Taqvo Qur'oni karimda eng ko'p ta'kidlangan amal. Sizning ham ko'p oyatlardan o'qiganingiz – taqvo haqidadir. Tasavvufning eng muhim mavzularidan biri ham taqvodir. Hatto tasavvufni qisqacha: «taqvo yo'li» deydilar. Tasavvuf taqvo yo'lidir... Bu yo'ldan yurgan eng yaxshi mutasavvif bo'ladi. Eng yaxshi mutasavviflar eng taqvoli insonlardir.
Shuning uchun taqvoni o'rganmoq va taqvoga amal qilmoq lozim. Ya'ni Allohdan doimo qo'rquvdasiz, Haq yo'lini bilasiz... «Ajabo, Alloh menga marhamat etmasmi?.. Ajabo, bu so'zni so'ylaganda Allohim mendan rozi bo'lmasmi?.. Ajabo, Alloh menga qahr qilmasmi?», – deb doimiy bir taraddud ichida bo'lishingiz kerak. Bu – «Alo hozirin», ya'ni doimo xavf ichida bo'lmoq deyilur... Kishi ehtiyotli, tadbirli, diqqatli, g'amxo'r, talabchan va e'tinoli musulmon bo'lishi zarur.
... إِنَّمَا يَتَقَبَّلُ اللّهُ مِنَ الْمُتَّقِينَ (سورة المائدة:27)
Innamo yataqabbalullohu minal muttaqiyn ( «Al-moida»,27) – «Alloh faqat taqvodorlardangina qabul qilur» deb buyuriladi mazkur oyati karimada. Ibodatlarning qabul bo'lishiga sabab shu — taqvodir. Namozni taqvo bilan qilsang qabul bo'ladi. Zakotni, sadaqani taqvo yo'lida bersang, qabul bo'ladi.
Hazrati Odam alayhissalomning ikki o'g'li bor ekan. Ikkisi ham qurbonlik qilibdi. Birisiniki qabul bo'libdi, ikkinchisiniki bo'lmabdi. Sababi Qur'oni karim: «Alloh faqat taqvodorlardangina qabul qilur», – deydi. Taqvosizdan qabul qilmas. Taqvosiz, fikri buzuq, qalbi notoza, niyatida qusur bo'lsa qabul qilmas. Shuning uchun tasavvufni bir jihatdan «Taqvo yo'li» deydilar. Bu gunohlardan saqlanib, savobli ishlarni orqaga surmay, nazardan qochirmay yashash yo'lidir. Buni o'rganishingiz kerak.
"Islom va axloq" kitobidan olindi
Alloh taolo aytadi: “Kim Allohga taqvo qilsa, U unga (tashvishlardan) chiqish yo‘lini (paydo) qilur”, (Taloq surasi, 2-oyat).
Izoh:
- Ibn Abbos roziyallohu anhu oyati karimaning “chiqish yo‘li” qismini “dunyo va oxiratdagi har turli tashvishlardan uni qutqaradi”, deb tafsir qilganlar.
- Ali ibn Solihga ko‘ra, “chiqish yo‘li” Alloh taoloning o‘sha bandaga rizq berish bilan uni xushnud etishidir.
- Kalbiy oyatni bunday tafsir qiladi: “Kim musibat paytida sabr qilib, Allohdan qo‘rqsa, Parvardigor unga do‘zax otashidan jannat sari bir chiqish yo‘li ko‘rsatadi”.
- Abul Oliya oyatni: “Turli mashaqqat va tashvishlardan chiqish yo‘li”, deya sharhlagan bo‘lsa,
- Rabi’ ibn Haysam: “Odamni siqadigan hamma narsadan unga chiqish yo‘li ko‘rsatadi”, shaklida tafsir qilgan.
- Husayn ibn Fazlga ko‘ra, oyat tafsiri bunday: “Kim farzlarni ado etish borasida Allohdan qo‘rqsa, Alloh unga jazolanishdan qutulish yo‘lini ko‘rsatadi”.