أَلَمۡ تَرَ إِلَى ٱلَّذِي حَآجَّ إِبۡرَٰهِۧمَ فِي رَبِّهِۦٓ أَنۡ ءَاتَىٰهُ ٱللَّهُ ٱلۡمُلۡكَ إِذۡ قَالَ إِبۡرَٰهِۧمُ رَبِّيَ ٱلَّذِي يُحۡيِۦ وَيُمِيتُ قَالَ أَنَا۠ أُحۡيِۦ وَأُمِيتُۖ قَالَ إِبۡرَٰهِۧمُ فَإِنَّ ٱللَّهَ يَأۡتِي بِٱلشَّمۡسِ مِنَ ٱلۡمَشۡرِقِ فَأۡتِ بِهَا مِنَ ٱلۡمَغۡرِبِ فَبُهِتَ ٱلَّذِي كَفَرَۗ وَٱللَّهُ لَا يَهۡدِي ٱلۡقَوۡمَ ٱلظَّٰلِمِينَ٢٥٨
Ibrohim alayhissalom zamonlarida podshohlik qilgan Namrud ibn Kan'on o'z saltanatiga mag'rurlanib, kelganlarni o'ziga sajda qildirar edi. Ibrohim alayhissalom kelganlarida sajda qilmadilar. Namrud: "Nega menga sajda qilmading?" deb so'raganida: "Men Parvardigorimdan boshqaga sajda qilmayman", deb javob berdilar. U: "Men ham parvardigorman", dedi. Hazrati Ibrohim: "Bir tomchi suvdan paydo bo'lgan insonni parvardigor sanamayman, mening Parvardigorim o'ldiradi va jon ato qiladi", dedilar. Shunda Namrud zindonda yotgan ikki mahbusni oldirib kelib, hammaning oldida begunohini o'ldirdi, gunohkorini ozod qilib yuborgach: "Ko'rdingmi, men kimni xohlasam o'ldiraman, kimni xohlasam omon qoldiraman", dedi. Keyin hazrati Ibrohim podshoh agar shunchalik qudratli bo'lsa, unda Parvardigor sharqdan chiqarayotgan quyoshni g'arbdan chiqarishni buyurdilar. Kofir podshoh bunga qodir bo'lmagani uchun dovdirab, sarosimaga tushib sharmandasi chiqdi.
Savol: Besh vaqt namozda imomga iqtido qilganimizda, Fotiha va zam suralarni o‘qimaymiz. Janoza namozida qanday yo‘l tutamiz? Unda ham quloq qoqqandan keyin jim turamizmi?
Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym. Janoza namozida besh vaqt namozdan farqli ravishda, imomga iqtido qilganlar to‘rt takbirni va sano, salavot hamda duolarni o‘qiydi. Ya’ni birinchi takbirdan keyin sanoni, ikkinchi takbirdan keyin salavotni, uchinchi takbirdan keyin janoza duosini o‘qiydi. To‘rt takbir janoza namozining rukni ya’ni farz, boshqa zikrlar esa, sunnat hisoblanadi. Agar iqtido qilganlar takbirni ham, boshqa zikrlarni ham aytmay, jim tursa, janoza o‘qigan hisoblanmaydi. Agar takbirlarni aytsa-yu, boshqa zikrlarni aytmasa, sunnatni tark etgan bo‘ladi. Vallohu a’lam.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.