Afsuski, hozirgi kunda hamma o'zini din olimidek tutib, har qanday bilgan-bilmagan masalalarida xohlagan javobini beryapti, o'zini mujtahid olim deb o'ylamoqda. Aslida ham shundaymi?!
Alloh taolo Qur'oni karimda bunday marhamat qiladi: “Albatta, shayton sizga dushmandir. Bas, uni dushman tuting…”.(Fotir surasi, 6-oyat).
Shuday ekan, shaytonga bizni to'g'ri yo'ldan ozdirishi uchun imkon bermasligimiz kerak. Chunki shayton din ilmidan chuqur xabardor bo'lmagan kimsalarni, Alloh taoloning sifatlari va boshqa turli aqli etmaydigan masalalarni gapirishga undaydi. Natijada inson asl din qanday ekani borasida shubhalar og'ushida qoladi. Bu ham etmaganday, ushbu qilayotgan ishini ma'rifat yo'li deb o'ylaydi va shu e'tiqodi tufayli bid'atchi yoki imondan chiqib qolishi ham mumkin! Alloh saqlasin.
Oisha roziyallohu anhodan rivoyat qilinadi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam aytdilar: “Albatta, shayton sizlarning biringizga kelib, seni kim yaratgan? - deydi. Siz esa: Alloh taolo,-deysiz. Shayton: unda Allohni kim yaratdi? - deydi. Agar birortangizda shunday bo'lsa, “Alloh va rasuliga imon keltirdim” desin, shunda manashu narsa undan ketadi”.
Ushbu hadis sharifda: Rasululloh sollallohu alayhi vasallam ulamolarni emas, avom xalqni nazarda tutib, kim shu vasvasaga duch kelsa, uni to'g'rilashga urinib, bahs yuritishiga buyurmadilar. Balki, “Aamantu billahi va rasulihi” ya'ni: Alloh va unung rasuliga imon keltirdim deb, tezda ushbu vasvasadan xalos bo'lishga buyurdilar.
Avom xalqning zimmasiga, imon keltirish, o'zini Allohga taslim etish, ibodat va yashashlari uchun zarur ishlari bilan shug'ullanishi hamda ilmiy ishlarni ulamolarga qo'yib berishi vojibdir. Bir ilmsiz odamning, zino va o'g'irlik qilishidagi gunohi, ilmni puxta o'zlashtirmasdan din borasida gapirishidagi gunohidan engilroqdir. O'zi bilmagan holda kufrga ketishi ham mumkin. Shayton esa, shuning uchun mana shu yo'lni o'ziga kirish eshigi qilib olgan.
Ilmning eng afzali “ilmi hol” deyiladi. Ya'ni har kimsa, o'zi turgan o'rnidagi ilmni puxta bilishi lozim. Masalan: kim savdogar bo'lsa, savdo ilmini, duradgor bo'lsa, duradgorlik masalalarini bilishi vojibdir. Hamma shunga amal qilib, barcha ishni o'z mutaxassisiga topshirsa, ana shunda ulkan natijalarga erishish mumkin. Dono xalqimizda bir hikmat bor: “Chumchuq so'ysa ham, qassob so'ysin” degan. Bu hikmatlar bejiz aytilmaganini yuqorida bilib oldik.
Alloh taolo barchamizni dinida sobitqadam qilsin.
Muhammad Yunus Muhammad Muso o'g'li,
Mir Arab Oliy madrasasi talabasi
Mamlakatimizning bir guruh diniy-ma’rifiy soha vakillaridan iborat delegatsiya Iordaniya Hoshimiylar Podshohligida amaliy tashrif bilan bo‘lib turibdi.
Delegatsiya tarkibida O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi o‘rinbosari Muhammadolim Muhammadsiddiqov, Ta’lim va ilmiy-tadqiqot bo‘limi xodimi Muhammadamin Nasriyev, Din ishlari bo‘yicha qo‘mita raisining birinchi o‘rinbosari Davronbek Maxsudov, O‘zbekiston xalqaro islomshunoslik akademiyasi O‘quv ishlari bo‘yicha prorektor Zokirjon Ro‘ziyev va bir nechta soha mutaxassislari bor.
Dastlab Iordaniya Hoshimiylar Podshohligi Vaqf, islom ishlari va muqaddas qadamjolar vaziri o‘rinbosari Abdulloh A’qiyl hamda Podshoh Abdulloh II nomidagi Imomlar tayyorlash va malakasini oshirish markazi vakili Ismoil Habbat bilan muloqot o‘tkazildi. Samimiy muloqotda tomonlar o‘rtasida soha mutaxassislarini tayyorlash, qayta tayyorlash va malakasini oshirish, ilmiy tadqiqot hamda o‘quv-uslubiy, shuningdek, ekstremizm hamda radikalizmning oldini olish yo‘nalishida amaliy hamkorlikni yo‘lga qo‘yish muhokama qilindi. Shuningdek, Iordaniya oliy ta’lim muassasalarida tahsil olayotgan o‘zbekistonlik talabalar uchun stipendiya, grant ajratish va yotoqxona bilan ta’minlash masalalari haqida so‘z yuritildi. Suhbat davomida ikki tomonlama hamkorlik aloqalarini rivojlantirish yuzasidan erishilgan kelishuvlarni amalga oshirish bo‘yicha chora-tadbirlar ishchi rejasini tasdiqlash kerakligi ta’kidlandi.
Tashrif davomida Iordaniya xalqaro islom fanlari universiteti rektori Ja’far al-Fanatseh bilan uchrashuv bo‘lib o‘tdi. Uchrashuvda Ikki mamlakat oliy diniy ta’lim muassasalarida hamkorlik qilish mumkin bo‘lgan ta’lim yo‘nalishlari va magistratura mutaxassisliklarini aniqlash, o‘quv dasturlarini o‘rganish va bir-biriga muvofiqlashtirish haqida so‘z yuritildi. Pedagoglar, ilmiy tadqiqotchilar va mutaxassislarni o‘zaro jalb qilish, malaka oshirish va stajirovka, mahorat darslarini yo‘lga qo‘yish, hamkorlikda ilmiy tadqiqot ishlarini amalga oshirishga kelishib olindi. Suhbatda Iordaniya xalqaro islom fanlari universiteti, O‘zbekiston xalqaro islomshunoslik akademiyasi, Toshkent islom instituti o‘rtasida Anglashuv memorandumlarini imzolash masalasi bo‘yicha so‘z yuritildi.
Iordaniya xalqaro islom fanlari universitetida tahsil olayotgan o‘zbekistonlik talaba-yoshlar bilan ham uchrashuv tashkil etildi. Tadbirda “O‘zbekiston Respublikasida fuqarolarning vijdon erkinligini ta’minlash va diniy sohadagi davlat siyosati konsepsiyasi”, “O‘zbekiston – bag‘rikeng diyor” mavzularida fikr almashildi. Mamlakatning mavjud qonunlari va universitet ichki tartib qoidalariga rioya etish tushuntirildi, Iordaniyada yurtimiz allomalari ilmiy merosi va turizm salohiyati targ‘ibotini amalga oshirish tavsiya qilindi.
Delegatsiya a’zolari mazkur universitetning Shariat va qonun fakulteti dekani, professor Shayx Saloh Abulhoj va hanafiy mazhabi mutaxassislari bilan uchrashdilar. Muloqot chog‘ida Shayx Saloh Abulhoj yurtimiz vakillarini Iordaniyada ko‘rib turganidan mamnunligini bildirdi. Uchrashuvda Samarqand shahrida o‘tkazilishi rejalashtirilgan UNESCO Bosh konferensiyasi 43-sessiyasining mazmun-mohiyati haqida ma’lumot berildi.
Bundan tashqari, vakillarimiz tomonidan O‘zbekistonning islom sivilizatsiyasida tutgan o‘rni, buyuk allomalarni yetishtirib chiqargan yurt ekani, o‘zbek xalqining bag‘rikeng va mehmondo‘stligi Iordaniyalik professor-o‘qituvchilarga tanishtirildi.
Manba: https://www.iiau.uz