Sayt test holatida ishlamoqda!
14 Noyabr, 2025   |   23 Jumadul avval, 1447
search icon
Avvalgi sayt
ЎЗ РУ EN AR

Toshkent shahri
Tong
05:48
Quyosh
07:10
Peshin
12:12
Asr
15:23
Shom
17:08
Xufton
18:24
Bismillah
14 Noyabr, 2025, 23 Jumadul avval, 1447
Avvalgi sayt
#search
 YouTube

Movarounnahr adiblarining islom tsivilizatsiyasi taraqqiyotiga qo'shgan hissasi

07.03.2021   1377   2 min.
Movarounnahr adiblarining islom tsivilizatsiyasi taraqqiyotiga qo'shgan hissasi

Imom Buxoriy xalqaro ilmiy-tadqiqot markazi tomonidan "Movarounnahr adiblarining islom tsivilizatsiyasi taraqqiyotiga qo'shgan hissasi” mavzuiga bag'ishlangan navbatdagi onlayn anjuman Turkiyaning Anqara Yildirim Boyazid universiteti bilan hamkorlikda tashkil etildi.

Unda Markaz tadqiqotchilari, yurtimizda diniy-ma'rifiy yo'nalishda faoliyat ko'rsatayotgan tashkilot va muassasalarning yosh olimlari ishtirok etdi.

Seminarda turkiyalik adabiyotshunos olim – Anqara Yildirim Boyazid universiteti dotsenti O'g'uzxon Aydinning mazkur mavzudagi ma'ruzasi tinglandi.

Olim Movarounnahrdan etishib chiqqan mashhur mutafakkir ijodkorlar, ularning mashhur asarlari, o'tmishda va zamonamizda adiblarning jamiyat hayotida tutgan o'rni haqida so'z yuritdi. Islom tsivilizatsiyasi ravnaqida ularning ijodi g'oyat muhim ahamiyatga ega bo'lganini, hali-hanuz o'zining ma'naviy-ma'rifiy qimmatini saqlab kelayotganini alohida qayd etdi.

O'g'uzxon Aydin Ahmad Yassaviyning “Devoni hikmat”idan parchalar o'qib, xalqchil uslubda bitilgan bu misralarning o'zi islomning asl mohiyati tinchlik, ezgulik va taraqqiyot ekanidan dalolat berishini, movarounnahrlik barcha ijodkorlar asarlarida bu jihatlar yorqin aks etishini ta'kidladi.

– Butun er yuzida quyosh falakdan erga qarab nur sochadi, Movarounnahr diyorida esa, nur erdan falakka qarab sochiladi, – dedi turkiyalik olim. – Samarqandning “Ro'yi zamin sayqali”, uch qubbatul islomning biri bo'lgan Buxoroning “Ro'yi zamin quvvati” deb e'zozlanishida, avvalo, mumtoz adiblarning xizmati katta bo'lgan esa, ajabmas. Islomning etti piri ham mana shu diyorda tavallud topgan. Bularning barchasi muqaddas dinimizning Makkada paydo bo'lib, Movarounnahrda taraqqiy topgani to'g'risidagi fikrlarni yaqqol tasdiqlaydi.

Turkiyalik olim Sohibqiron Amir Temurning buyuk davlat arbobi va etuk sarkarda bo'lib etishishida ham aynan adiblarning ta'siri muhim o'rin tutganini alohida qayd etdi.

Seminar so'ngida turkiyalik olim tadqiqotchilarni qiziqtirgan savollarga Navoiyning “Muhokamatul lug'atayni”, Lutfiyning “Navro'zi”, Rumiyning “Masnaviysi”, Boburning “Boburnomasi”, Shoshiyning “Bahristoni” kabi asarlar asosidagi namunalar bilan atroflicha javob qaytardi.

G'.HASANOV

O'zbekiston yangiliklari
Boshqa maqolalar

Sehrgarning alomatlari

14.11.2025   475   2 min.
Sehrgarning alomatlari

Bismillahir Rohmanir Rohiym

Har bir sehrgarning sodda insonlarni aldaydigan belgi va alomatlari bor. Aksariyat sehrgarlarda quyidagi belgilar kuzatiladi:

1. Huzuriga kelgan odamning ismini, onasining ismini, yoshini so‘rash. Bu sehrgarning eng ko‘zga ko‘ringan belgisidir.

2. Huzuriga kelgan kishidan shaxsiy narsa talab qilish. Masalan: soch yoki tirnoq bo‘lagi va h.k.

3. Sehrlamoqchi bo‘lgan odamning rasmini so‘rash.

4. Tutatqilardan foydalanish. Ular bu bilan o‘zlariga jinlarni chaqiradilar.

5. Tunda ishlash. Bu ularning eng keng tarqalgan alomati. Ulamolardan biri aytadi: “Sehrning kuchi va ta’siri kech tushganda kuchayadi. Shu sababli, sehrgarlar kunduz kuni bo‘lsa ham, qorong‘u joyda qing‘ir ishlarini bajaradilar.

6. Tinglovchiga tushunish qiyin, tushunarsiz so‘zlarni aytish: ming‘irlash va lablarni harakatlantirish.

7. Davolanish vaqtida Qur’on oyatlari va hadislarni g‘o‘ldiradigan gaplar bilan aralashtirish. Bu orqali odamlar tasavvurida “Qur’ondan o‘qiyapti” degan fikr paydo bo‘ladi.

8. Belgi va jadvallar yozilgan kitoblardan foydalanish.

9. Xar xil belgi, harf, raqam, doira va jadvallar yozilgan kitoblardan foydalanish.

10. Bemorga uchburchak yoki o‘ralgan kvadrat shakldagi tumorlar berish.

Sehrgarlar tumorni e’tiborsiz qoldirmaslikni alohida ta’kidlaydi. Agar unga befarqlik qilsa, kasallikka yo‘liqishi yoki biror musibatga mubtalo bo‘lishi bilan qo‘rqitadi.

Shuningdek, bemorga harf, jadval va raqamlar yozilgan qog‘ozlarni beradi. Ularni suvga botirib, keyin suv ichishni yoki u bilan cho‘milishni buyuradi.

Agar siz sehrgarlarning shu va shunga o‘xshash alomatlaridan birini ko‘rsangiz, e’tiqodingizni buzishdan saqlaning va ulardan uzoq bo‘ling. Chunki kim Alloh uchun biror narsani tark etsa, Alloh taolo uni undan afzaliga yetkazadi.

 

Davron NURMUHAMMAD