Bugungi kunda terrorchilik, ekstremizm, radikalizm butun dunyoga xavf solayotgan, insoniyatning tinch va osuda yashashi uchun to'sqinlik qilayotgan jiddiy muammolardan biridir. Qo'poruvchilikni kasb qilib olgan bunday razil kimsalar tinchlik va omonlik dini bo'lgan Islomni niqob qilib olgani g'ayridinlar o'rtasida islomofobiyaning urchishiga sabab bo'lyapti.
Ana shunday yovuz kuchlar va buzg'unchi firqalardan biri 1953 yili Yaqin Sharqda asos solingan “Hizbut tahrir” oqimi bo'lib, uning tarafdorlari har qanday boshqacha fikrlashni inkor etadi, o'zining mafkuraviy va diniy qarashlarini qo'pol ravishda majburlab qabul ettirishga harakat qiladi. Ular o'z tarafdorlaridan ularning har bir buyruqlarini so'zsiz bajarishni, ularga ko'r-ko'rona ishonishni talab etadilar.
Bu oqim a'zolari Islom dini haqida etarlicha ma'lumotga ega bo'lmagan kishilar, xususan, yoshlar ongiga xalifalikni tiklash g'oyasini singdirib, ularni ushalmas orzu-umidlar yo'lida o'z mollari, kuch-quvvatlari, hatto jonlarini ham qurbon qilishga targ'ib etadilar va buni “shahidlik” deb baholaydilar.
Vaholanki, xalifalik o'ttiz yil davom etishini Payg'ambarimiz bashorat qilib, bunday deganlar: “Halifalik mendan so'ng o'ttiz yildir, keyin podshohlik bo'ladi”1.
Yaqin Sharqda paydo bo'lganiga etmish yildan oshgan bo'lsa-da, hech kim qabul qilmagan bu oqimni ayrim ilmsiz kishilar, Islom dinining haqiqatidan bexabar ayrim yoshlar qabul qilgani, oqibatda ming pushaymon bo'lgani ayni haqiqatdir.
Alloh taolo Qur'oni karimda barcha musulmonlarni juda zarur ish – ittifoqlikka, hamjihatlikka buyurib, bunday marhamat qiladi: «Hammangiz Allohning “arqoni”ni (Qur'onini) mahkam tuting va firqalarga bo'linmang hamda o'zaro adovatda bo'lgan paytlaringizda dillaringizni (tutashtirib) oshno qilib qo'ygan Allohning ne'matini yodda tuting...»2 (Oli Imron surasi, 103-oyat).
Ushbu oyatda Alloh taolo bizni, avvalo, Qur'on ko'rsatmasiga amal qilgan holda birlikda, hamjihatlikda yashashimizga, ikkinchidan, firqalarga bo'linmaslikka buyuradi. Oyatdagi “bo'linmanglar” degan buyruqni Islom nomini niqob qilib olgan birorta guruh yoki oqimga kirmanglar, aralashmanglar, aqidangizga sodiq qoling, deb tushunishimiz kerak3.
“Hizbut tahrir” oqimi a'zolari musulmonlarning oralarini buzib, o'zlaricha: “Biz alohida hizbmiz, alohida bir guruhmiz”, deydilar. Ularning har biri Alloh taoloning “firqaga bo'linmanglar”, degan buyrug'iga qarshi chiqish orqali Islom ta'limotiga teskari ish tutadilar.
“Hizbut tahrir” tarafdorlari yo'llari to'g'ri ekanini isbotlash maqsadida Oli Imron surasining 104-oyatini buzib talqin qiladilar. Oyatdagi “Sizlardan bir ummat bo'lsin...” buyrug'ining ma'nosini o'zgartirib, “Alloh taolo sizlardan hizb bo'lsin” demoqda, deyishadi.
Mufassirlarimiz oyatdagi “ummat”dan murod ulamolar jamoasi ekanini ta'kidlashgan4. “Imom” degan so'z “ummat” so'zidan kelib chiqqan bo'lib, uning vazifasi o'z qavmini Qur'on ta'limotiga chaqirish, yaxshilikka buyurish, yomonlikdan qaytarishdir.
Hizbchilar o'zlaricha “Hizbut tahrir” bir jamoatdir, u Taqiyyuddin Nabaxoniyning ijtihodidir. Unga xohlagan odam kirishi mumkin, deb da'vo qiladilar. Lekin hizb a'zolaridan birortasi adashganini tushunib qolib, hizbdan chiqsa, ahdini, qasamyodini buzgani uchun malomatga qoladi, deydilar. Vaholanki, adashganini Islom ta'limoti asosida anglab etgan kishining haqiqatni topib, noto'g'ri yo'ldan qaytishi katta saodatdir.
Hulosa sifatida mashoyixlarimizning quyidagi so'zlarini keltirishni lozim topdik: “Kishilar to'rt xil bo'ladi: 1) hamma narsani biladi va bilishini o'zi ham biladi. U kishi olimdir, unga ergashish zarur; 2) biladi, lekin bilishini o'zi bilmaydi. U go'yo uyquda, uni uyg'otish kerak; 3) hech narsani bilmaydi va bilmasligini o'zi ham biladi. U johildir, unga o'rgatish lozim; 4) hech narsani bilmaydi va hech narsani bilmasligini o'zi ham bilmaydi. U ahmoqdir, undan uzoq bo'lish kerak”.
“Hizbut tahrir” mashoyixlarimiz aytgan to'rtinchi toifaning aynan o'zginasidir. Ularni to'g'ri yo'lga solish uchun qanchalik harakat qilinmasin, baribir o'z bilganlaridan qolmaydi. Ularning bu qaysarliklari Iso alayhissalomning mashhur gapini esga soladi: “Men Allohning izni bilan qanchadan-qancha bemorlarni davoladim, ko'rlarning ko'zini ochdim, o'liklarni tiriltirdim. Ammo ahmoqlarni yo'lga sola olmadim” (“Tarixi Kabir”).
G'olib NURIDDINOV
Sobit ibn Ibrohim tahorat ola turib ariqda oqib kelayotgan bir olmaga ko‘zi tushadi va olmani olib yeydi. Olmaning yarmini yeb bo‘lganida, uning haqqi haqida o‘ylab qoladi. Shu xayolda Sobit ibn Ibrohim ariq chetidan yurib olma oqib chiqqan bog‘ga kiradi va bog‘ egasiga:
– Yeb qo‘ygan yarimta olmam uchun haqqingizni halol eting. Qolgan yarmi mana, oling, – deydi.
– Mayli, haqqimni halol etaman, faqat bir shartim bor, – deydi bog‘ egasi yigitning halol, taqvoli ekanini anglab.
– Shartingizni ayting, – deydi Sobit ibn Ibrohim.
Shunda bog‘ egasi:
– Bir qizim bor, uni nikohingga olasan. Lekin rozi bo‘lishingdan avval uning holatidan seni ogoh etishim lozim. Qizimning ko‘zi ojiz, hech narsani ko‘rmaydi, soqov – gapirmaydi va yana qulog‘i eshitmaydi – kar, qimirlamaydi – shol, – deydi.
Bog‘ egasining gaplarini eshitgan Sobit ibn Ibrohim lol bo‘lib qoladi. Yeb qo‘ygan yarimta olmaning haqqidan qo‘rqib, qizga uylanishga rozi bo‘ladi va:
– Mayli, taklifingizni qabul qildim, zora shu bilan Allohning roziligiga erishsam, – deydi.
Ota qiziga oq fotiha beradi. To‘y-tomoshalar o‘tgach, Sobit ibn Ibrohim salom berganicha qizning yoniga kiradi. Qiz salomga alik qaytargancha qo‘li ko‘ksida qulluq qiladi.
Yigit bo‘layotgan ishlardan hayratlanadi: “Bu juda g‘alati-ku, soqov emas ekan-da, salomimga javob berdi. Tik turibdi, demak shol ham emas. Qo‘li ko‘ksida, bundan chiqdi ko‘zlari ham ko‘radi”.
Yigit shoshgancha tashqariga chiqadi va qizning otasiga: “Bu menga va’da qilingan qiz emas-ku, ko‘r, soqov, kar va shol deganingizning boisi ne?!” – deydi.
“Nega endi?” – izoh beradi qizning otasi: “Bu o‘sha qiz. Ko‘zi ojiz deganim – uning ko‘zlari Alloh harom qilgan narsaga boqmagan, qulog‘ining karligi – Alloh harom qilgan narsalarga quloq tutmagan, soqovligi ham rost, chunki tili Allohning zikrigagina aylangan, sholligi – yomon ishga yurmagan”.
Sobit ibn Ibrohim birovning haqqidan qo‘rqqanligi evaziga oliy mukofotga erishadi. Vaqt o‘tishi bilan uning ayoli yer yuzini ilm va fiqhga to‘ldirajak bir zotga, buyuk Imom Abu Hanifaga homilador bo‘ladi.