Inson xotira bilan tirik, qadri bilan ulug'. O'tganlarni, ularning xayrli ishlarini, jasoratini yodga olmoq, e'zozlamoq xalqimizga xos ezgu fazilatlardan biri sanaladi.
O'zbekiston xalqaro islom akademiyasida taniqli sharqshunos olim, tarix fanlari doktori, professor,O'zbekiston Respublikasida xizmat ko'rsatgan yoshlar murabbiysiUbaydulla Uvatov tavallud topgan sana munosabati bilan yosh tadqiqotchilar respublika ilmiy-amaliy anjumani tashkil etildi, deya xabar bermoqda Akademiya matbuot xizmati.
“Ubaydulla Uvatov – manbashunoslik va hadisshunoslik darg'asi” mavzusidagi tadbirda O'zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Din ishlari bo'yicha qo'mita raisi Abdug'ofur Axmedov, Qo'mita raisining birinchi o'rinbosari Muzaffar Komilov, O'zbekiston musulmonlari idorasi raisi, muftiy Usmonxon Alimov, Halqaro islom akademiyasi rahbariyati, olimning uzoq yillik safdoshi, Akademiya professori Ahadjon Hasanov, ilmiy-tadqiqot markazlari rahbar va xodimlari, davlat va jamoat arboblari, ilm-fan hamda madaniyat va san'at namoyandalari, professor-o'qituvchilar, olimlar, marhum ustozning yaqinlari, shogirdlari va talabalar ishtirok etdi.
Konferentsiyada so'zga chiqqanlar ustozning ilm yo'lida ko'rsatgan benazir mehnati, boy ilmiy-ma'naviy faoliyati, o'zidan qoldirgan bebaho ma'naviy merosi, uning bugungi kundagi ahamiyatiga to'xtalib o'tishdi. Ubaydulla Uvatov xotirasiga bag'ishlab “Ziyo” media markazi tomonidan tayyorlangan videorolik namoyish etildi.
Olim yoshlarga xos shijoat, g'ayrat bilan mamlakatimizda amalga oshirilayotgan diniy-ma'rifiy sohadagi islohotlarning faol ishtirokchisi edi, – deydi Din ishlari bo'yicha qo'mita raisi Abdug'ofur Axmedov. – Ayniqsa buyuk alloma va mutafakkirlarimizning bebaho ilmiy merosini tadqiq etish va xalqaro miqyosda keng targ'ib qilish ishiga bor kuch-g'ayratini safarbar qilib, yosh avlodni tinchlik, insonparvarlik, bag'rikenglik va hamjihatlik ruhida tarbiyalashda barchaga o'rnak edi.
Ubaydulla Uvatov mustaqillik yillarida islom olamida juda mashhur bo'lgan, ammo o'z vatanida ismi ham notanish bo'lgan ko'plab allomalarimizning hayot yo'li, ilmiy-ma'naviy merosini xalqimizga tanishtirishdek sharafli ishni amalga oshirdi. Jumladan, Imom Buxoriy, Imom Termiziy, Hakim Termiziy, Imom Moturidiy, Mahmud Zamaxshariy, Abul Muin Nasafiy, Abu Zayd Lomishiy kabi yurtimizda kamolga etgan ko'plab allomalar haqida birinchilardan bo'lib o'zbek tilida ilmiy-ma'rifiy risolalar nashr ettirdi.
Shuningdek, olim o'z ilmiy faoliyati davomida 300 dan ortiq maqola, 50 ga yaqin kitob va risolalar tayyorladi. Mazkur ilmiy ishlar orasida rus, arab, turk tillarida chop etilgan tadqiqotlar ham talaygina bo'lib, ular Misr Arab Respublikasi, Saudiya Arabistoni, Rossiya, Turkiya, Qozog'iston va Qirg'izistonda nashr etilgan. “O'rta Osiyo olimlari qomusi” (Toshkent, 2007), “O'zbekiston buyuk allomalar yurti” (Toshkent, 2010), “Buyuk yurt allomalari” (Toshkent, 2017) kabi salmoqli to'plamlar ham olimning ko'p yillik mashaqqatli mehnati natijasidir.
Ustozning yorqin xotirasiga bag'ishlab o'tkazilgan anjuman barchada katta taassurot qoldirdi. Anjuman yakunida yig'ilganlar Ubaydulla Uvatov hamkasblari, do'stlari, shogirdlari xotirasida mehribon va xushfe'l, jonkuyar ustoz bo'lib qolishi shubhasiz ekanini ta'kidlashdi.
Din ishlari bo'yicha qo'mita Axborot xizmati
Savol: Men tush ko‘rdim va uyg‘onib Ibni Sirinning "Tushlar ta’biri" kitobini ko‘rsam yomonroq chiqdi va siqilib qoldim. Tush ta’biri masalalariga musulmon inson qanday qarashi kerak?
Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym. Avvalo shuni aytishimiz kerakki, Ibn Siriyn rahimahullohga nisbat berilgan “Tushlar ta’biri” kitobi u zotga tegishli emas. Shuning uchun bu kitobni u zotga nisbat berib bo‘lmaydi. Dinimizga ko‘ra tushlar uch xil bo‘ladi:
– Alloh taolo tomonidan bo‘lgan, tahorat bilan yotilganda, tongga yaqin ko‘riladigan, solih tushlar.
– Shaytondan bo‘lgan, aniq esda qolmaydigan, kayfiyatni tushiradigan, alahsirashga o‘xshash yomon tushlar.
– Kasbiga yoki qiziqqan narsasiga taalluqli tushlar.
Dinimizda tush ko‘rganda nima qilish kerakligi borasida aniq tavsiyalar kelgan. Agar rost tushlar shariatga mos kelsa, amal qilish mumkin, agar zid kelsa, qat’iy amal qilinmaydi. Yomon tush ko‘rgan kishi tushini birovga aytmasligi va tushning yomonligidan Alloh taolodan panoh so‘rashi kerak. Bu haqida Abdulloh ibn Qatoda roziyallohu anhu otasidan rivoyat qilgan hadisda Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam: “Rost tush Allohdan, yomon tush shaytondan. Birortangiz qo‘rqinchli tush ko‘rsa, chap tomoniga tuflab qo‘ysin va tushning yomonligidan (Allohdan) panoh so‘rasin. Shunda yomon tush zarar qilmaydi”, deganlar (Imom Buxoriy rivoyati).
Ya’ni yomon tush ko‘rgan kishi chap tomonga yengilgina tuflab: “Robbim! Ko‘rgan tushimni yomonligidan panoh so‘rayman”, deb qo‘yadi.
Ba’zi ulamolar imkon bo‘lsa o‘rnidan turib, tahorat olib, ikki rakat nafl namoz o‘qigani hamda biroz sadaqa qilib qo‘ygani yana ham yaxshi, deyishgan.
Shuningdek, tush inson taqdirini belgilamaydi. Tushga ortiqcha baho berib, uni hayot mezoniga aylantirish to‘g‘ri emas. Biz dinimiz ko‘rsatmalariga og‘ishmay amal qilsak, ham moddiy, ham ruhiy tarafdan sog‘lom, irodamiz mustahkam bo‘ladi. Vallohu a’lam!
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.