal qizg'in tus olib, butun dunyo bo'ylab tomoshabinlarni o'ziga jalb qilmoqda. Shu munosabat bilan “Yevro – 2020” maydonlarida to'p surayotgan eng muvaffaqiyatli musulmon futbolchilari beshligini tuzdik. Bular:

 

  1. Pol Pogba (Frantsiya)
  2. N'golo Kante (Frantsiya)
  3. Ilkay Gundogan (Germaniya)
  4. Antonio Rudeger (Germaniya)
  5. Hoqon Chalxano'g'li (Turkiya)

 

Ular haqida quyida batafsilroq so'z yuritsak:

 

  1. Pol Pogba (Frantsiya)

 

Pol Pogba Yevropadagi eng taniqli futbolchilardan biri. 28 yoshida u futbolchilik faoliyatida katta yutuqlarga erishdi, jumladan, Frantsiya terma jamoasi bilan 2018 yilda Rossiyada bo'lib o'tgan FIFA Jahon chempionatida g'olib chiqdi. Ammo ko'plab mukofot va unvonlarga ega bo'lishiga qaramay, Islom diniga rioya qilish uning shaxsiyati, kuchli xarakteri va mehnatsevarligini shakllantirishga katta ta'sir ko'rsatgan hal qiluvchi omil hisoblanadi.

 

Pogba Islom haqida: “Men uchun Islom bu barcha orzu umidimdir. Bu menga hamma narsadan minnatdor bo'lishga undaydi. Islom meni o'zgartirishga, hayotdagi ko'p narsalarni tushunishga majbur qildi. O'ylaymanki, bu meni hotirjam qiladi. Islom hamma ko'radigan terrorizm qiyofasi emas. Biz ommaviy axborot vositalarida eshitgan narsalar aslida boshqa narsadir. Bu ajoyib narsa. O'zingiz ko'rishingiz mumkin. Har kim o'zini Islom bilan munosabatini his qilishini anglashi mumkin.

Bu mening aqlimni boyitgan va meni yaxshi odamga aylantirgan din. Men narigi dunyo haqida ko'proq o'ylay boshladim. Islom insoniyatga va boshqa hamma narsaga hurmat bilan qarashdir".

 

  1. N'golo Kante (Frantsiya)

 

 N'golo Kante – Yevropaning eng yaxshi futbolchilardan biri, “Chelsi” jamoasi yarim himoyachisi – 1991 yil 29 martda Parijda kambag'al va oddiy afrika oilasida dunyoga kelgan. U tug'ilishidan 11 yil oldin, Kantening ota-onasi yaxshi hayot kechirish ilinjida tug'ilgan Mali shahrini tark etib, Frantsiyaga ko'chib kelishgan.

 

  Uning g'alaba va mo'maygina daromadlariga qaramay, N'golo Kantening barcha do'st va tanishlari har doim bu ajoyib futbolchi kamtarin va hatto uyatchan yigit ekanini ta'kidlashadi. Ba'zida u hattoki munosib kubok – Jahon kubogini olishdan oldin hijolat bo'lganida 2018 yilgi chempionatda bo'lgani kabi o'z g'alabalarini jamoada nishonlashdan ham tortingan.

 

 U har doim o'ynagan har bir jamoaning futbolchilari orasida hurmat qozonishi mumkin edi va ko'pchilik uni haqli ravishda Yerdagi eng mehribon inson deb biladi. Uning pullari umuman buzilmagan va u hech qachon o'z boyligini ko'z-ko'z qilmaydi va u mashg'ulotlarga o'z imkoniyatiga mos keladigan hashamatli mashinada emas, balki eski mini Kuperda yoki hatto piyoda holatda keladi. U o'z mablag'larining katta qismini o'zi o'sgan, hattoki kambag'alroq oilalarning bolalariga yordam berish uchun xayriya mablag'lariga sarflaydi, shuningdek, butun dunyo bo'ylab kasal bolalarni davolashga katta mablag' sarflaydi.   Ajablanarlisi, u haqida bunday xayr-ehsonlari tasodifan ma'lum bo'ldi va N'golo Kante o'zi xayriya faoliyatini reklama qilishni zarur, deb hisoblamaydi.

 

Kante mushohadali musulmon yigiti. U Makka Mukarramaga borib, bir necha bor haj qilgan va Ramazon oyidagi futbol uchrashuvlarida jismoniy faollikka qaramay, ro'za tutishni tark etmaydi. Shunday qilib, 2021 yilda Kante ro'za holatida "Chelsi" ni Chempionlar ligasi finaliga olib chiqdi.

 

  1. Ilkay Gyundogan (Germaniya)

 

       Ilkay Gyundogan – kelib chiqishi turk, u "Manchester Siti" klubi va Germaniya terma jamoasining yarim himoyachisi, 1990 yil oktyabr' oyida Germaniyaning Gelzenkirxen shahrida tug'ilgan.

 

2011 yildan beri Germaniyaning "Borussiya" Dortmund klubida o'ynab kelmoqda. Bu vaqt ichida u chempionlik unvonini qo'lga kiritdi, jamoa bilan Chempionlar Ligasi finaliga qadar etib bordi, shuningdek, Germaniya Superkubogini ikki marta qo'lga kiritdi. Gyundogan UYeFA Chempionlar Ligasi finalida "Borussiya" ning yagona goliga mualliflik qildi. 2016 yil 2 iyun' kuni futbolchi 27 million evro evaziga "Manchester Siti" ga ko'chib o'tdi. Hozirda Gyundogan Germaniya terma jamoasi safida “Yevro-2021” chempionati o'yinlarida qatnashmoqda.

 

Ilkay Gyundogan Dortmundning "Borussiya"sida o'ynagan paytida ba'zilar unga nisbatan irqchilik holatlari haqida gapirardi.

“Dortmundga kelganimda, men hamma narsaga tayyorman deb o'ylardim. Men nohaq edim. Men nima bo'lganini hech qachon unutmayman. Men shaharda kvartira qidirib yurgan edim va bu odamlarning: "Uning familiyasini ko'rganmisiz? Gundogan, turkcha. Siz haqiqatan ham bunga qodir deb o'ylaysizmi?", degan so'zlarini eshitdim. Ammo men ularga futbolchi ekanligimni aytishim bilan, ularning ohanglari butunlay o'zgardi: "Eh janob, iltimos, kiring, bir ko'z tashlang". Va bu odamlar o'zlari muhojirlar edi! 

 

Odamlar menga nemis tilida yaxshi gapirishimdan hayratda qolishganini aytishdi. Men javob berdim: "Ho'sh, men Germaniyada ulg'ayganman. Agar bu tilda gaplashmasam g'alati bo'lar edi". Huddi shu narsa teskari yo'nalishda ham sodir bo'ldi. Mening ota-onam turk. Men ham o'zimni turk deb bilaman. Ammo ba'zi turklar "sen turkmisan?" Men ikkala mamlakatga ham tegishliman, lekin ba'zida ular orasida qolgandek bo'laman. Ba'zilar meni butunlay nemis emas deb aytishadi. Boshqalar esa ular umuman turk emasligini aytishadi. Ho'sh, men kimman? ", - deya Gyundogan Marca so'zlaridan iqtibos keltiradi. 

 

  1. Antonio Rudeger (Germaniya)

 

Antonio Rudeger – nemis futbolchisi, "Chelsi" klubi va Germaniya terma jamoasi himoyachisi. 1993 yil 3 martda Berlinda tug'ilgan. Uning ota-onasi fuqarolar urushi avjida bo'lgan S'erra-Leonedan Germaniyaga qochib ketishlari kerak edi.

 

Tabiatan, Antonio fidoyi va har doim evaziga hech narsa kutmasdan boshqalarga yordam berishga tayyor. Quyidagi voqea uni juda yaxshi xarakterlaydi: bir marta, yoshlar o'yinida Rudi raqiblarining bo'sh darvozasi tomon yugurdi va gol urishi mumkin edi. Ammo buning o'rniga u uzoq vaqt jamoadoshini kutib, unga to'pni berdi va keyin jamoadoshi gol urdi. Bungacha jamoadoshi hech qachon gol urmagan edi.

 

 Antonio Rudeger afsuski, u irqchilikni juda qattiq shaklda boshdan kechirish imkoniyatiga ega edi.

 

"Meni “nigga” deb atashgan. Men har safar to'pga tekkanimda, ular maymun tovushlarini chiqarishardi. Bular shunchaki bir nechta odam emas, balki 2017 yilda Rim derbisida "Latsio" muxlislarining katta sektori edi (o'shanda Antonio "Roma" da o'ynagan taxminan).

 

Bu birinchi marta meni irqiy haqorat qilish emas edi, lekin eng yomoni u erda haqiqiy nafrat bor edi. Siz ularning ko'zlarini ko'rganingizda buni tushunasiz. Bunday holat yuz bergand, futbol olami qanday munosabatda bo'ladi? Odamlar: "Oh, bu juda dahshatli", deyishadi. Futbolchilar va klublar Instagramda qisqa xabarlarni joylashtiradilar: "Irqchilikka yo'l yo'q". Hamma xuddi bir ikkita ahmoqdek harakat qiladi. Tergov olib borilmoqda, ammo hech narsa bo'lmaydi. Vaqti-vaqti bilan, ijtimoiy tarmoqlarda katta aktsiyalar mavjud. Va har kim o'zini ajoyib his qiladi, keyin hamma narsa normal holatga qaytadi. Va hech narsa hech qachon o'zgarmaydi.

 

Ayting-chi, nega matbuot, muxlislar va futbolchilar Superligani 48 soat ichida to'xtatish uchun birlashdilar, ammo stadionda yoki ijtimoiy tarmoqlarda aniq irqiy zo'ravonlik bo'lganida bu har doim "murakkab"? Ehtimol, bu tribunadagi bir nechta ahmoqlar emasmi? Balki hamma narsa chuqurroq bo'lganligi uchundir?", deb yozdi Rudeger "O'yinchilar tribunasi" ning ustunida. 

 

  1. Hoqon Chalhanoglu (Turkiya)

 

Hoqon Chalhanoglu 8 fevral kuni Germaniyaning janubidagi Manxaym shahrida turk oilasida tug'ilgan. Milan klubi va Turkiya terma jamoasining hujumkor yarim himoyachisi. 

Hakan chuqur oilaviy odam. Uning o'rnagi professional futbolchi bo'lgan otasi. Uning ukasi Muhammad ham futbolchi. 

Futbolchining juda hamjihat oilasi bor. U har bir o'yin oldidan onasiga qo'ng'iroq qiladi. “Uning ovozi meni rag'batlantiradi”, deydi Chalxanoglu. 

Hokan Manxaymda tug'ilgan bo'lsa-da, u doimo ota-onasining tug'ilgan qishlog'i – Bayburtga yaqin bo'lgan. Yozda jamoadoshlarining aksariyati O'rta er dengizi bo'ylab ajoyib kurortlarga borganlarida Hoqon oilasining qishlog'iga tashrif buyurishni yaxshi ko'radi. 

“Ba'zi odamlar shaharlarni yaxshi ko'rishadi, ammo qishloqda tabiatdan yaxshi narsa yo'q. Shuning uchun bo'sh vaqtimda u erga boraman. Qishloq  juda chiroyli va maftunkor, meni quvontiradi”.

               
Ilyosxon Ahmedov tayyorladi

Dunyo yangiliklari
Boshqa maqolalar
Yangiliklar

Qur’on matni saqlanib qolishiga oid manbalar aniqlandi – mutaxassislar

04.06.2025   10132   4 min.
Qur’on matni saqlanib qolishiga oid manbalar aniqlandi  –  mutaxassislar

 
 

O‘zbekistondagi Islom sivilizatsiyasi markazi ekspozitsiyalari orqali islom madaniyati va Qur’on ilmining turli davrlardagi rivojlanish bosqichlari haqida chuqur tasavvur olish imkoniyatiga ega bo‘lish mumkin. Shuningdek, Qur’on matnlari qanday saqlanib qolgani haqida ham ma’lumotlar taqdim etilishi kutilyapti. 

 

Prezident Shavkat Mirziyoyev tashabbusi bilan bunyod etilayotgan O‘zbekistondagi megaloyiha — Islom sivilizatsiyasi markazining ekspozitsiyalarini shakllantirishda kontentlarni zamonaviy texnologiyalar asosida tayyorlash bosh vazifa sifatida belgilangan.

 

Ana shu vazifalar ijrosini ta’minlash maqsadida Markazning maxsus shtabida Qur’on zali ekspozitsiyasi bo‘yicha yakuniy taklif va xulosalar muhokama qilindi. Unda ekspozitsiyani mazmunan boyitish, noyob qo‘lyozmalarni tanlab joylashtirish, ularni zamonaviy texnologiyalar asosida keng ommaga taqdim etish kabi masalalar muhokama qilindi.


 

Zalda 114 ta noyob Qur’on qo‘lyozmasi to‘plangan bo‘lib, bu yurtimizda Qur’onga bo‘lgan hurmat va e’tiborni namoyon etadi. Qo‘lyozmalar orasida juda qadimiy va nodir nusxalar ham mavjud. Jumladan:

 

- “Katta Langar Qur’oni” — bugungi kunda juda kam sonli nusxalari saqlanib qolgan, ilk islomiy qo‘lyozmalardan biri;

 

Hazrati Usmon Qur’oni — Qur’onning ilk nashrlaridan biri bo‘lib, islom olamida muqaddas manba sifatida e’tirof etiladi.

 

Shuningdek, boshqa davrlarga oid ko‘plab arab grafikasida yozilgan, bezakli, noyob qo‘lyozmalar namoyish qilinadi. Bu qo‘lyozmalar tarixiy va diniy ahamiyatga ega bo‘lib, ularni o‘rganish orqali islom madaniyati va Qur’on ilmining turli davrlardagi rivojlanish bosqichlari haqida chuqur tasavvurga ega bo‘lish mumkin.

 

Muhokamada Qur’on zalini tashkil etishda zamonaviy uslublarni qo‘llash, ya’ni nafaqat kitoblarni saqlash, balki ularni interaktiv va tushunarli shaklda taqdim etish masalalari muhim o‘rin tutdi. Jumladan, quyidagi texnologiyalarni joriy etish rejalashtirilmoqda:

interaktiv ekranlar – har bir qo‘lyozmaning sahifalarini yaqinlashtirib, harflari va bezaklarini ko‘rib chiqish imkoniyati;

audiogidlar (ovozli yo‘lboshchilar) – har bir eksponat haqida o‘zbek, arab, ingliz tillarida ma’lumotlar tinglash imkoniyati;

virtual ekspozitsiyalar – internet orqali Qur’on zalini masofadan turib tomosha qilish imkoniyati;

Zamonaviy yoritish va namoyish texnikasi – qo‘lyozmalarni zarar yetkazmasdan ko‘rsatish imkonini beradi.

 

Bu usullar orqali tashrif buyuruvchilar har bir Qur’on nusxasining tarixi, yozilgan davri, geografiyasi va san’at darajasi haqida to‘liq ma’lumotga ega bo‘lishadi.

 

Mazkur zal faqat ko‘rgazma emas, balki ilmiy tadqiqotlar olib boriladigan markaz ham bo‘ladi. Bu yerda sharqshunoslar, tarixchilar, filologlar, hattotlar va diniy olimlar uchun bebaho manbalar taqdim etiladi.

 

Hamidulla Lutfullayev, Sharqshunoslik instituti Tarixiy manbalar bo‘limi boshlig‘i, olim:


– Qur’oni karimning dastlabki davrlariga oid, ayniqsa Hazrati Usmon davrida yozilgan yettita qo‘lyozma nusxasi aniqlangan. Ekspozitsiyadan joy olishi kutilayotgan bu manbalar bizga Qur’on matni qanday saqlanib qolganini ko‘rsatadi va o‘rganishimizga zamin yaratadi. Qur’on zali yosh avlod, xorijiy mehmonlar, tadqiqotchilar va ziyoratchilar uchun diniy, madaniy va ilmiy boylikni bir joyda ko‘rish imkonini beradi.

 

Mazkur loyiha orqali O‘zbekiston musulmon olamida yana bir bor ilm, ma’naviyat va bag‘rikenglik markazi sifatida o‘z o‘rnini mustahkamlashi kutilmoqda. Qur’on zali esa bu yo‘ldagi muhim qadamlardan biri bo‘lib xizmat qiladi.

cisc.uz

Qur’on matni saqlanib qolishiga oid manbalar aniqlandi  –  mutaxassislar
O'zbekiston yangiliklari