«Rasululloh sollallohu alayhi va sallam bunday ogohlantirdilar: “Boy odamning imkoni bo'la turib qarzini kechiktirishi zulmdir” (Ibn Hajar rivoyati).
Qarzni qaytarishga qodir bo'la turib, uni paysalga solish zulmdir. Ibn Foris rahimahulloh bunday deydi: “Berilishi shart bo'lgan narsani bermaslik – harom. Garchi qarz boydan olingan bo'lsa ham, uni kechiktirish uzr bo'lmaydi”.
Qarzni olgandan keyin uni vaqtida, xushmuomalalik bilan qaytarish lozim. Nabiy alayhissalom: “Sizlarning eng yaxshingiz qarzini go'zal ado etganidir” (Imom Buxoriy rivoyati), deb marhamat qilganlar.
Qarz berganga eng yaxshi mukofot molini o'z vaqtida qaytarib berish hamda qarzdor tomonidan uning haqiga qilingan duodir. Abdulloh ibn Abu Robi'a roziyallohu anhu rivoyat qiladi: «Nabiy alayhissalom mendan qirq ming qarz oldilar. U zotga mol kelganida ularni menga qaytarib berdilar va: “Alloh molingga va ahlingga baraka bersin. Albatta, qarzning mukofoti maqtov va ado etishdir”, dedilar».
Agar qarzdor: “Olgan qarzimni, albatta, qaytarib beraman”, deb harakat qilsa, unga Alloh taolo yordamchi bo'ladi. Ammo niyati o'zgani aldash, molini eb ketish bo'lsa, uning oxiri voydir.
Abu Hurayra roziyallohu anhu rivoyat qiladi: «Payg'ambarimiz alayhissalom: “Kim odamlarning mollarini (qarzga) olib, uni qaytarishni niyat qilsa, Alloh uni ado etishda yordam qiladi. Kim yo'q qilishni niyat qilib olsa, Alloh uni yo'q qiladi”, deb ogohlantirganlar. Bu hadisni har bir qarz oluvchi yodida tutishi kerak.
Juda ko'p insonlar, qarzni istaganlaricha, zarurat bo'lsa ham, bo'lmasa ham olaverishadi. So'ng esdan chiqarib yuborishadi. To'lashni xayollariga ham kelti-
rishmaydi. Mabodo, ba'zisini to'lashsa, uzoq muddatdan keyin haqdor obdon yalingach, qolganini qaytaradi. Ish shu darajaga etadiki, go'yo qarzdor – haqdorga, haqdor – qarzdorga aylanadi.
Shuni yodda saqlash lozimki, Alloh taolo O'z rahmati bilan bandasining shirkdan boshqa barcha gunohlarini kechiradi. Faqat qarzni emas. Bandalar o'rtadagi o'zaro haqlarini bir-birlaridan kechmagunlaricha, Alloh taolo kechmaydi.
Manbalar asosida Buxoro viloyati
Romitan tumanidagi “Mullo Narze”
jome masjidi imom-xatibi
Sunnat FAHRIYeV tayyorladi.
“Hidoyat” jurnalining 3-sonidan olindi
Rossiya Federatsiyasi hududida vaqtincha bo‘lib turgan fuqarolarimiz bilan doimiy muloqotni qo‘llab-quvvatlab turish, ularning haq-huquqlarini himoyalash, huquqiy ongini oshirish, ma’rifatini ziyoda qilish bo‘yicha suhbatlar o‘tkazish maqsadida O‘zbekiston delegatsiyasining Tatariston va Boshqirdistonga xizmat safari uyushtirildi.
Prezident Administratsiyasining topshirig‘i ijrosiga muvofiq O‘zbekiston Respublikasi Tashqi ishlar vaziri o‘rinbosari O. Abdullayev boshchiligida yurtimizning Rossiya Federatsiyasidagi Favqulodda va Muxtor elchisi B.Asadov, Bosh konsuli M.Xayriddinov va bir qator tegishli tashkilotlar vakillaridan tashkil topgan delegatsiya tarkibida O‘zbekiston musulmonlari idorasi vakili Ibrohimjon Inomov ham ishtirok etdi.
Vatandoshlarimiz bilan “Ota-onani rozi qilish – farzandlik burchi”, “Halol kasb – baraka kaliti”, “Milliy va diniy qadriyatlarimiz”, “Oilada farzand tarbiyasi”, “Aqidada adashmaylik!”, “Ijtimoiy tarmoqlardan foydalanish odobi”, “Islomda bag‘rikenglik”, “Islomda vatanparvarlik tushunchasi” mavzularida suhbatlar o‘tkazildi. Har qanday diniy mavzudagi ma’lumotlar borasida O‘zbekiston musulmonlari idorasiga tegishli rasmiy internet tarmoqlardan foydalanish tavsiya etildi. Turli diniy oqimlardan ehtiyot bo‘lish zarurligi – ham shariat ko‘rsatmasi, ham zamon talabi ekani ta’kidlandi.
Rossiya musulmonlari markaziy diniy idorasi raisi, muftiy Talgat Safa Tadjuddin hazrat delegatsiya a’zolarini qabul qilib, O‘zbekiston xalqiga mehri o‘zgacha ekanini bildirdi. Uchrashuv davomida O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi, muftiy Shayx Nuriddin Xoliqnazar hazratlarining salomi esdalik hadyalari taqdim etildi. Muftiy Talgat Safa Tadjuddin hazrat mehmonlarni Diniy idora va uning qoshidagi Rossiya islom universiteti bilan tanishtirib chiqdi.
Xizmat safari davomida vatandoshlarimiz bilan bo‘lgan suhbatlarda bugun mamlakatimizda qilinayotgan ishlar to‘g‘risida to‘xtalinib, yurt tinchligi, xalq farovonligi va salomatligi, dinimiz ravnaqi yo‘lidagi islohotlar, yangiliklar haqida ham aytib o‘tildi.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Matbuot xizmati