Sayt test holatida ishlamoqda!
21 Oktabr, 2025   |   29 Rabi`us soni, 1447

Toshkent shahri
Tong
05:23
Quyosh
06:41
Peshin
12:13
Asr
15:51
Shom
17:37
Xufton
18:49
Bismillah
21 Oktabr, 2025, 29 Rabi`us soni, 1447

2. BAQARA SURASI, 215 OYaT

21.11.2020   11862   4 min.
2. BAQARA SURASI, 215 OYaT

يَسۡ‍َٔلُونَكَ مَاذَا يُنفِقُونَۖ قُلۡ مَآ أَنفَقۡتُم مِّنۡ خَيۡرٖ فَلِلۡوَٰلِدَيۡنِ وَٱلۡأَقۡرَبِينَ وَٱلۡيَتَٰمَىٰ وَٱلۡمَسَٰكِينِ وَٱبۡنِ ٱلسَّبِيلِۗ وَمَا تَفۡعَلُواْ مِنۡ خَيۡرٖ فَإِنَّ ٱللَّهَ بِهِۦ عَلِيمٞ٢١٥

215. (Ey Muhammad), sizdan nima ehson qilishni so'rashsa, "Nima ehson qilsangiz ham ota-onaga, qarindoshlar, etimlar, miskinlar va musofirlarga qiling, qanday yaxshilik qilsangiz ham Alloh uni albatta biladi", deng.

 Ya'ni, ey Payg'ambarim, sizdan nimalarni ehson qilish haqida so'rashsa, ehsonni ota-onaga, qarindoshlar va etimlarga, miskinlar va musofirlarga qilish kerakligini ayting. "Ehson" deganda odatda birovga biror ne'matni berish va fazlu karam ko'rsatish tushuniladi. Lekin "ehson" so'zi lug'atda "yaxshilik qilish, ezgulik ko'rsatish" ma'nolarini ham anglatadi. Qur'onda ehsonning fazilati haqida zikr etish barobarida ehson qiluvchilarga beriladigan savob-mukofotlar, ularga etadigan manfaatlar ham bayon etiladi. Haqiqatan, biror kishiga bir narsani ehson qilsangiz yoki unga biror yaxshilik ko'rsatsangiz, bundan dilingiz ravshan tortadi, ruhiy xotirjamlik yuzaga keladi, o'zgalarga manfaat etkazganingizdan xursand bo'lasiz. Ehson qilingan kishi ham o'ziga ko'rsatilgan yaxshilikdan sevinadi, dilida sizga muhabbat paydo bo'ladi, agar sizga keki bo'lsa, unutadi. Shu tariqa jamiyatda kishilar o'rtasida totuvlik, hurmat-ehtirom paydo bo'ladi, dushmanchiliklar barham topadi, osoyishtalik va farog'at barqaror bo'ladi. Eng asosiysi, kimga yaxshilik qilsangiz, Alloh taolo hammasini bilib turadi, ehsonni o'zingizga o'n barobar qilib qaytaradi. Chunki Parvardigorning bunday va'dasi bor: "Kim bir yaxshilik qilsa, unga o'sha yaxshiligi o'n barobar qilib qaytariladi" (An'om, 160). Qur'oni karimda yaxshilik-ehson qiluvchilarning sifatlari batafsil bayon etilgan. Ular kechalari turib namoz o'quvchilar, tun oxirida Parvardigorlaridan mag'firat so'rovchilar, mol-mulklaridan muhtoj va faqirlarga nasiba ajratuvchi kishilardir. Ehsonning turlari ko'p: Payg'ambarimiz Muhammad alayhissalomga ergashish ham – ehson, birovni kechirish ham – ehson, boshga kelgan musibat va ozorlarga sabr qilish ham – ehson, hatto birovga yaxshi muomala qilish ham – ehson. Alloh azza va jalla bunday buyuradi: "Allohga ibodat qilinglar, Unga hech narsani sherik qilmanglar. Ota-onaga, qarindoshlarga, etimlarga, kambag'allarga, qarindosh qo'shnilarga, oddiy qo'shnilarga, oila a'zolaringizga ehson (yaxshilik) qilinglar" (Niso, 36).

Musulmon kishi kimga yaxshilik qilishni, qanday yaxshilik qilishni juda yaxshi biladi. Chunki Allohning Kitobida, Payg'ambar alayhissalom hadislarida bu haqda juda ko'p amr-farmonlar, ko'rsatmalar kelgan. Shularga ko'ra, ehson qilish eng oldin sizni tug'ib katta qilgan, edirib-ichirgan, kiyintirgan, chiroyli ta'lim, xulqu odob o'rgatgan, kamolga etkazib uyli-joyli qilgan ota-onadan boshlanadi. Imom Nasafiy va Hozin tafsirlarida zikr qilinishicha, farzand uchun ota-onaning maqomi shunchalar ulug'ki, u ota-onani nomi bilan chaqirmay, balki "otajon, onajon" kabi shirin so'zlar murojaat qilishi, ularni ranjitadigan gaplarni gapirmasligi, ular oldida o'zini qul yoki cho'rilardek tutishi lozim. Shundan keyin qarindosh-urug'lar, o'zgalar mehr-muruvvatiga muhtoj bo'lib qolgan etimlar, kambag'al-faqirlar, safarda aziyat chekayotgan musofirlarga ehson qilinadi. Ehson-sadaqa qilinishi lozim bo'lgan toifalar haqida Payg'ambarimiz alayhissalomdan bir necha hadisi shariflar vorid bo'lgan: "Miskinga qilingan sadaqaga bitta savob, qarindoshga qilingan sadaqaga ikkita savob: biri sadaqa, ikkinchisi silai rahm uchundir"; "Rasuli akram alayhissalom: "Yetimni qaramog'iga olgan kishi bilan men jannatda mana bunday yonma-yon turamiz" dedilar hamda ko'rsatkich va o'rta barmoqlarini juftlab ko'rsatdilar"; "Beva va miskinga ehson qilish uchun harakat qilgan kishi Alloh yo'lida jang qilgan, tuni bilan namoz o'qigan va kun bo'yi ro'za tutib yurgan kishi kabidir" (Buxoriy va Muslim rivoyati). Bulardan esa, har bir musulmon atrofidagi kishilarga mehribon, himmatli, saxovatpesha, sadoqatli bo'lishi lozim, degan fikr kelib chiqadi.

Boshqa maqolalar
Yangiliklar

Talabalar futbol maydonida bellashdilar

20.10.2025   1892   1 min.
Talabalar futbol maydonida bellashdilar

Nukus shahridagi "Muhammad ibn Ahmad al-Beruniy" o‘rta maxsus islom bilim yurti kichik sport maydonida "Sport - salomatlik garovi" shiori ostida musobaqa tashkil etildi.
Ushbu futbol musobaqasi qariyb ikki hafta davomida ko‘tarinki kayfiyatda, sog‘lom raqobat ruhida o‘tdi. Talabalar o‘z jamoalari bilan g‘alaba uchun kurashar ekan, o‘zaro hurmat, jamoaviylik va sportga bo‘lgan mehrini namoyon etdi. Bellashuvlarda har bir jamoa g‘alabaga munosib o‘yin namoyish etdi, tomoshabinlar esa har bir gol va harakatni qizg‘in olqishlar bilan kuzatib bordi.
Uch guruhda, jami 11 jamoa o‘yinlarda ishtirok etdi. Dastlabki o‘yinda A guruhidan, V guruhidan va S guruhidan g‘oliblar aniqlanib, keyingi bosqichga yo‘llanma oldi.
Yakuniga ko‘ra, 4-B kurs talabalaridan tuzilgan guruh 3-o‘rinni, 2-A kurs talabalaridan tuzilgan guruh 2-o‘rinni va 4-S kurs talabalaridan tuzilgan guruh 1-o‘rinni egalladi.
G‘olib jamoalar bilim yurti jamoasi tomonidan tayyorlangan diplom va sovg‘alar bilan taqdirlandi. Shuningdek, musobaqa davomida eng yaxshi darvozabon, eng yaxshi hujumchi, eng yaxshi o‘yinchilar aniqlanib, ular ham faxriy yorliqlar bilan taqdirlandi. 
Musobaqa yakunida Qoraqalpog‘iston musulmonlari qoziyoti qozisi B.Razov, Qoraqalpog‘iston Respublikasi Vazirlar Kengashi raisining ijtimoiy va diniy tashkilotlar bo‘yicha kotibiyat mudiri J.Yusupov hamda bilim yurti mudiri J.Abdirazakovlar musobaqa ishtirokchilarini g‘alabalari bilan tabriklab, kelgusi o‘qishlarida muvaffaqiyatlar tiladi.

Talabalar futbol maydonida bellashdilar Talabalar futbol maydonida bellashdilar Talabalar futbol maydonida bellashdilar Talabalar futbol maydonida bellashdilar
O'zbekiston yangiliklari