Sayt test holatida ishlamoqda!
03 Iyul, 2025   |   8 Muharram, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:10
Quyosh
04:55
Peshin
12:32
Asr
17:42
Shom
20:04
Xufton
21:40
Bismillah
03 Iyul, 2025, 8 Muharram, 1447

Bir hadis sharhi: "Zarar etkaza olmaydilar"

23.10.2023   1576   5 min.
Bir hadis sharhi:

Muoviya roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi. Nabiy sollallohu alayhi vasallam: "Alloh kimga yaxshilikni iroda qilsa, uni dinda faqih qilib qo'yadi. Albatta, men taqsimlovchiman, xolos, Alloh beradi. Albatta, bu ummat Allohning ishi (qiyomat) kelguncha Allohning amrida qoim bo'ladi. Ularga xilof qilganlar zarar etkaza olmaydi", dedilar (To'rtovlari rivoyat rivoyat qilganlar).

"Alloh kimga yaxshilikni iroda qilsa, uni dinda faqih qilib qo'yadi". Demak, din ta'limotlarini yaxshi tushunadigan bo'lish banda uchun katta baxt-saodat, unga Alloh taolo yaxshilikni iroda qilganining alomatidir. Demak, diniy ilmni bandaga Alloh taoloning O'zi beradi.

"Albatta, men taqsimlovchiman, xolos, Alloh beradi". Bundan, men Alloh bergan ilmni etkazaman, xolos. Haqiqiy beruvchi Allohning O'zi, deganlari tushuniladi.

"Albatta, bu ummat Allohning ishi (qiyomat) kelguncha Allohning amrida qoim bo'ladi. Ularga xilof qilganlar zarar etkaza olmaydi".

Darhaqiqat, bu ulkan bashorat, musulmon ummati qiyomat qoim bo'lguncha Allohning amrini tutib turishi haqidagi ta'kidli xabardir. Ehtimol, barcha musulmonlar Allohning amrini birdek tutmaslar. Qaysidir davrda ba'zilari va qaysidir davrda ko'pchiliklari Allohning amrini tutmaslar. Ammo Islom ummati ichida Allohning amrini doimo tutuvchilar qiyomatgacha bo'lishi aniq. Shu bilan birga, Islom ummatiga xilof qiluvchilar bo'lishi ham aniq. Eng muhimi, xilof qiluvchilar Islom ummatiga zarar etkaza olmaydilar.

Bu bashorat Payg'ambarimiz sollallohu alayhi vasallamning mo''jizalari ekanligi ham ochiq-oydin ko'rinib turibdi. U zotdan boshqa odam bu gapni Islom ummati zaif bo'lib turgan paytda ayta olmas edi. Bir ming to'rt yuz yildan ortiq muddatli tajriba Payg'ambarimiz sollallohu alayhi vasallamning ushbu bashoratlarini tasdiqlab kelmoqda.

Arab mushriklari avval boshdayoq ahd va kuchlarini bir qilib, Islom va musulmonlarni er yuzidan supurib tashlashga qattiq harakat qildilar. Barcha dalolatlar, barcha o'lchovlar musulmonlarning mag'lubiyatidan darak berar edi. Lekin Allohning tadbiri ila oz sonli kuchsiz musulmonlar g'olib, ko'p sonli kuchli mushriklar mag'lub bo'ldilar. O'sha vaqtda dunyoni so'rab turgan Rum va Fors imperiyalari yosh Islom davlatini er yuzidan supurib tashlashning payiga tushdilar. Oqibati nima bilan tugagani hammaga ma'lum. Mazkur ikki kuchli saltanat qulab, ular egallab turgan erlardagi mazlum insonlar Islom adolatidan bahramand bo'ldilar. Undan keyin ham turli kuchlar, tuzumlar Islomga va musumonlarga zarar etkazishga urinib ko'rdilar. Bu urushlarning ko'pchiligida inson o'lchovi bo'yicha, Islom dushmanlari o'z maqsadlariga erishishlari aniq edi. Kuchlar teng emas, sharoitlar boshqacha edi. Har safar, endi Islomga qarshi hal qiluvchi zarba berildi, deb gumon qilinar edi. Payg'ambarimiz sollallohu alayhi vasallamning ushbu bashoratlaridan bexabar musulmonlar ham noumid bo'lar edilar. Lekin har safar dushmanlarning Islom ummatiga qarshi qilgan harakatlari chippakka chiqaverdi, Payg'ambarimiz sollallohu alayhi vasallamning bashoratlari tasdiq topaverdi.

Ushbu hadisi sharifdan oladigan foydalarimiz:

1. Islomni yaxshi anglab, faqih bo'lishga targ'ib.

2. Islomda faqih bo'lish – Allohning yaxshiligi ekanligi.

3. Islom ummati qiyomatgacha Allohning amrida qoim bo'lishi.

4. Islom ummatiga hech kim zarar etkaza olmasligi.

Hozirgi hayotimizda bu hadisi sharif hikmatiga juda muhtojmiz.

Nima uchun ichimizda dinimiz hukmlarini daqiq tushunuvchi kishilarimiz yo'q darajada?

Nima uchun oramizda Alloh taolo yaxshilikni iroda qilgan odamlar yo'q darajada?

Yoki biz uchun Alloh yaxshilikni iroda qilishining keragi yo'qmi?

Yoki Islom ahkomlarini daqiq va aniq tushunishning zarurati yo'qmi?

Bu chidab bo'lmaydigan darajadagi achinarli holdir. Agar biz o'zimizni musulmon hisoblasak, Allohdan, qiyomat kunidan umidvor bo'lsak, Islomni yaxshi tushunishga harakat qilmog'imiz lozim. Alloh taolo yaxshilikka iroda qilgan kishilardan bo'lishga urinmog'imiz lozim.

"Hadis va hayot" kitobi asosida tayyorlandi.

MAQOLA
Boshqa maqolalar
Yangiliklar

Farg‘onalik hojilarning safar tassurotlari

03.07.2025   611   3 min.
Farg‘onalik hojilarning safar tassurotlari

Mana, bu yilgi Haj safarini ado qilish uchun yurtimizdan otlangan barcha ziyoratchilar muqaddas amallarni bajarib, eson-omon vatanga qaytdilar. Bu ulug‘ safar nihoya topgan bo‘lsada, uning xotirasi doimo yodda qoladi.

Yurtimizdan 15 000 dan ziyod, Farg‘ona viloyatidan esa 1600 dan ortiq mo‘min-musulmonlar Haj amallarini ado etdilar. Ziyoratda bo‘lgan hojilarning ayrimlari taassurotlarini bo‘lishdi.


Ibrohimjon Rustamov:

– Hojilarning ulug‘ safarga yo‘l olishida hujjat ishlaridan tortib, shifokor ko‘rigidan o‘tishgacha barcha jarayonlar tizimli va xavfsiz tashkil etildi. Madinai munavvaraga kelib, amallarni Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallamning ravzalariga kirish bilan boshlash biz uchun juda xursandlik bag‘ishladi. O‘zimizning va yuborilgan salomlarni Rasululloh sollallohu alayhi vasallam hamda hazrati Abu Bakr va Umar roziyallohu anhularga yetkazdik. Duolarda yurtimiz tinchligi, el farovonligi, yaqinlarimiz va barcha yurtdoshlarimizning xayrli holati uchun iltijo qildik.

Ziyoratlar chog‘ida Uhud va Qubo masjidi, ikki qiblali masjid va boshqa muqaddas joylar sayohat qilindi. Ilmiy suhbatlar va tarixiy voqealar qalbimizga chuqur ta’sir qildi. Madinadagi vaqtimiz ibodat bilan o‘tdi.

Makkai mukarramaga avtobuslarda “Labbayka” sadolari ostida yo‘l oldik va shu kuniyoq guruhimiz bilan to‘liq Umra ibodatini ado etdik. Mino, Arofot, Muzdalifa va Ka’ba atrofidagi ibodatlar davomida jamoaviy duo va zikrlar bilan tavof qilish, guruhimiz tartibi hamda birdamligi boshqalar uchun ham ibrat bo‘ldi.

Shu ulug‘ safarda o‘zimni musulmon va o‘zbekistonlik sifatida baxtli his etdim. Hotirjam ibodat qilishimga yaratilgan imkoniyatlar uchun yuragimdan shukronalar aytdim. Guruhimizdagi har bir ziyoratchi yurt tinchligi, oilalar barakati, farzandlar saodati uchun chin dildan duo qildi.

Bu safar biz uchun buyuk imkoniyat bo‘ldi. Barcha tashkilotchilar, yo‘lboshchilar, xizmatchilar va, albatta, davlatimiz rahbariyatiga chuqur minnatdorlik izhor etamiz. Kelgusida manaviyat targ‘ibotchisi sifatida vatanimga va xalqimga sidqidildan xizmat qilishda davom etaman, insha Alloh.


Qurbonali Aripov:

— Haj safari juda chiroyli o‘tdi. Juda ham hursandmiz. Prezidentimizga shunday sharoitlarni yaratib berganliklari uchun minnatdorchilik bildiramiz. Yurtimiz uchun duolar qildik, muqaddas ziyoratni ado etishga imkon bo‘lgan kunlarga shukronalar aytamiz. Endilikda mahallamizda yoshlarga ta’lim-tarbiya berishda, ma’naviyat targ‘ibotida faol ishtirok etamiz. Ezgu ishlarga bosh-qosh bo‘lishga harakat qilamiz.

Hojilarning ulug‘ safarga kelishida hujjat tayyorlashdan tortib shifokor ko‘rigidan o‘tishda tizimli ish tashkil etib, namunali holda xavfsizligimizni ta’minlab, bizni safarga kuzatishdi.


Tolibjon O‘rmonov:

         — Men avval ziyoratga borganlardan eshitgan-bilganlarimga taqqoslasam, buyilgi ziyorat umuman o‘zgacha bo‘ldi. Ishchi guruh, elikboshilar xizmatini alohida qayd etish kerak. Davlat rahbarining hojilarga bergan e’tibori hammani xursand qildi.

 

Muborakxon Inomova:

         — Taassurotlarimni til bilan ifodalay olmayman, Madinai munavvara, Makkai mukarrama kabi ulug‘ dargohlarga avvalo qadamim yetgani men uchun katta baxt. Ayniqsa, yurtboshimizni bizni ortimizda turib hol-ahvol so‘ragani, bizga tabrik yo‘llaganlaridan ko‘zimga yosh oldim. Juda ham quvondim, shunday prezidentim borligidan.

        

Qaysi bir hoji bilan suhbatlashmang yuzida xursandchilik va shukronalik ifodasini ko‘rasiz. Alloh barchalarini ibodatu duolarini qabul qilsin!

Rahmatulloh Jalilov
tayyorladi

Farg‘onalik hojilarning safar tassurotlari Farg‘onalik hojilarning safar tassurotlari Farg‘onalik hojilarning safar tassurotlari Farg‘onalik hojilarning safar tassurotlari Farg‘onalik hojilarning safar tassurotlari Farg‘onalik hojilarning safar tassurotlari
O'zbekiston yangiliklari