— Yoshim 60 ga yaqinlashyapti. Namoz o'qiy boshlaganimga 20 yillar bo'ldi. Men avval o'qimagan namozlarim qazosini qanday o'qishim kerak? Hozirgi namozlarga qo'shib o'qiymanmi yoki faqat farzini o'qisam etadimi?
— Namozning faqat farzlari va Vitr vojib namozi qazo qilinadi. Sunnat namozlar qazo qilinmaydi. Qazo o'qimoqchi bo'lgan inson har bir kundalik farz namozidan oldin o'sha namozning qazosidan ham o'qib borsa, har kuni bir kunlik qazo bajargan bo'ladi. Yoki kunning yo kechaning ma'lum bir vaqtini ajratib olib, bir yo'la tartib bilan: Bomdod, Peshin, Asr, Shom, so'ngra Hufton va Vitrni qazo qilsa ham bo'ladi. Bunda agar ikkitadan qazo namoz o'qisa, ikki kunlik qazo namozi soqit bo'ladi. Mana shu zaylda, oylar, yillar davomida bir necha yillik qoldirilgan namozlarni qazo qilish mumkin.
Sizga o'xshab o'n yil, undan ortiq yoki kam muddatdagi ko'plab namozlarni tark qilgan kishilar ushbu tartibga amal qilishlari kerak.
Har namozning vaqtida bir-ikkita qazoni o'qib borsangiz ham bo'ladi. Bunda o'zingizga oson bo'lishi uchun, har namozda uni “oxirgi yoki birinchi qoldirilgan namoz” deb qasd qilasiz. Masalan, “birinchi qoldirgan Bomdodim” yoki “oxirgi qoldirgan Bomdodim”, deb niyat qilasiz. Asr va Shom namozlari orasida qazo namoz o'qish joiz.
Muhammad Ayyub HOMIDOV
Imom Abul Mu’in Nasafiy rahmatullohi alayh "Tabsiratul adilla" asarlarida Xuroson va Mavoraunnahr aholisi hanafiylikni Imomi A’zam rahmatullohi alayhning yetakchi shogirdi Imom Muhammad ibn Hasan Shayboniy, uning shogirdi Abu Suraymon Juzjoniy, uning do‘sti Shayx Abu Bakr Ahmad, Shayx Is'hoq Sobih Juzjoniy, Imom Abu Bakr Juzjoniy, Imom Abu Nasr Ahmad ibn Abbos Iyodiy Ansoriy va Imom Moturidiy silsilasi orqali o‘rgangan deb keltiradi. Imom Nasafiyning ta’kidlashlaricha bu olimlar ilk davrdan boshlab Movarounnahrning barcha hududlarida hamda Xurosonning Marv va Balx shaharlarida hanafiylik mazhabini yoyishda jonbozlik ko‘rsatishgan.
Imom Moturidiy rahimahulloh Imom Abu Hanifa rahmatullohi alayhning e’tiqodiy qarashlarini yaxshi o‘zlashtirishdan tashqari mintaqamizda hanafiylik tarqalishida muhim hissa qo‘shganlar.
Kosonsoy tuman "Buzrukho‘ja" jome masjidi imom-xatibi
Sodiqjon Abdurahmanov
Manba: @Softalimotlar