Bozor darvozasidan kirib-chiqayotganlar darvoza oldida sovuqdan junjikib o'tirgan chamasi uch-to'rt yoshli qizchaga befarq qarab o'tolmasdi. Kimdir unga qand, kimdir yumshoq kulcha uzatardi.
O'ttiz yoshlardagi ayol bozor-o'charini qilib bo'lgach, darvoza oldiga kelib sumkalarini erga qo'ydi. Shu payt yonginasida katta-katta qora ko'zlari javdirab turgan qizaloqqa ko'zi tushdi. Sovuqda dir-dir titrayotgan qizchaga ichi achidi. Yaqiniga keldi. Muzlagan qo'lchalaridan tutib, bag'riga bosdi va:
– Aylanay qizim, sovqotibsan-ku, oying qani? Nega bir o'zing bu erda turibsan?
Qizaloq ko'zlarini yumib-ochib, yig'lab yubordi:
– Oyim... Hozir kelaman, deb... Kelmadi...
Ayol qizchani bag'riga bosarkan, cho'ntakchasidagi buklangan qog'ozga ko'zi tushdi. Uni ochib, o'qiy boshladi:
“Assalomu alaykum! Kim qizimni farzandlikka olib, bag'riga bossa, mendek bag'ritosh onani kechirsin. Ota-onam dunyodan o'tganiga ancha bo'ldi. Qizim bilan har joyda, ijara uylarda yashadim. Tikuvchilik qildim. Ammo ishim oldinga yurmay, juda qiynaldim. Qizim ham men kabi qiynalishini istamayman. Kechqurun Rossiyaga jo'nab ketyapman. Qizimni siylaganlarni Hudo siylasin!..”.
Ayol xatni o'qirkan, ko'zlaridan duv-duv yosh oqardi. Qizchani bag'riga bosgancha lablari pichirladi: “Bechoragina...”. U qizchani dast ko'tarib, bir qo'lida sumkalar bilan borardi. Ularning zil-zambildek og'irligi endi ayolga sezilmasdi...!
Bismillahir Rohmanir Rohiym
Savol: Namozdan keyin imom «Oyatal kursiy»ni boshidan o‘qiganda jamoat qolganini ichida davom ettiradimi yoki boshidan boshlaydimi? Zikrlarni aytishdachi?
Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym. Namozdan keyin oyatal kursiy va tasbehlarni aytish mustahab amal sanalib, ularni imom ham, jamoat ham o‘qishlari mandub, ya’ni go‘zal va savobli ish hisoblanadi. Shuning uchun imom boshlab berganidan keyin jamoatdagilar ham oyatal kursiyni boshidan o‘qiydilar.
Shuningdek, tasbehlarni 33 tadan aytadilar. Imom ularni ovoz chiqarib boshlab berishining sababi jamoatga aytiladigan zikrni eslatish uchundir.
Payg‘ambarimiz alayhissalom farz namozlardan keyin «Oyatal kursiy»ni o‘qishning fazilati haqida bunday deydilar: “Kim har bir farz namozidan keyin Oyatal kursiyni o‘qisa, keyingi namozgacha Alloh taoloning zimmasida bo‘ladi” (Imom Tabaroniy rivoyatlari).
Boshqa bir hadisi sharifda bunday deyiladi:
“Kim har bir farz namozning ortidan Oyatal kursiyni o‘qisa, uni jannatga kirishdan faqatgina o‘lim to‘sib turadi” (Imom Nasoiy rivoyati).
Namozdan keyin tasbehlarni aytish borasida Abu Hurayra roziyallohu anhudan rivoyat qilingan hadisda: Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Kim har namozdan keyin o‘ttiz uch marta Allohga tasbeh aytsa, o‘ttiz uch marta Allohga hamd aytsa, o‘ttiz uch marta Allohu akbar”, desa hammasi to‘qson to‘qqiz bo‘ladi. Yuzinchisida “Laa ilaha illallohu vahdahu laa shariyka lahu lahul mulku va lahul hamdu va huva ala kulli shayin qodiyr”ni aytsa, uning gunohlari dengiz ko‘piklaricha bo‘lsa ham mag‘firat qilinadi”, deyilgan (Imom Muslim rivoyati).
Shunga ko‘ra imom domla “Subhanalloh”, “Alhamdulillah”, “Allohu akbar” deyishi o‘zi uchun hisobga o‘tadi. Jamoatdagi namozxonlar 33 tadan o‘zlari aytishlari kerak bo‘ladi. Vallohu a’lam.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.