Sayt test holatida ishlamoqda!
17 Noyabr, 2025   |   26 Jumadul avval, 1447

Toshkent shahri
Tong
05:51
Quyosh
07:13
Peshin
12:13
Asr
15:21
Shom
17:06
Xufton
18:22
Bismillah
17 Noyabr, 2025, 26 Jumadul avval, 1447

2. BAQARA SURASI, 226–227 OYaTLAR

16.12.2020   6859   3 min.
2. BAQARA SURASI, 226–227 OYaTLAR

لِّلَّذِينَ يُؤۡلُونَ مِن نِّسَآئِهِمۡ تَرَبُّصُ أَرۡبَعَةِ أَشۡهُرٖۖ فَإِن فَآءُو فَإِنَّ ٱللَّهَ غَفُورٞ رَّحِيمٞ٢٢٦

226. Hotinlariga yaqinlashmaslikka qasam ichganlarga kutish to'rt oydir. Agar qaytishsa, Alloh albatta kechiruvchi, rahmlidir.

Ya'ni, kim "xotinimga yaqinlashmayman" deb qasam ichsa (ya'ni iylo qilsa), to'rt oy ichida xotiniga yaqinlashsa, ichgan qasamiga kafforat beradi va xotini nikohida qolaveradi. Lekin qasamdan keyin to'rt oy o'tib ketsa, bu holatda xotini taloq qilingan bo'ladi. Anas ibn Molik roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: "Rasululloh sollallohu alayhi vasallam xotinlarini iylo qildilar, ya'ni bir oy birga turmayman, deb qasam ichdilar. Oyoqlari yorilib (sinib) ketgan bo'lib, xonalarida yolg'iz o'zlari yigirma to'qqiz kun turdilar. Keyin ayollarining huzuriga kirdilar. Shunda ular: "Ey Allohning Rasuli, bir oyga qasam ichgan edingiz-ku!" deyishdi. U zot: "(Bu) oy yigirma to'qqiz kundir", dedilar". Nofe'dan bunday rivoyat qilinadi: "Ibn Umar roziyallohu anhumo iylo haqida so'zlab: "Erlar Alloh taolo amriga muvofiq xotinlarini idda muhlati tugaganidan so'ng yaxshilik bilan nikohlarida saqlab turishlari yoki taloq qilishga azm qilishlari lozim bo'ladi", degan" (Buxoriy rivoyati).

وَإِنۡ عَزَمُواْ ٱلطَّلَٰقَ فَإِنَّ ٱللَّهَ سَمِيعٌ عَلِيمٞ٢٢٧

227. Agar taloqni qasd qilishsa, Alloh albatta eshituvchi, biluvchidir.

Agar erning qasamidan keyin to'rt oydan o'tib ketsa, ular orasiga taloq tushadi. Bunda taloq qasd qilingan bo'lsa, albatta ajralishlari lozim, chunki Alloh taolo bandalarining qalbida kechayotgan, ular niyat qilgan narsalarni eshituvchi va biluvchidir. Nofe' aytadi: "Ibn Umar: "Agar xotinini iylo qilganiga to'rt oydan oshsa, uni taloq qilguniga qadar uyida ushlab turadi. Bunda to taloq qilguniga qadar xotini taloq hisoblanmaydi", deganlar" (Buxoriy rivoyati).

“Iylo” so'zi lug'atda «qasam ichish, qasam bilan biror narsadan kechish» ma'nolarini bildiradi. Shariatda esa erning to'rt oy va undan ko'proq muddatga xotini oldiga kirmaslik va unga jinsiy yaqinlik qilmaslikka Alloh nomi bilan qasam ichishi «iylo» deyiladi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam xotinlaridan birini iylo qilganlari haqida Ummu Salama onamizdan sahih hadis rivoyat qilingan. To'rt oydan oz muddatga qasam ichish iylo emas. Iyloning sharti erning taloqqa salohiyatli bo'lishi va ayolning ham nikohli bo'lishidir. Bolaning va telbaning iylosi haqiqiy emas. Qur'oni karim oyati bilan (Baqara, 226-227) bu hukmni joriy qilish ila Islom xotinlar ustidan johiliyatning yana bir zulmini olib tashladi.

Tafsiri irfon
Boshqa maqolalar
Yangiliklar

"Diniy bag‘rikenglik" ko‘krak nishonlari topshirildi

15.11.2025   3673   1 min.

"16 noyabr – Xalqaro bag‘rikenglik kuni" munosabati bilan joriy yilning 14 noyabr kuni bir guruh diniy soha xodimlari "Diniy bag‘rikenglik" ko‘krak nishoni bilan taqdirlandilar.

Tadbirda turli vazirlik va idoralar, jamoat tashkilotlari va diniy konfessiya vakillari, milliy madaniy markazlar faollari, yurtimizda millatlararo do‘stlik va diniy bag‘rikenglik rishtalarini mustahkamlashga munosib hissa qo‘shayotgan hamyurtlarimiz hamda OAV vakillari qatnashdi. 

Din ishlari bo‘yicha qo‘mita raisi Sodiq Toshboyev yuksak mukofotga sazovor bo‘lganlarni samimiy muborakbod etib, bugun yurtimiz ravnaqi yo‘lida fidokorona mehnat qilayotgan hamyurtlarimizga katta muvaffaqiyatlar tiladi va yuksak mukofotlarni o‘z egalariga topshirdi.

Jumladan, O‘zbekiston musulmonlari idorasi va tizimda samarali faoliyat yuritayotgan xodimlardan Islomiddin Zuhriddinov, Salohiddin Sherxonov, Muzaffar Kamolov, Ibrohimjon Inomov, Dilfuza Egamova, Ergashali Rustamov, Jahongir Ne’matov, Ergashvoy Hamidov, Sanobar Muhammadxodjayeva, Shoira Umarova, mehnat faxriylari Jaloliddin Nuriddinov, Mahmudjon Ibodullayev, xattot Habibulloh Solih ana shunday e’tibor va ehtiromga sazovor bo‘lishdi.

Tantanali tadbirda so‘zga chiqqanlar tomonidan yurtimizda davlatimiz rahbari tomonidan diniy-ma’rifiy sohada amalga oshirilayotgan ishlar natijasida fuqarolarning vijdon erkinligi, din va millatlararo totuvlik ta’minlanayotgani, mazkur ko‘krak nishonining ta’sis etilgani diniy sohaga bo‘lgan yuksak e’tiborning yaqqol namunasi ekani ta’kidlandi.

Ma’lumot uchun, Vazirlar Mahkamasining 2023 yil 25-sentabrdagi "Diniy bag‘rikenglik" ko‘krak nishonini ta’sis etish to‘g‘risida"gi qaroriga ko‘ra, ushbu ko‘krak-nishoni bilan diniy-ma’rifiy sohadagi islohotlarni targ‘ib etish, fuqarolar e’tiqod erkinligini ta’minlash, dinlararo hamjihatlikni mustahkamlash va ma’naviy muhit barqarorligini saqlashdagi ibratli ishlari uchun yetuk ulamolar, atoqli arboblar, diniy soha rahbarlari, xalqaro tashkilotlar vakillari hamda xorijiy olimlar taqdirlanishi belgilangan.

O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Matbuot xizmati

O'zbekiston yangiliklari