Sayt test holatida ishlamoqda!
16 Iyul, 2025   |   21 Muharram, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:24
Quyosh
05:04
Peshin
12:34
Asr
17:40
Shom
19:58
Xufton
21:31
Bismillah
16 Iyul, 2025, 21 Muharram, 1447

Yaxshilikni xolis qiling yoki savobidan umid qilmang!

15.01.2021   1988   4 min.
Yaxshilikni xolis qiling yoki savobidan umid qilmang!

Musulmonlar Quraysh karvoniga ega chiqish uchun Madinadan tashqariga chiqishdi. Chunki Makkalik mushriklar ularning bor-budini tortib olgan edi. Qurayshning kattalari ularning molini musodara qilgan edi. Ammo Abu Sufyon musulmonlardan karvonni olib qochib uzoqroq joyga tushdi va Makkadan yordam kuchi so'rab kishi jo'natdi. Qo'shin keldi.

Musulmonlar o'zlari o'ylamagan jang oldida turishar edi. Jang boshlanishidan oldin Sa'd ibn Muoz roziyollohu anhu kuchlar nisbatiga boqib mushriklarning ko'pligini aniqladi. Ular juda qattiq tayyorgarlik bilan jangga kelishgan edi. Musulmonlar esa oz bo'lib ular faqat karvonni maqsad qilishgan edi. Sa'd roziyollohu anhu Rasululloh sallollohu alayhi va sallamga biror zarar etishidan qo'rqib dedi:

– Ey Allohning Rasuli! Sizga bir chayla qurib beramiz. U erda ulovingizni hozirlab qo'yamiz. Agar dushmanga yo'liqqanimizda Alloh bizga nusrat bersa bu biz sevgan ish bo'ladi. Agar boshqacha ish bo'lsa ulovga o'tirib ortimizdagi musulmonlarga etib olasiz. Ortimizda sizni bizdan ham ko'proq sevadigan kishilar turishibdi. Ular sizning bu urushga kirishishingizni bilishganlarida Madinada qolishmas edilar.

Rasululloh sallollohu alayhi va sallam Sa'd roziyollohu anhuning haqqiga duoyi xayrlar qildilar. So'ngra Rasululloh sallollohu alayhi va sallamga chayla qurib berishdi. Jang boshlandi. Rasululloh sallollohu alayhi va sallam ham tushib musulmonlarga yordam berdilar. Alloh musulmonlarga nusrat berdi.

Sa'd roziyollohu anhuning rejasi Rasululloh sallollohu alayhi va sallamni urushga qatnashtirmaslik edi. U zotni qo'shin ortida chaylada turishlarini istagan edi. Oldilarida yugurik ot hozir edi. Agar musulmonlar mag'lub bo'lishsa Madinaga qaytishlari lozim edi. Chunki islomning taqdiri u zot sallollohu alayhi va sallamga bog'liq edi.

Sa'd roziyollohu anhu Madinada qolgan musulmonlarni Rasululloh sallolohu alayhi va sallamga: “Ko'rdingizmi, ular siz bilan chiqishmadi. Siz bilan biz chiqdik. Biz sizni ulardan ko'ra ko'proq sevamiz!”, demadi. Balki, oppoq qalb bilan, chiroyli gumon bilan Madinada qolganlar Rasululloh sallollohu alayhi va sallamni bu erdagilardan ko'proq yaxshi ko'rishlarini, ular Rasulullohning faqatgina karvonni olish uchun kelgan deb o'ylab ortda qolishganini, Quraysh bilan urush bo'lishidan bexabar ekanliklarini aytdi.
Biz ortda turib bir-birimizni muhofaza qilganmizmi? Huzurimizda bo'lmaganlarning fazilatlarini gapirganmizmi? Yoki fursatni g'animat bilib o'zgalarni yomonlab, o'zimizni ko'targanmizmi?

Ota-onangni shifokorga olib borsang qolgan aka-ukalaringni malomat qilma. Ajringni zoye qilma. Ota –onangga: “Sizlarga faqat men qarayapman. Boshqa aka-ukalarim qarashmayapti” , dema. Balki, “ularning ishlari bor ekan, sharoitlari xizmat qilishga yo'l bermayapti. Agar imkonlari bo'lganida ular ham xizmat qilgan bo'lishar edi. Ular sizni mendan ham ko'proq yaxshi ko'rishadi”, degin.
Agar faqirlarga yordam bersang “faqat biz yordam beramiz. Boshqalar yordam berishmaydi”, dema. Balki “falonchilarning ham sadaqa berishga imkonlari boru, ammo sharoitlari hozir shunaqa bo'lib qolgan. Yo'qsa ular bizdan ko'ra saxiyroqdirlar”, degin.

Biz bir yaxshi ish qilsak va so'ngra o'sha ishimiz kabi ishlarni qilmaganlarni gapirsak, yomonlasak va g'iybat qilsak, tanqid qilsak go'yo uni qilmagandek bo'lamiz.

Yaxshiliklarimizni zoye qilamiz.
Sheroziy rohimahulloh aytadi:

“Bir kecha otam bilan tahajjudga turdim. Atrofimizda kishilar uxlab yotishar edi. Otam namoz o'qidilar. Men ham o'qidim. So'ngra otamga: “Bular ham turib ikki rakaat namoz o'qisalar bo'lmaydimi?!”, dedim. Shunda otam: “Ey o'g'lim! Ularni gapirganingdan ko'ra uxlaganing sen uchun yaxshiroq edi!”, dedilar.

Abdulqodir Polvonov

Maqolalar
Boshqa maqolalar
Yangiliklar

O‘zbekiston Prezidentining madaniyat va ma’rifatga qaratgan e’tibori barcha musulmon mamlakatlari uchun namuna – Butunjahon Islom uyushmasi rahbari

16.07.2025   458   5 min.
O‘zbekiston Prezidentining madaniyat va ma’rifatga qaratgan e’tibori barcha musulmon mamlakatlari uchun namuna – Butunjahon Islom uyushmasi rahbari

Saudiya Arabistonining Makka shahrida O‘zbekistondagi Islom sivilizatsiyasi markazi rahbari Firdavs Abduxoliqov hamda Butunjahon Islom uyushmasi Bosh kotibi Shayx Muhammad bin Abdulkarim al-Issa  ishtirokida uchrashuv bo‘lib o‘tdi. Ushbu uchrashuv va tashrif Butunjahon Islom uyushmasi taklifiga binoan amalga oshirildi. Unda O‘zbekistonning Saudiya Arabistonidagi favqulodda va muxtor elchisi Nodir Turg‘unov ham qatnashdi.

Do‘stona va samimiy ruhda o‘tgan uchrashuvda Markaz rahbari O‘zbekiston Prezidenti Shavkat Mirziyoyev tashabbusi bilan yurtimizda bunyod etilayotgan O‘zbekistondagi Islom sivilizatsiyasi markazi haqida jumladan, Markaz doirasida amalga oshirilayotgan tadbirlar, barcha ilmiy va tashkiliy ishlar haqida ma’lumot berdi.

– O‘zbekiston Islom ilmi, fiqh va hadis sohasida yuksak merosga ega. Bu zaminda mashhur ulamolar, buyuk faqihlar, muhaddislar, mutafakkirlar va san’atshunoslar yetishib chiqqan, – dedi Islom uyushmasi bosh kotibi. – Ushbu merosning Islom olamidagi ahamiyati va dolzarbligini ko‘rsatishda O‘zbekistondagi Islom sivilizatsiyasi markazi muhim o‘rin tutadi. Bu yurtning taniqli va mashhur allomalari tufayli Islom sivilizatsiyasining asl mohiyati xususan, insonparvarlik va bag‘rikenglik qadriyatlari bugungi kunga qadar saqlanib qolgan. Mazkur megaloyiha bu boy merosni jahon hamjamiyatiga tanitishda asosiy ahamiyatga ega. Biz Butunjahon Islom uyushmasi nomidan ushbu sa’y-harakatlarni to‘liq qo‘llab-quvvatlaymiz. O‘zbekiston Prezidentining madaniyat va ma’rifatga qaratgan e’tibori barcha musulmon mamlakatlar uchun namuna bo‘ladi. Markaz bilan hamkorlik qilishdan benihoyat mamnunmiz! – deya ta’kidladi Shayx Muhammad Abdulkarim Al-Issa.

Uchrashuv davomida Shayx Muhammad Abdulkarim Al-Issa O‘zbekistonda olib borilayotgan islohotlar xususan, Islom sivilizatsiyasi markazining barcha tadbirlari, rejalashtirilgan turli anjumanlarga qiziqish bildirib, bu borada olib borilayotgan ishlarni yuksak baholadi va mamnuniyat bilan e’tirof etdi. Islom sivilizatsiyasi markazining ochilish marosimi  qanchalik ahamiyatli ekanligiga esa alohida to‘xtaldi. Shu o‘rinda Shayx Muhammad Abdulkarim Al-Issa O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyev Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh Assambleyasining 72-sessiyasida so‘zlagan nutqidan quyidagi iqtiboslarni keltirdi: “Biz butun jahon jamoatchiligiga islom dinining asl insonparvarlik mohiyatini yetkazishni eng muhim vazifa, deb hisoblaymiz. Biz muqaddas dinimizni azaliy qadriyatlarimiz mujassamining ifodasi sifatida behad qadrlaymiz. Islom dini bizni ezgulik va tinchlikka, asl insoniy fazilatlarni asrab-avaylashga da’vat etadi. Islom sivilizatsiyasi markazining faoliyati ham shu maqsadga xizmat qiladi”. Shayx Muhammad Abdulkarim Al-Issa O‘zbekiston Prezidenti tomonidan BMT minbaridan turib ilgari surilgan mazkur ulkan tashabbus Butunjahon Islom uyushmasi nomidan qo‘llab-quvvatlashini ta’kidlab o‘tdi.

Islom sivilizatsiyasi markazi rahbari O‘zbekiston Prezidenti tashabbusi bilan Markaz tarkibida Arab-islom xattotlik maktabini ochish yo‘lga qo‘yilganini ma’lum qildi. Shayx Muhammad Abdulkarim Al-Issa ushbu loyihani to‘la-to‘kis qo‘llab-quvvatladi:

– Yangi O‘zbekiston loyihasi bo‘lmish bu xattotlik maktabi orqali Qur’oni karimning har bir surasini maxsus arab xatida, bezaklar bilan boyitilgan tarzda qo‘lda ko‘chirish maqsadga muvofiq, – deya taklif qildi Bosh kotib, – O‘zbekistondagi bo‘lajak Arab-islom xattotlik maktabi faoliyatini yo‘lga qo‘yishda, shuningdek, jahon miqyosida mashhur bo‘lgan katta tajribaga ega xattotlarni ushbu markazga jalb etish, xattotlarning ish faoliyati samarali bo‘lishi uchun ularni rag‘batlantirish va umuman maktab faoliyatini rivojlantirishda astoydil hamkorlik qilishga   tayyormiz.

Delegatsiya a’zolari Makka shahrida joylashgan Hiro madaniyat dahasi, Vahiy muzeyi, “Burj as-sa’a” minorasida joylashgan shu nomdagi muzey, Ka’ba kisvasi uchun qirol Abdulaziz majmuasi va Madina shahridagi “Bo‘ston” muzeyi, Payg‘ambarimiz (s.a.v) siyratlari  va Islom sivilizatsiyasi muzeyi, Jidda shahridagi Islom san’ati muzeyi va kutubxonasiga tashrif buyurdi va hamkorlik bo‘yicha muzokaralar olib bordi.

Bundan tashqari, Islom sivilizatsiyasi markazi delegatsiyasi a’zolari muzey va kutubxonalarga qilgan tashriflari jarayonida Payg‘ambarimizning faoliyat va turmush tarzlarini ifodalovchi videolavhalar O‘zbekistondagi Islom sivilizatsiyasi markaziga taqdim etilishi masalasini ham ko‘rib chiqishdi. 

Shuningdek, uchrashuvda O‘zbekiston Prezidenti tashabbusi bilan Samarqandda yangidan bunyod etilayotgan Imom Buxoriy majmuasi ziyoratchilari uchun qulay shart-sharoitlar yaratish masalasida ham fikr almashildi. Bu borada Saudiya Arabistoni tajribasidan foydalanish maqsadida Butunjahon Islom uyushmasi Tadbirlar va konferensiyalar bo‘limi boshlig‘i Shokir Saloh al-Advaniy bilan muloqot o‘tkazildi. Muloqot davomida Islom uyushmasi vakili bu  masalada Saudiya Arabistonining yetakchi tashkilotlaridan biri “Ilm” kompaniyasi ko‘mak berishini bildirdi. Keyingi muhokamalar videokonferensiya shaklida davom ettirilishiga kelishib olindi. 

Islom sivilizatsiyasi markazi

Dunyo yangiliklari