Ba'zilar dinni faqatgina badaniy ibodatdan iborat deb o'ylashadi. Holbuki, din ilm va ibodatdir. Ilmsiz din falokatdir.
O'ylab ko'ring, bir paytlar shunday kishilar chiqdiki, sahobalar ularning qilgan amallari oldida o'z amallarini oz hisoblab qolishdi. Ammo u kishilarda ibodat bo'lsada anglash yo'q edi, fiqh yo'q edi, ilm yo'q edi. Oqibat shu bo'ldiki, ular Rasululloh sollallohu alayhi vasallamdan so'ng bashariyatning eng gultojlari bo'lgan sahobalar roziyallohu anhumga qarshi qilich ko'tarishdi.
Imom Molik rohimahulloh aytadilar: “Bir qavm ibodatni istashdi, ilmni zoye qilishdi. Oqibatda Muhammad alayhissalomning ummatiga qilich yalang'ochlab qarshi chiqishdi. Agar ular ilm olishganida ilm ularni bundan to'sgan bo'lar edi!”.
Hasan Basriy rohimahulloh aytadilar: “Ilmsiz amal qiladigan kishi islohdan ko'ra ko'proq fasod qiladi. Ilmni shunday talab qilingki, ibodatga zarar etmasin. Ibodatni shunday qilingki, ilmga zarar etmasin!”.
Ibodatning ko'pi ilmdan behojat qilmaydi. Din va dunyoni tushunish albatta ilmdadir!
Nabiy sollallohu alayhi vasallam: “Olimning obiddan afzalligi xuddi to'lin oyning boshqa yulduzlardan afzalligi kabidir”, deydilar.
Bugun ham musulmon ummatini qoni to'kilishida dinsizlar bilan bir qatorda ilmsiz musulmonlarning, aqidasi buzuq obidlarning ham yaxshigina hissasi bor. Zero, bir musulmonning nohaqdan qoni to'kilganidan, Alloh uchun bu dunyoning yo'q bo'lib ketishi engilroqdir!
Abdulqodir Polvonov
حدثنا أبو جعفر محمد بن علي الوراق نا عبيد الله بن محمد أبو محمد القرشي التيمي نا عبد الرحمن بن حماد نا حفص بن سليمان أنا طلحة بن يحيى بن طلحة عن أبيه عن طلحة بن عبيد الله قال: سألت رسول الله صلى الله عليه وعلى آله وسلم عن تفسير سبحان الله قال: فقال: هو تنزيه الله عن كل سوء.
Talha ibn Ubaydulloh roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: “Rasululloh sollallohu alayhi va ’alaa olihi vasallamdan “Subhanalloh”ning tafsiri haqida so‘radim. U zot alayhissalom: “U Alloh taoloni har qanday nopoklikdan poklashdir”, dedilar”.
Abu Said Haysam ibn Kulayb Shoshiyning
“Musnadi Shoshiy” asaridan
Davron NURMUHAMMAD