Sayt test holatida ishlamoqda!
23 Iyun, 2025   |   27 Zulhijja, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:05
Quyosh
04:50
Peshin
12:30
Asr
17:41
Shom
20:03
Xufton
21:42
Bismillah
23 Iyun, 2025, 27 Zulhijja, 1446

2. BAQARA SURASI, 189 OYaT

09.11.2020   4644   2 min.
2. BAQARA SURASI, 189 OYaT

۞يَسۡ‍َٔلُونَكَ عَنِ ٱلۡأَهِلَّةِۖ قُلۡ هِيَ مَوَٰقِيتُ لِلنَّاسِ وَٱلۡحَجِّۗ وَلَيۡسَ ٱلۡبِرُّ بِأَن تَأۡتُواْ ٱلۡبُيُوتَ مِن ظُهُورِهَا وَلَٰكِنَّ ٱلۡبِرَّ مَنِ ٱتَّقَىٰۗ وَأۡتُواْ ٱلۡبُيُوتَ مِنۡ أَبۡوَٰبِهَاۚ وَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ لَعَلَّكُمۡ تُفۡلِحُونَ١٨٩

189. Sizdan hilol haqida so'rashadi. "Ular insonlar uchun va haj uchun vaqt o'lchovidir", deng. Uylaringizning orqa tarafidan kelishingiz yaxshilik emas, yaxshilik taqvodorlikdadir. Uylarga eshiklaringizdan kiringlar va Allohdan qo'rqinglar, shundagina najot topasizlar.

Oyati karimadagi "hilol" yangi chiqqan oy ma'nosida. Alloh taolo oyni O'zi bilgan qonun va hikmat bilan, kechalari nur sochib, yoritib turishi, bandalarning yillar va vaqt sanog'ini bexato bilib yurishlari uchun yaratgan. Bu haqda bir necha hadislar ham bor: Husayn ibn Horis roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: "Makka amiri xutba qilib: "Rasululloh bizlarga ibodatlarni oyni ko'rib ado etishni... amr qilganlar", dedi" (Abu Dovud, Doriqutniy rivoyati); Ibn Umar roziyallohu anhumodan qilingan rivoyatda: "Oyni ko'rib ro'za tutinglar va uni ko'rib ochinglar", deganlar (Termiziy rivoyati). Hilol (yangi chiqqan o'roq shaklidagi oy) surati musulmon o'lkalarda dinlari ramzi sifatida ishlatiladi.

O'tmishdagi arablar ehromga kirganidan keyin yana uylariga kirmoqchi bo'lishsa, darvozadan emas, tomdan tushishar yo uyining orqa tomonini teshib, o'sha erdan kirishar edi. Ular bu narsani yaxshi amal, deb e'tiqod qilishardi. Baro ibn Ozib roziyallohu anhu rivoyat qiladi: "Arablar johiliyat davrida ehrom bog'lashsa, uylariga tomdan oshib tushishar edi. Keyin Alloh taolo yuqoridagi oyatini nozil qildi" (Buxoriy rivoyati). Alloh taolo bu oyati karimada mazkur e'tiqodning ma'nisizligini bildirib, yaxshilik faqat O'ziga taqvo qilish bilan bo'lishini zikr etmoqda.

Tafsiri irfon
Boshqa maqolalar

O‘kinmang! Alloh doimo esingizda, tilingizda bo‘lsin!

23.06.2025   633   2 min.
O‘kinmang! Alloh doimo esingizda, tilingizda bo‘lsin!

"...Ogoh bo‘ling, Allohni eslash bilan qalblar orom oladi" (Ra’d surasi, 28-oyat).

"Bas, Meni yod etingiz, (Men ham) sizlarni yod etaman..." (Baqara surasi, 152-oyat).

"...Allohni ko‘p eslovchi erkaklar va (Allohni ko‘p) eslovchi ayollar - ular uchun Alloh mag‘firat va ulug‘ mukofotni (ya’ni jannatni) tayyorlab qo‘ygandir" (Ahzob surasi, 35-oyat).

"...Ey imon keltirganlar! Alloh doim yodingizda bo‘lsin" (Ahzob surasi, 41-oyat).

"Ey imon keltirganlar! Na mol-dunyolaringiz va na farzandlaringiz sizlarni Allohning zikridan (Unga ibodat qilishdan) chalg‘itib qo‘ymasin!.." (Munofiqun surasi, 9-oyat).

"Biron narsa haqida: "Men, albatta, ertaga shuni qiluvchiman", deya ko‘rmang! Illo, "Inshaalloh (Alloh xohlasa)" (deng. Bu so‘zni) unutgan vaqtingizda (yodingizga kelishi bilan) Robbingizni zikr qiling (ya’ni, "inshaalloh", deng) va: "Shoyad, Robbim meni bundan ham yaqinroq To‘g‘ri yo‘lga hidoyat etsa", deng!" (Kahf surasi, 23-24-oyatlar).

"...(Tongda uyqudan) turgan paytingizda, Robbingizga hamd bilan tasbeh ayting! Shuningdek, tundan (ma’lum vaqt ajratib) va yulduzlar yuz o‘girgach (botgan, saharda) ham, Unga tasbeh ayting!" (Tur surasi, 48-49-oyatlar).

"Ey imon keltirganlar! Biron to‘daga to‘qnash kelsangiz, sabot (va matonat) bilan turingiz va Allohni ko‘p yod etingiz, shoyad (shunda) najot topsangiz!" (Anfol surasi, 45-oyat).

Sahih hadisda aytiladi: "Parvardigorini eslovchi bilan eslamaydigan odamning o‘xshashi huddi tirik bilan o‘lik kabidir".

Rasululloh sollallohu alayhi vassalam: "Yolg‘iz holda qolganlar o‘zib ketdilar", dedilar. Sahobalar: "Ular kimlar, ey Allohning elchisi", deb so‘rashdi. Shunda u zot: "Allohni ko‘p eslaydigan erkaklar va ko‘p eslamaydigan ayollardir", deb javob berdilar.

Rasululloh sollallohu alayhi vasallam sahobalariga: "Sizlarga amallardan eng afzalining xabarini beraymi? Bu amal Rabbingiz oldida eng pok, sizlar uchun oltin-kumushni infoq qilishdan ham yaxshiroq, dushmanga, yo‘liqib, g‘azot qilishdan ham afzalroqdir", dedilar. Sahobalar: "Ha, ayting, yo Allohning elchisi", deyishdi. U zot: "Bu (amal) Allohni eslashdir", deb javob berdilar.

Yana bir hadisda: "Bir kishi Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning huzurlariga kelib: "Yo Allohning elchisi, Islom buyurgan amallar menga ko‘plik qilmoqda. Yoshim ham ulg‘ayib qoldi. Shuning uchun men mahkam ushlashim kerak bo‘lgan amalni ayting", dedi. Shunda u zot alayhissalom: "Tiling doim Allohning zikri bilan nam bo‘lsin", dedilar.

"O‘kinma" kitobidan