Sayt test holatida ishlamoqda!
23 Oktabr, 2025   |   1 Jumadul avval, 1447

Toshkent shahri
Tong
05:25
Quyosh
06:44
Peshin
12:12
Asr
15:48
Shom
17:34
Xufton
18:47
Bismillah
23 Oktabr, 2025, 1 Jumadul avval, 1447

Qarzni uzmay, kechiktirish – zulm

26.11.2020   3045   3 min.
Qarzni uzmay, kechiktirish – zulm

«Rasululloh sollallohu alayhi va sallam bunday ogohlantirdilar: “Boy odamning imkoni bo'la turib qarzini kechiktirishi zulmdir” (Ibn Hajar rivoyati).

Qarzni qaytarishga qodir bo'la turib, uni paysalga solish zulmdir. Ibn Foris rahimahulloh bunday deydi: “Berilishi shart bo'lgan narsani bermaslik – harom. Garchi qarz boydan olingan bo'lsa ham, uni kechiktirish uzr bo'lmaydi”.

Qarzni olgandan keyin uni vaqtida, xushmuomalalik bilan qaytarish lozim. Nabiy alayhissalom: “Sizlarning eng yaxshingiz qarzini go'zal ado etganidir” (Imom Buxoriy rivoyati), deb marhamat qilganlar.

Qarz berganga eng yaxshi mukofot mo­lini o'z vaqtida qaytarib berish hamda qarzdor tomonidan uning haqiga qilingan duodir. Abdulloh ibn Abu Robi'a roziyallohu anhu rivoyat qiladi: «Nabiy alayhissalom mendan qirq ming qarz oldilar. U zotga mol kelganida ularni menga qaytarib berdilar va: “Alloh moling­ga va ahlingga baraka bersin. Albatta, qarzning mukofoti maqtov va ado etishdir”, dedilar».

Agar qarzdor: “Olgan qarzimni, albatta, qaytarib beraman”, deb harakat qilsa, unga Alloh taolo yordamchi bo'ladi. Ammo niyati o'zgani aldash, molini eb ketish bo'lsa, uning oxiri voydir.

Abu Hurayra roziyallohu anhu rivoyat qiladi: «Payg'ambarimiz alayhissalom: “Kim odamlarning mollarini (qarzga) olib, uni qaytarishni niyat qilsa, Alloh uni ado etishda yordam qiladi. Kim yo'q qilishni niyat qilib olsa, Alloh uni yo'q qiladi”deb ogohlantirganlar. Bu hadisni har bir qarz oluvchi yodida tutishi kerak.

Juda ko'p insonlar, qarzni istaganlaricha, zarurat bo'lsa ham, bo'lmasa ham olaverishadi. So'ng esdan chiqarib yuborishadi. To'lashni xayollariga ham kelti-
rishmaydi. Mabodo, ba'zisini to'lashsa, uzoq muddatdan keyin haqdor obdon yalin­gach, qolganini qaytaradi. Ish shu da­rajaga etadiki, go'yo qarzdor – haqdorga, haqdor – qarzdorga aylanadi.

Shuni yodda saqlash lozimki, Alloh taolo O'z rahmati bilan bandasining shirkdan boshqa barcha gunohlarini kechiradi. Faqat qarzni emas. Bandalar o'rtadagi o'zaro haqlarini bir-birlaridan kechmagunlaricha, Alloh taolo kechmaydi.

Manbalar asosida Buxoro viloyati

Romitan tumanidagi “Mullo Narze”

jome masjidi imom-xatibi

Sunnat FAHRIYeV tayyorladi.

“Hidoyat” jurnalining 3-sonidan olindi

Maqolalar
Boshqa maqolalar
Maqolalar

Qur’ondan uzoqda yuraveramizmi?

23.10.2025   400   1 min.
Qur’ondan uzoqda yuraveramizmi?

Bismillahir Rohmanir Rohiym

Bilasizmi? Qur’on sizni faqat jannatga olib borish bilangina cheklanib qolmaydi, balki sizni jannatning eng oliy martaba va darajalarigacha ko‘taradi, yuksaltiradi.


Bu haqda Rasululloh sollallohu alayhi vasallamdan hadis bor. Abdulloh ibn Amr roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi. Nabiy sollallohu alayhi vasallam dedilar: «Qur’on sohibiga: “Qiroat qilib ko‘tarilaver. Dunyoda qandoq tartil qilgan bo‘lsang, xuddi shundoq tartil qil. Albatta, sening manziling oxirgi qiroat qilgan oyatingning makonidan bo‘ladi”, deyiladi» (Abu Dovud va Termiziy rivoyat qilgan).


Shunday keyin ham Qur’ondan uzoqda yuraveramizmi?

Maqolalar