Sayt test holatida ishlamoqda!
28 Sentabr, 2025   |   6 Rabi`us soni, 1447

Toshkent shahri
Tong
04:58
Quyosh
06:17
Peshin
12:19
Asr
16:24
Shom
18:14
Xufton
19:26
Bismillah
28 Sentabr, 2025, 6 Rabi`us soni, 1447

Is gazidan zaharlanishning 6 sababi

08.01.2021   2591   4 min.
Is gazidan zaharlanishning 6 sababi

Qish kelishi bilan yurtimizda is gazidan zaharlanish va buning oqibatida fuqarolarimizning hayotdan ko'z yumishi bilan bog'liq holatlar tez-tez uchrab turadi. Ho'sh, bunday achinarli holatlarning oldini olish uchun nimalarga e'tibor qaratish kerak? O'zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi AOKAda bo'lib o'tgan brifingda Favqulodda vaziyatlar vazirligi mas'ul xodimi Samandar Hikmatullayev ana shu masalaga to'xtalib o'tdi.

“Is gazi — rangsiz, hidsiz, ko'p uchraydigan zaharli birikma — tabiiy gaz, yoqilg'i, ko'mir, o'tin cho'g'lari to'liq yonmasligi yoki chala yonishi oqibatida vujudga keladi.

Tahlillarga ko'ra, is gazidan zaharlanish holatlarining aksariyati quyidagi sabablarga ko'ra yuzaga kelmoqda:

- fuqarolar tomonidan gaz va muqobil yoqilg'i (ko'mir, o'tin va boshqa) turlaridan foydalanishda xavfsizlik choralariga rioya etmaslik;

- nostandart (qo'lbola yasalgan) yoki sertifikatga ega bo'lmagan isitish pechlari va anjomlaridan foydalanish;

- isitish pechlarining dudburonlarini noto'g'ri o'rnatish;

- gaz yoki boshqa muqobil yoqilg'iga moslashtirilgan isitish pechlari (anjomlari)ni dam olish (uxlash) xonalariga olib kirish;

- havo almashmaydigan xonalarni isitishda ochiq olov (ko'mir va o'tin cho'g'lari)dan foydalanish;

- havoni almashtiruvchi shamollatish shaxtalari yoki tuynuklarni berkitib (to'sib) qo'yish...”

Favqulodda vaziyatlar vazirligi mas'ul xodimi Samandar Hikmatullayev is gazidan zaharlanishning oldini olish uchun xavfsizlik qoidalariga ham amal qilish lozimligini aytib o'tdi.

«Kuz-qish mavsumida yuz berishi mumkin bo'lgan yong'in, havo-gaz aralashmasining chaqnashi hamda is gazidan zaharlanishning oldini olish maqsadida, quyidagilarga rioya qilishingizni so'rab qolamiz:

Tashqi himoya qobiqlari shikastlangan elektr sim va kabellardan foydalanmang;

Elektr xo'jaligida ortiqcha yuklanish va elektr simlarning qisqa tutashuvidan sodir bo'lishi mumkin bo'lgan yong'inlarning oldini olish lozimligi sababli sifat sertifikatiga ega himoya saqlagichlaridan (avtomatlardan) foydalaning;

Isitish pechlarining dudburonlarini tozalash, sozlash va ularning qoida talablari asosida o'rnatilishi bo'yicha xizmat ko'rsatuvchi maxsus tashkilotlarga murojaat qilish va ular tomonidan lozim darajada xizmat turlarining bajarilishiga erishing;

Isitish pechlarini haddan ziyod qizdirib yubormang;

Gaz va elektr isitish moslamalarini nazorat qilishni yosh bolalarga topshirmang;

Gaz ta'minoti idoralari mutaxassislarini jalb etgan holda, gaz jihozlarini taftishdan o'tkazib, ularga texnik xizmat ko'rsatilishini tashkil eting;

Gaz uskunalarini ulash bo'yicha tartib-qoidalarga rioya qiling;

Yonuvchi materiallarni gaz plitalari ustida quritmang;

Gaz isitish moslamalaridan xavfsizlik avtomatikalari (gazning o'chib, qayta kelishini nazorat qiluvchi moslama) orqali foydalaning va ularning doimiy sozligiga e'tibor bering».

Umr – g'animat. Yuqoridagi sabablarga diqqat qilsak, o'zimizni, oila a'zolarimizni, yaqinlarimizni ko'rinmas yovdan asragan bo'lamiz. Zero, beparvolikdan kattaroq yov bo'lmasa kerak...

Maqolalar
Boshqa maqolalar

Qur’oni karim tafsir qilinishga muhtojmi?

26.09.2025   2269   2 min.
Qur’oni karim tafsir qilinishga muhtojmi?

Qur’oni karim oyatlarini tafsir, sharhlashga ehtiyoj bormi? Binobarin Qur’oni karimning qator oyatlarida Alloh taolo oyatlarni tushunish va fahmlash oson, yengil ekanligi ta’kidlangan-ku? Bundan go‘yoki Qur’on oyatlarini tushuntirishga hojat yo‘qdek ko‘rinadi. Biroq, oyatlar diqqat bilan o‘rganilsa, Qur’oni karimda ikki xil hodisa va narsalar bayon etilishi ma’lum bo‘ladi.

Ulardan biri oddiy voqelikka taalluqli bo‘lib, oldingi payg‘ambarlar, ularning xalqlari bilan bog‘liq tarixiy voqealar, Allohning ne’matlari, osmon va yerning yaratilishi, ilohiy qudrat va hikmat, do‘zax azoblari haqidagi hamda boshqa xabarlarni o‘z ichiga oladi.

Ikkinchisi esa, shariat ahkomlari, ixtilofli masalalarni o‘z ichiga oladi.

Qur’onda zikr (dars, va’z, nasihat) deb nomlangan birinchi turdagi mavzuni, shubhasiz, tushunish oson, hatto savodsiz dehqon ham undan o‘zi manfaat topishi mumkin. Bu haqda Qur’oni karimda bunday deyilgan:

وَلَقَدۡ يَسَّرۡنَا ٱلۡقُرۡءَانَ لِلذِّكۡرِ فَهَلۡ مِن مُّدَّكِرٖ

"Biz Qur’onni zikr (eslatma) uchun oson qilib qo‘ydik. Bas, eslatma oluvchi bormi?!" (Qamar surasi, 22-oyat).

Oyatdagi "Zikr uchun" so‘zi asosiy diqqatini Qur’ondan o‘rganishga qaratadi va faqat shu maqsadda oson, degan ma’noni anglatadi, lekin hech qanday holatda bu osonlik qonunlar va ta’limotlarning talqini bilan bog‘liq emas. Agar bu turdagi narsalar va hodisalarning ta’birini har kim bilsa edi, Alloh taolo Payg‘ambarimizga Kitobni o‘rgatish va tushuntirish vazifasini yuklamagan bo‘lardi.

Yuqorida ta’kidlanganidek, Qur’on oyatlarini tushuntirish, sharhlashda Payg‘ambar alayhissalomga muhtoj bo‘linadi. Alloh taolo bu haqda bunday marhamat qiladi:

وَتِلۡكَ ٱلۡأَمۡثَٰلُ نَضۡرِبُهَا لِلنَّاسِۖ وَمَا يَعۡقِلُهَآ إِلَّا ٱلۡعَٰلِمُونَ

"Ushbu misollarni Biz odamlar (ibrat olishlari) uchun ayturmiz. (Lekin) ularni faqat olimlargina anglagaylar" (Ankabut surasi, 43-oyat).

Shunday qilib, birinchi turga oid oyatlarni tushunish osonligi, Qur’ondagi amrlarning qonuniy va amaliy xulosalarini aniqlab beradigan payg‘ambarga ehtiyojni istisno qilmaydi.


"Islom shariatida sunnatning o‘rni" kitobidan
Davron NURMUHAMMAD tarjimasi