— Ba'zilar Hizr buvani ko'rdim, deydi. Hizr buva o'zi kim va rostdan bor-mi? Odamlar ko'ziga ko'rinadi-mi?
— Qur'oni karimning “Kahf” surasida Hizr alayhissalom haqida qissa kelgan. Bu qissani ulamolarimiz “Muso alayhissalom va solih banda qissasi” deb ataydilar. Chunki Qur'onda Hizr alayhissalom “Hizr alayhissalom” nomi bilan atalmagan, balki “solih banda” deb atalgan.
“Kahf” surasida kelgan oyatlarning tafsirida Imom Buxoriy keltirgan rivoyatda solih banda “Hazr” deb ataladi, biz “Hizr” deb o'rganib qolganmiz. Ana shundan Hizr alayhissalom borligi, Qur'onda “solih banda” nomi bilan esga olinganligi va sahih hadislarda “Hizr” nomi bilan tanilganliklari, mashhur bo'lganliklari kelib chiqadi.
“Hizr alayhissalom bor, doim bo'ladi, odamlarga ko'rinib turadi”, degan ulamolarimiz ham bor. Bu gapni ko'proq ahli tasavvuflar aytishadi. Lekin ochiq-oydin Hizr alayhissalomning barhayot ekanliklari, qiyomatgacha boqiy qolishlari va odamlarga ko'rinib turishlari to'g'risida na Qur'onda va na hadislardan dalil keltira olmaydilar. Agar mabodo hozirgi kundagi ba'zi bir kishilar dalil keltirishayotgan bo'lsa ham, u dalillar noto'g'ri, to'qima va zaif hadislardan olinganligi ma'lum.
Har kim Alloh taoloning O'zidan hojatini so'rab boraversa, yaxshi bo'ladi. Hizr alayhissalomni ko'rib, u kishidan biror narsa so'rash ma'nosidan ko'ra afzali shu. Ibodatlarni vaqtida ado qilib, namozlarni ixlos bilan o'qib, duo qabul bo'lish shartlarini o'rganib, Allohning O'zidan so'rash tajribadan o'tgan haqiqat hamdir. Alloh taolo barchamizning hojatlarimizni ravo qilsin!
Muhammad Ayyub HOMIDOV
Qoraqalpog‘iston musulmonlari qoziyoti qozisi Bahramaddin domla Razovning navbatdagi xizmat safari Chimboy tumaniga bo‘ldi.
Tashrifdan maqsad masjidlardagi yaratilgan sharoitlar, atrofdagi tozalik, obodonlashtirish, kuz-qish mavsumiga tayyorgarlik ishlari bilan yaqindan tanishish hamda «Xon» jome masjidiga yangi tayinlangan imom noibini jamoatga tanishtirish.
Qozi tumandagi markaziy «Xon» jome masjidida jamoat bilan uchrashar ekan, «To‘y berish odobi» mavzusida ma’ruza qildi. Ma’ruzasi davomida isrofgarchilikning oldini olish, bid’at-xurofatlarga qarshi kurashish, shuningdek, ota-onalar, ustozlar va jamiyat birgalikda yoshlarning ma’naviy, ilmiy va jismoniy rivojlanishiga e’tibor qaratish, ularni ilm olishga yo‘naltirish va uning fazilati, yurtimizdagi tinchlik, xotirjamlik va farovonlikning qadriga yetish haqida gapirdi. Maruzasi davomida yurtimizda hukm surayotgan tinchlikning qadriga yetish, amalga oshirilayotgan ezgu ishlarga o‘zimizning insoniylik hissamizni qo‘shish, yoshlar tarbiyasi, farzandlarimizga ilm o‘rgatish, halol kasb egallashga qiziqtirishimiz, shuningdek, migratsiya masalasiga ham alohida to‘xtalib o‘tdi.
Qozi domla shu yili Toshkent islom institutini tugatgan, Chimboy tumani «Xon» jome masjidiga imom noibi bo‘lib tayinlangan Raxim Baymuratovni jamoatga tanishtirdi va uning kelgusi ishlarida omadlar tilab, duolar qildi.
B.Abbazov, Qoraqalpog‘iston musulmonlari qoziyoti xodimi.