Sayt test holatida ishlamoqda!
15 Iyul, 2025   |   20 Muharram, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:22
Quyosh
05:03
Peshin
12:34
Asr
17:40
Shom
19:59
Xufton
21:32
Bismillah
15 Iyul, 2025, 20 Muharram, 1447

Bir savol so'rasam: Mayit qabrga ko'milganda nima uchun ustidan tuproq sochiladi?

11.11.2020   2863   1 min.
Bir savol so'rasam: Mayit qabrga ko'milganda nima uchun ustidan tuproq sochiladi?

— Bizda mayitni qabrga qo'ygandan keyin yoshmi-qarimi, hamma odamlar qo'liga tuproq oladi-da qabr atrofida 3 marta aylanib, mayit ustidan tuproq sochishadi. O'zimcha bu ishlar inson tuproqdan yaratilgan, yana tuproqqa qaytadi, degan ma'noda qilinsa kerak, deb o'ylardim. Ammo shariatda bu bormi-yo'qmi, bilmas ekanman, shunga aniqlik kiritib bersangiz...

— Mayyit qabrining bosh tomonidan uch siqim tuproq tashlashi mustahabdir. Abu Hurayra roziallohu anhudan rivoyat qilinadi: “Rasululloh sollallohu alayhi vasallam bir mayyitga namoz o'qidilar. So'ngra qabriga kelib, boshi tomonidan uch siqim tuproq tashladilar”(Imom Ahmad rivoyati).

Avvalgisida (minhaa xalaqnaakum), ya'ni “Biz sizlarni undan yaratdik”, ikkinchisida (va fiyhaa nu'iydukum) – –Unga qaytarurmiz”, uchinchisida esa (va minhaa nuxrijukum taaratan uxro) – “Va sizlarni yana boshqatdan undan chiqarurmiz”, deydi. Bu “Toha” surasining 55-oyatidagi jumlalar bo'lib, oyatning to'lig'i quyidagicha:

﴿مِنْهَا خَلَقْنَاكُمْ وَفِيهَا نُعِيدُكُمْ وَمِنْهَا نُخْرِجُكُمْ تَارَةً أُخْرَى﴾

“Biz sizlarni undan (erdan) yaratdik, unga qaytarurmiz va (qiyomat kunida) sizlarni yana boshqatdan undan chiqarurmiz”. Vallohu a'lam!

 

Muhammad Ayyub HOMIDOV

Maqolalar
Boshqa maqolalar

Sarmoyasi erib ketayotgan odamga rahm qiling

14.07.2025   1312   2 min.
Sarmoyasi erib ketayotgan odamga rahm qiling

Bismillahir Rohmanir Rohiym

Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.

 

Sarmoyangiz umringizdir...

Alloma Ibn al-Javziy o‘zining «Mudahish» nomli kitobiga bunday yozadi:

Bir kishi bor edi, u bozorda muz sotardi. Ovozini chiqarib bunday derdi: Sarmoyasi erib ketayotgan odamga rahm qilinglar!”.

Bu kishi odamlarning yuragini yumshatib, ulardan muz sotib olishlarini so‘rardi. Chunki u sotadigan muz — vaqt o‘tishi bilan erib ketardi. Agar u muzini tezda sotib ulgurmasa, butun sarmoyasi yo‘q bo‘lib ketadi. Shuning uchun u bor ovozi bilan: Sarmoyasi erib ketayotgan odamga rahm qiling!”.

Muzlab qolgan suvning har bir tomchisi sizning tark etgan umr lahzangiz kabidir, u endi hech qachon qaytmaydi.

 

Hayotingizdagi sanoqli kunlardan foydalaning…

Solihlardan biri aytadi: «Men “Asr” surasini yigirma yil o‘qidim, lekin uning ma’nosini tushunmasdim. “Nima uchun Alloh inson tabiatan ziyonda deb aytyapti va buni qasam bilan ta’kidlayapti?” deb o‘ylardim.

Keyin esa Alloh ziyondan najot topganlarni to‘rtta sifat bilan istisno qiladi:

– iymon keltirganlar,

– solih amal qilganlar,

– haqqa da’vat etganlar,

– sabrni tavsiya qilganlar.

Shunda men “Asr” surasidagi qasamning ma’nosini angladim: “Dunyodagi eng katta sarmoya bu – umringiz. Umringizdan o‘tgan har bir lahza erib ketgan muz kabi qaytib kelmaydi. Shuning uchun sarmoyangizni ehtiyot qiling! U siz yashab turgan vaqtdir. Ajal yetishidan avval tiriklik fursatidan foydalaning».

Alloh umrimizni uzun va xotimamizni chiroyli qilsin.

Sarmoyangizni o‘g‘irlayotganlarga e’tibor bering!

Har birimiz sarmoyamiz ya’ni vaqtimizni kim yoki nimalar zoye qilayotganini yaxshi bilamiz.

Allohni zikr qilishdan yoki U Zotga va Rasuliga itoat qilishdan boshqa narsa bilan vaqtni zoye qilmang.

Unutmang, sarmoyangiz — umringiz!

 

Maqsudali domla QOSIMOV,
Xo‘jaobod tumani Yetti chinor jome masjid imom-xatibi.