Joriy yilning 22 yanvar' kuni Qozog'iston musulmonlari idorasining Haj va umra ishlari bo'limi boshlig'i Jandulla Bekjigitov va “Tawaf Travel” shirkati direktori Bektemir Isakov O'zbekiston musulmonlari idorasiga tashrif buyurdi.
Mehmonlarni O'zbekiston musulmonlari idorasi raisining birinchi o'rinbosari Homidjon domla Ishmatbekov qabul qildi. Uchrashuvda Din ishlari bo'yicha qo'mita Ziyorat turizmini rivojlantirish bo'limi boshlig'i Hamidbek Hasanov, Diniy idora huzuridagi “Muslim tour” MChJ direktori Jahongir Salomov ham qatnashdi.
Homidjon domla Ishmatbekov mehmonlarni tashrifi bilan qutlab, O'zbekiston va Qozog'iston Diniy idoralari yaqin hamkorlik qilib kelayotgani, ikki qardosh yurt o'z mustaqilligiga qadar bitta diniy idorada faoliyat olib borgani, hozirda ikki davlat muftiylari o'zaro va xorijiy anjumanlarda tez-tez uchrashib turishini ta'kidladi. Shuningdek, Yurtimizda ziyorat turizmi bo'yicha qilinayotgan ishlar haqida ma'lumot berdilar. Jumladan, Din ishlari bo'yicha qo'mita va Diniy idorada Ziyorat turizmi bo'limlari ochilgani, Diniy idora huzurida “Muslim tour”, Mir Arab Oliy madrasasi huzurida “Mir Arab Travel” sayyohlik firmalari ochilganini qayd etdilar.
O'zbekistonning Qozog'istondagi elchixonasi birinchi kotibi Oydin Mannopova qabul uchun tashakkur bildirib, mehmonlarning tashrif maqsadini aytib, O'zbekistondagi ziyorat turizmi salohiyati va imkoniyatlarini Qozog'istonga namoyish etish maqsadida info tur tashkil etilgani haqida ma'lumot berdi.
Jandulla Bekjigitov ikki davlat diniy idorasi o'rtasidagi uzoq yillik mustahkam aloqalar haqida so'z yuritib, qozog'istonlik ko'plab ulamolar O'zbekistonda ta'lim olgani va bu erda bir qancha qozog'istonlik valiylarning qabri borligini ta'kidladi.
Shuningdek, Qozog'istonda ziyorat turizmi bo'yicha olib borilayotgan ishlar haqida to'xtalib, qozog'istonlik ziyoratchilarni Toshkent, Samarqand, Buxoro, Hiva shaharlariga tashrifini tashkil etish taklifini ilgari surdi. Buning uchun “Tawaf Travel” sayyohlik firmasi hamkorlikka tayyorligini qayd etdi.
Shundan so'ng “Tawaf Travel” sayyohlik firmasi rahbari Bektemir Isakov firma faoliyati haqida to'xtalib, haj va umra ziyorati to'xtab qoganidan so'ng muftiy Naurizbay Taganuli hazratlari ichki turizmni rivojlantirish bo'yicha topshiriq bergani, bu bo'yicha ziyorat odoblariga doir Ulamolar kengashining maxsus yo'riqnomasi ishlab chiqilganini ta'kidladi. Shuningdek, O'zbekistonga sayohat tashkil etish uchun barcha imkoniyatlar borligi, pandemiyadan so'ng ziyoratlarni yo'lga qo'yishni aytib, ikki shirkat o'rtasida hamkorlik bo'yicha memorandum imzolashni taklif etdi.
Homidjon domla Ishmatbekov ziyorat turizmi orqali qardosh xalqlar o'tgan ajdodlari tarixi, ular qoldirgan meros bilan yaqindan tanishish imkoni yaratilgani, buning uchun ziyorat odoblari bo'yicha targ'ibotni kuchaytirish va ziyoratchilarga qulay sharoit yaratib berish lozimligini ta'kidladi.
Hamidbek Hasanov ham O'zbekistonda Ziyorat turizmi bo'yicha qilinayotgan ishlar, sharoit va imkoniyatlar haqida to'xtalib o'tdi. Shuningdek, “Muslim Tour” MChJ rahbari Jahongir Salomov shirkat va uning faoliyati xususida ma'lumot berdi.
Din ishlari bo'yicha qo'mita, O'zbekiston musulmonlari idorasi va O'zbekistonning Qozog'istondagi elchixonasi hamkorligida tashkil etilgan uchrashuv samimiy ruhda o'tdi, o'zaro hamkorlikni mustahkamlash va ziyorat turizmini rivojlantirish bo'yicha kelishib olindi. Tadbir yakunida mehmonlarga hadyalar ulashildi.
O'zbekiston musulmonlari idorasi matbuot xizmati
Abdurrazzoq San’oniy aytadi: Ali ibn Husayn roziyallohu anhum namoz uchun tahorat qilayotgan edi. Shu payt suv quyib turgan joriya qo‘lidan obdasta tushib ketib, uning yuziga ozgina shikast yetkazdi. Ali ibn Husayn boshini ko‘tarib, joriyaga qaradi. Joriya vaziyatni yumshatish maqsadida Qur’oni karim oyatlaridan o‘qidi: “... G‘azablarini yutadigan...” (Oli Imron surasi, 134-oyat). Ali ibn Husayn roziyallohu anhum jimgina javob berdi: “G‘azabimni bosdim”.
Joriya oyatning davomini o‘qidi: “...odamlar-ni (xato va kamchiliklarini) afv etadiganlardir...”.
U kishi dedi: “Men seni afv etdim”.
Joriya oyatning oxirini o‘qidi: “Alloh ezgulik qiluvchilarni sevar”.
Ali ibn Husayn roziyallohu anhum dedi: “Bor, sen Allox yo‘lida ozodsan”.
Abdulloh ibn Ato aytadi: “Ali ibn Husaynning bir g‘ulomi (quli) xatoga yo‘l qo‘ydi va jazoga loyiq bo‘ldi. Ali ibn Husayn qamchini oldi. So‘ng u zot bunday oyatni o‘qidi: “(Ey Muhammad!) Imon keltirgan kishilarga ayting, ular Alloh kunlari (qiyomat)dan umid qilmaydigan kimsalarni kechirib yuboraversinlar! Shunda (u sabrli) kishilarni qilgan ishlari (kechirishlari) sababli mukofotlagay!” (Josiya surasi, 14-oyat).
Qul esa dedi: “Men bunday emasman, men Allohning rahmatidan umidvorman va uning azobidan qo‘rqaman”.
Ali ibn Husayn roziyallohu anhum qamchini tashlab yubordi va dedi: “Sen Alloh yo‘lida ozodsan”.
Muso ibn Dovud aytadi: Ali ibn Husayn xizmatkorini ikki marta chakirdi, u javob bermadi. Uchinchi marta chaqirgach javob qildi. Ali ibn Husayn unga dedi: “Ey o‘g‘lim, ovozimni eshitmadingmi?”.
Xizmatkor: “Eshitdim”, dedi.
Ali ibn Husayn so‘radi: “Nega javob bermading?”.
Xizmatkor: “Sizning shafqatingizga ishondim”, dedi.
Abdulg‘ofir ibn Qosim aytadi: Ali ibn Husayn masjiddan chiqib ketayotgan edi. Bir odam kelib uni haqorat qildi. Shunda Alining xizmatkor va qullari unga tashlanishdi.
Ali ibn Husayn ularni to‘xtatdi va bunday dedi: “Bas qilinglar, uning holatiga qaranglar”.
So‘ngra o‘sha odamga dedi: “Bizda siz bilmagan yana ko‘p narsalar bor. Agar sizga yordam kerak bo‘lsa, ayting, yordam beraylik”. O‘sha odam xatosini anglab, uyaldi va ortiga qaytdi.
Ali ibn Husayn uni yoniga chaqirib, o‘zi kiyib turgan chakmonini yelkasiga tashladi va ming dirham pul berdirdi.
Abu Ya’qub Muzaniy deydi: Hasan ibn Hasan bilan Ali ibn Husayn o‘rtasida bir oz noxushlik bo‘lib qoldi. Hasan bir kuni masjidda Ali ibn Husaynning yoniga keldi, uni turli so‘zlar bilan haqorat qildi. Ali ibn Husayn esa unga bir og‘iz ham javob qaytarmadi.
So‘ngra Hasan chiqib ketdi. Kechasi u alining uyiga bordi va eshigini qoqdi. Ali ibn Husayn eshikni ochib chiqdi. Hasan unga:
- Ey aka, agar siz haqiqatan ham men aytganlarimdek bo‘lsangiz, Alloh meni mag‘firat qilsin. Agar men yolg‘onchi bo‘lsam, Allox sizni mag‘firat qilsin, dedi va ketdi.
Ali ibn Husayn ortidan borib, yetib oldi va uni og‘ushiga oldi. Ikkovi yig‘lab yuborishdi. Shunda Hasan:
- Qasamki, endi siz xafa bo‘ladigan biron ish qilmayman, - dedi.
Ali esa unga: - Sen ham menga aytgan so‘zla ring uchun halollikdasan,- dedi.
Ibn Abi Dunyo rivoyat qiladi: Ali ibn Husaynning xizmatkori shoshgan holda oshxonadan temir pechni olib kelayotgan edi. Kutilmaganda temir pech tushib ketdi ketdi va narigi tomondan pastga tushib kelayotgan Ali ibn Husayn o‘g‘lining boshiga tegib, jarohat yetkazdi. Oqibatda u halok bo‘ldi. Mehmonlar bilan suhbatlashib o‘tirgan Ali ibn Husayn o‘rnidan sakrab turib, xizmatkorga dedi: “Sen ozodsan. Bu ishni qasddan qilmaganingni bilaman”. So‘ngra Ali ibn Husayn mayyitni dafn etish tadorigini ko‘rdi.
Shayx Mahmud MISRIYning “Solih va solihalar hayotlaridan qissalar”
nomli asaridan Ilyosxon AHMЕDOV tarjimasi.