Sayt test holatida ishlamoqda!
25 Iyul, 2025   |   30 Muharram, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:35
Quyosh
05:12
Peshin
12:35
Asr
17:36
Shom
19:51
Xufton
21:20
Bismillah
25 Iyul, 2025, 30 Muharram, 1447

Mulla Bozor Oxund maqbarasi haqida bilasizmi?

05.04.2021   2512   3 min.
Mulla Bozor Oxund maqbarasi haqida bilasizmi?

Halqimizning tabarruk maskanlaridan biri bo'lgan Namangan shahridagi ushbu majmua bugungi kunga kelib go'zal maskanga aylangan, deya xabar bermoqda «Dunyo» AA.

Namanganga tashrif buyursangiz, Labbaytog'a dahasida joylashgan Mulla Bozor Oxund yodgorligi o'zining chiroyi, naqshinkor bezaklari va betakror qurilish arxitekturasi bilan o'ziga maftun qiladi.

Mulla Bozor Oxund yodgorlik majmuasi 3 qismdan iborat: masjid, asosiy bino (xonaqoh va ziyoratgohga kirish) va darvozaxona. Hovlida diametri 10 metr bo'lgan hovuz bor. U asta-sekin 8 ta o'ttiz santimetrlik qadam bo'ylab pastga tushadi. Uning asosi temir-beton panellardan iborat bo'lib, devorlar va asosiy kirish eshigi noyob figurali dizaynda pishiq g'ishtdan qurilgan.

Jome masjidning asosiy katta xonasi - xonaqohi erto'lali, pishiq g'isht va temir-beton paneldan qurilgan. O'lchami 30×24 metr. Sathi 720 kvadrat metr. Uch tomoni ayvon. Ustunlar va peshtoqiga milliy bezaklar berilib, pishiq g'ishtdan tiklangan. O'lchami 36×6 metr va 24×6 metr, sathi 576 kvadrat metr. Asosiy darvozadan kirishda qibla tomonda ayvonga tutash holda 16 metrli mezana - minora pishiq g'ishtdan bezakli qilib tiklangan.

Majmuaga tashrif buyurgan ziyoratchilar va sayyohlar, ulug' donishmand hayoti va faoliyati haqida ma'lumotlar olish bilan birga mohir ustalar mahoratidan bahramand bo'ladi.

Ma'lumot uchun, Mulla Bozor Oxund 16-asr oxirida Namangan shahrida tavallud topgan. U kishi Namangan madrasalarida ilm olgan. O'z davrining fiqh, hadis, tarix, geografiya, ilmi-hisob, adabiyot, ruhiyatshunoslik bilimlarini mukammal egallagan. Shuningdek, turkiy, arabiy va forsiyda ijod qilgan.

Ilmga tashnalik allomani Turkistonning ilmu fan markazlaridan biri - Buxoroga boshlab borgan. Talabalik yillari oshpazga shogird tushib, tirikchilik o'tkazgan. Buxoroda donishmand olim Mirzo Bahodir Buxoriy bilan tanishgan, undan ta'lim olgan.

Keyinchalik O'rta va Yaqin Sharq mamlakatlari bo'ylab sayohat qilgan. Qoshg'arning Ho'tan, Yorkand shaharlarida bo'lgan. Ma'lumotlarga ko'ra, Mulla Bozor Oxund 1668 yil Namanganda vafot etgan.

Muqaddam u kishining qabri ustida maqbara va madrasa bunyod etilgan. Ushbu inshootlar HH asrning 30-yillarida butunlay buzib yuborilgan edi. 1993 yilda maqbarani me'moriy majmua sifatida qayta tiklash to'g'risida qaror qabul qilindi. Qurilish ishlari 1994 yilning 18 mayida tugatildi. Uni Namangan bosh me'mori Abdujabbor Abdug'afforov boshchiligidagi yosh, iqtidorli me'mor Odiljon Qodirov amalga oshirdi.

 

O'zbekiston musulmonlari idorasi matbuot xizmati

Maqolalar
Boshqa maqolalar

Yarimta olma haqqi

21.07.2025   5398   2 min.
Yarimta olma haqqi

Sobit ibn Ibrohim tahorat ola turib ariqda oqib kelayotgan bir olmaga ko‘zi tushadi va olmani olib yeydi. Olmaning yarmini yeb bo‘lganida, uning haqqi haqida o‘ylab qoladi. Shu xayolda Sobit ibn Ibrohim ariq chetidan yurib olma oqib chiqqan bog‘ga kiradi va bog‘ egasiga:

– Yeb qo‘ygan yarimta olmam uchun haqqingizni halol eting. Qolgan yarmi mana, oling, – deydi.

– Mayli, haqqimni halol etaman, faqat bir shartim bor, – deydi bog‘ egasi yigitning halol, taqvoli ekanini anglab.

– Shartingizni ayting, – deydi Sobit ibn Ibrohim.

Shunda bog‘ egasi:

– Bir qizim bor, uni nikohingga olasan. Lekin rozi bo‘lishingdan avval uning holatidan seni ogoh etishim lozim. Qizimning ko‘zi ojiz, hech narsani ko‘rmaydi, soqov – gapirmaydi va yana qulog‘i eshitmaydi – kar, qimirlamaydi – shol, – deydi.

Bog‘ egasining gaplarini eshitgan Sobit ibn Ibrohim lol bo‘lib qoladi. Yeb qo‘ygan yarimta olmaning haqqidan qo‘rqib, qizga uylanishga rozi bo‘ladi va:

– Mayli, taklifingizni qabul qildim, zora shu bilan Allohning roziligiga erishsam, – deydi.

Ota qiziga oq fotiha beradi. To‘y-tomoshalar o‘tgach, Sobit ibn Ibrohim salom berganicha qizning yoniga kiradi. Qiz salomga alik qaytargancha qo‘li ko‘ksida qulluq qiladi.

Yigit bo‘layotgan ishlardan hayratlanadi: Bu juda g‘alati-ku, soqov emas ekan-da, salomimga javob berdi. Tik turibdi, demak shol ham emas. Qo‘li ko‘ksida, bundan chiqdi ko‘zlari ham ko‘radi”.

Yigit shoshgancha tashqariga chiqadi va qizning otasiga: “Bu menga va’da qilingan qiz emas-ku, ko‘r, soqov, kar va shol deganingizning boisi ne?!” – deydi.

“Nega endi?” – izoh beradi qizning otasi: “Bu o‘sha qiz. Ko‘zi ojiz deganim – uning ko‘zlari Alloh harom qilgan narsaga boqmagan, qulog‘ining karligi – Alloh harom qilgan narsalarga quloq tutmagan, soqovligi ham rost, chunki tili Allohning zikrigagina aylangan, sholligi – yomon ishga yurmagan”.

Sobit ibn Ibrohim birovning haqqidan qo‘rqqanligi evaziga oliy mukofotga erishadi. Vaqt o‘tishi bilan uning ayoli yer yuzini ilm va fiqhga to‘ldirajak bir zotga, buyuk Imom Abu Hanifaga homilador bo‘ladi.