Sayt test holatida ishlamoqda!
14 Iyul, 2025   |   19 Muharram, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:21
Quyosh
05:02
Peshin
12:34
Asr
17:40
Shom
19:59
Xufton
21:33
Bismillah
14 Iyul, 2025, 19 Muharram, 1447

Davriy nashrlarda: Islom va “ommaviy madaniyat”

20.03.2021   2974   4 min.
Davriy nashrlarda: Islom va “ommaviy madaniyat”

Alloh taolo jamiyatning buzilishiga olib keladigan zinoni va unga olib boruvchi barcha narsalarni harom qilgan. Isro surasida bunday marhamat qilgan: «Va zinoga yaqinlashmanglar. Albatta, u fohisha ish va yomon yo'ldir» (Isro surasi, 32-oyat).

Oyatda «zinoga yaqinlashmanglar», deyilmoqda. Bu “zino qilmanglar” deganidan ko'ra qattiqroqdir. Mo'min-musulmon odam zino qilish tugul, uning yaqiniga ham yo'lamasligi, zinoga olib boruvchi narsalardan uzoqda bo'lishi lozim.

Ma'lumki, Islom biror narsani harom qilsa, unga etkazuvchi yo'lni ham to'sadi va uni taqozo etuvchi barcha vositalarni harom deb e'lon qiladi. Demak, zino va unga bog'liq bo'lgan fahshning har qanday ko'rinishi mutlaqo haromdir! Zinoning haromligini Alloh zinodan uzoqda bo'luvchilarni madh qilganidan ham bilib olish mumkin.

Alloh aytadi: «Batahqiq, mo'minlar najot topdilar. Ular namozlarida xushu' qiluvchilardir. Ular behuda narsalardan yuz o'girguvchilardir. Ular zakotni ado qilguvchilardir. Ular farjlarini saqlovchilardir. Magar o'z jufti halollari va qo'llarida mulk bo'lganlardan (saqlamaslar), albatta, ular malomat qilinuvchi emasdirlar. Kim ana shundan boshqani talab qilsa, bas, ana o'shalar tajovuzkorlardir » (Mo''minun surasi, 1–7-oyatlar).

“Ommaviy madaniyat” ta'sirida yosh yigit-qizlar behayolarcha kiyinishmoqda. Yigitlar o'zlariga yarashmaydigan darajada kiyim kiyishlari, tashqi ko'rinishlarini o'zgartirib yurishlari yoki har xil xunuk uslubda soch qo'yishlari, ba'zi yigitlar esa sochlarini turmaklab olib, bir parcha matoni boshiga o'rab olganiga guvohi bo'lasiz. Hatto ba'zi yigitlar qulog'iga zirak taqib olmoqdalar.

Shuningdek, hozirgi paytda ba'zi qiz-juvonlar yarimyalang'och holda engi va etagi kalta, ko'ksi ochiq kiyimlar, gavda va a'zolarini “ko'z-ko'z” qilib turuvchi tor va yupqa ko'ylaklar kiyib, eng achinarlisi, kindik va boldirlarini ochib, ko'chada bemalol uyalmay yuribdilar. Ba'zilari tashqi ko'rinishlarini o'zgartirib, burunlariga zirakcha taqib olyaptilar. Millatning zabardast o'g'lonlari va iboli qizlarini yo'qotib borayotganimizni anglab etaylik.

Albatta, bugungi kunda bir jinslilarning nikohlanishi yoki jinsini o'zgartirish kabi qabih illatlar ham “ommaviy madaniyat”ning eng yomon ko'rinishlaridan biri ekanini unutmaylik.

Tarixda mazkur ishlarni qilgan qavmlar qattiq azobga duchor bo'lishgan. Lut alayhissalom qavmi shunday ishlarga mukkasidan ketgan edi. Lut alayhissalom har qancha bu ishni qilmaslikka chorlasa ham, fahsh ishlari ko'paysa ko'payadiki, kamaymaydi.

Shunda Alloh tomonidan ikki azob farishtasi yuboriladi. Lut alayhissalom va bir necha imonli insonlarga shahardan ortlariga qaramay chiqib ketish buyuriladi. Ular chiqib ketayotganlarida shaharni dahshatli chinqiriq tutadi. Hamma joy ostin-ustin etiladi. Birorta tirik jon qolmaydi. U er tekis maydonga aylanadi. Qavm Allohning azobiga giriftor bo'ladi.

Hulosa shuki, o'sib kelayotgan yosh farzandlarimiz imon-e'tiqodli, diyonatli, or- nomusli, hayoli bo'lishi hamda dini, Vatani, ota-onasi, oilasi va xalqiga munosib xizmat qilishi uchun ularni islomiy ruhda tarbiya qilishimiz juda muhim. Albatta, musulmon erkak va ayollar kiyinishda, yurish-turishda, muomalada hamisha hayoli bo'lishi va iffatini asrashi lozim. Bu esa go'zal islomiy odoblardan sanalib, ularga amal qilish har bir musulmon kishidan talab etiladi.

 

Bo'ston tumani “Yunusobod” jome masjidi imom-xatibi

Umidjon USMONOV tayyorladi.

“Hidoyat” jurnalining 2020 yil 12-sonidan

MAQOLA
Boshqa maqolalar

“Usmon mus'hafi” matnini tadqiq qilish muhokama etildi

11.07.2025   13087   2 min.
“Usmon mus'hafi” matnini tadqiq qilish muhokama etildi

2025 yil 10 iyul kuni Qur’oni Karim xodimi, ustoz, shayx Alijon qori Fayzulloh Maxdum boshchiligida «Qur’on va tajvidni o‘rgatish» bo‘limi xodimlari O‘zbekiston musulmonlari idorasi kutubxonasiga tashrif buyurishdi.


Ma’lumki, kutubxonada turli mavzudagi nodir qo‘lyozma asarlar, Qur’oni Karim qo‘lyozma nusxalarining namunalari saqlanadi. Mana shunday nodir manbalardan biri Hazrati Usmon mus'hafi hisoblanadi. Qur’oni Karimning ushbu noyob va qadimiy qo‘lyozma nusxasi tadqiqotchilar va keng jamoatchilikning doimiy e’tiborida bo‘lib kelgan.


O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyev rahbarligida 2023 yil 22 dekabr kuni o‘tkazilgan Respublika ma’naviyat va ma’rifat kengashining kengaytirilgan yig‘ilishida muzeylar faoliyatini takomillashtirish bo‘yicha yetti yillik dastur qabul qilinishi e’lon qilindi. Ushbu yig‘ilish davomida berilgan topshiriqlar bo‘yicha 50-son Bayonnomaning 47-bandida Muqaddas kitob – Usmon Qur’oni sahifalarining konservatsiya va restavratsiya qilinishini ta’minlash belgilangan. Mazkur dasturni amalga oshirish maqsadida O‘zbekiston Madaniyat va san’atni rivojlantirish jamg‘armasi qo‘llab quvvatlovi ostida xorijlik mutaxassislar, jumladan, Kembrij universitetidan Kristine Rose, fransiyalik restavratorlar Aksell Deleau va Koraliye Barbe, Istanbul qo‘lyozmalar ustaxonasi va arxiv bo‘limi mudiri Nil Baydar Usmon mus'hafini bosqichma-bosqich ta’mirlash rejasini ishlab chiqib, kelgusida muhofaza qilish bo‘yicha tavsiyalarni berdilar. Jumladan, «yengil restavratsiya ishlari»ni amalga oshirishdan avval Hazrati Usmon Qur’oni sahifalarini skaner qilish va matnini kodikologik tadqiq qilish bo‘yicha yo‘nalishlar belgilab olindi.


Ushbu xayrli ishlarning davomi sifatida O‘zbekiston musulmonlari idorasi kutubxonasida Hazrati Usmon Mus'hafi matnini kodikologik tadqiq qilish bo‘yicha muhim yig‘ilish bo‘lib o‘tdi. Unda «Qur’on va tajvidni o‘rgatish» bo‘limi mudiri shayx Alijon qori Fayzulloh va Kutubxona mudiri Kamoliddin Mahkamov boshchiligida bo‘lim xodimlari ishtirok etishdi. Yig‘ilishda «Mo‘yi muborak» madrasa-muzeyida saqlanayotgan Hazrati Usmon Mus'hafining tarixi va bugungi kundagi ahamiyati haqida so‘z yuritilib, uni kelajak avlodlar asrab-avaylashga xizmat qiladigan muhim masalalar muhokama qilindi. Jumladan, Hazrati Usmon Qur’oni sahifalari va fondda saqlanayotgan 1905 yilda Sankt-Peterburgda olingan nusxasini kodikologik tadqiq qilish bo‘yicha taklif va mulohazalar bildirilib, kelgusida qilinadigan ishlar rejalashtirildi. 

AlQuranuz

“Usmon mus'hafi” matnini tadqiq qilish muhokama etildi “Usmon mus'hafi” matnini tadqiq qilish muhokama etildi “Usmon mus'hafi” matnini tadqiq qilish muhokama etildi “Usmon mus'hafi” matnini tadqiq qilish muhokama etildi “Usmon mus'hafi” matnini tadqiq qilish muhokama etildi “Usmon mus'hafi” matnini tadqiq qilish muhokama etildi “Usmon mus'hafi” matnini tadqiq qilish muhokama etildi “Usmon mus'hafi” matnini tadqiq qilish muhokama etildi