Koson tumanidagi eski uy devorlaridan arab tilida yozilgan qadimiy qo'lyozma topilgan.
«Novosti Kashkadar'i», nashri habariga ko'ra, qo'lyozma va boshqa bir qancha qog'oz to'plamlar devorda maxsus qurilgan tokchada joylashgan bo'lib, buning natijasida quruvchilar darhol topilmani topishgan, biroq, qog'ozga birozgina zarar etkazishgan.
– Holam bu uyda 60 yildan ortiq yashab, keyin uyini singlimga bergan, – deydi Maqsuda Boboqulova. – Opamning iltimosiga ko'ra, eski uy-joyni buzib, yangisini qurishga qaror qildik. 3 xonali uyning devorlaridan birini buzish paytida quruvchilar bo'shliqni payqab, ular eski qo'lyozmani va yana bir nechta qog'oz to'plamlarni topdilar. Bu uyni kim va qachon qurgani noma'lum. Holasining so'zlariga ko'ra, bu uyni otasi Hasan Sultonov kichikligida sotib olgan.
Qarshi Davlat universiteti filologiya fanlari doktori, professor Nafas Shodmonovning aytishicha, ko'hna uy devoridan topilgan qo'lyozma 18-asrning ikkinchi yarmiga to'g'ri keladi. Professor, shuningdek, qo'lyozma muallifi ayol ekanligini ta'kidladi. Bu 200 yil oldin Koson tumanida ayol kotiblarning avlodi yashaganini ko'rsatadi. Topilmani oldindan tekshirib ko'rib, filologiya fanlari doktori bir emas, bir-biriga aralashib ketgan bir necha qo'lyozmalar borligini aytdi. Ko'rinib turibdiki, bu kitobni devordan chiqarish paytida sodir bo'lgan.
Tarixchilar va pedagoglar qo'lyozmaning nima uchun devorga yashiringanini va unda qimmatli narsalarni o'rganishlari kerak.
Hullas, Mug'jagul mahallasidagi 90 kvadrat metr maydonda joylashgan ko'hna uy-joy egalari ilmiy izlanishlar yakunida topilmani Qashqadaryo viloyati Tarix va madaniyat davlat muzeyiga topshirishga qaror qilishdi.
O'zbekiston musulmonlari idorasi matbuot xizmati
Bismillahir Rohmanir Rohiym
Savol: Namozdan keyin imom «Oyatal kursiy»ni boshidan o‘qiganda jamoat qolganini ichida davom ettiradimi yoki boshidan boshlaydimi? Zikrlarni aytishdachi?
Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym. Namozdan keyin oyatal kursiy va tasbehlarni aytish mustahab amal sanalib, ularni imom ham, jamoat ham o‘qishlari mandub, ya’ni go‘zal va savobli ish hisoblanadi. Shuning uchun imom boshlab berganidan keyin jamoatdagilar ham oyatal kursiyni boshidan o‘qiydilar.
Shuningdek, tasbehlarni 33 tadan aytadilar. Imom ularni ovoz chiqarib boshlab berishining sababi jamoatga aytiladigan zikrni eslatish uchundir.
Payg‘ambarimiz alayhissalom farz namozlardan keyin «Oyatal kursiy»ni o‘qishning fazilati haqida bunday deydilar: “Kim har bir farz namozidan keyin Oyatal kursiyni o‘qisa, keyingi namozgacha Alloh taoloning zimmasida bo‘ladi” (Imom Tabaroniy rivoyatlari).
Boshqa bir hadisi sharifda bunday deyiladi:
“Kim har bir farz namozning ortidan Oyatal kursiyni o‘qisa, uni jannatga kirishdan faqatgina o‘lim to‘sib turadi” (Imom Nasoiy rivoyati).
Namozdan keyin tasbehlarni aytish borasida Abu Hurayra roziyallohu anhudan rivoyat qilingan hadisda: Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Kim har namozdan keyin o‘ttiz uch marta Allohga tasbeh aytsa, o‘ttiz uch marta Allohga hamd aytsa, o‘ttiz uch marta Allohu akbar”, desa hammasi to‘qson to‘qqiz bo‘ladi. Yuzinchisida “Laa ilaha illallohu vahdahu laa shariyka lahu lahul mulku va lahul hamdu va huva ala kulli shayin qodiyr”ni aytsa, uning gunohlari dengiz ko‘piklaricha bo‘lsa ham mag‘firat qilinadi”, deyilgan (Imom Muslim rivoyati).
Shunga ko‘ra imom domla “Subhanalloh”, “Alhamdulillah”, “Allohu akbar” deyishi o‘zi uchun hisobga o‘tadi. Jamoatdagi namozxonlar 33 tadan o‘zlari aytishlari kerak bo‘ladi. Vallohu a’lam.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.