Sayt test holatida ishlamoqda!
23 Iyun, 2025   |   27 Zulhijja, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:05
Quyosh
04:50
Peshin
12:30
Asr
17:41
Shom
20:03
Xufton
21:42
Bismillah
23 Iyun, 2025, 27 Zulhijja, 1446

2. BAQARA SURASI, 111–112 OYaTLAR

06.09.2020   6280   3 min.
2. BAQARA SURASI, 111–112 OYaTLAR

وَقَالُواْ لَن يَدۡخُلَ ٱلۡجَنَّةَ إِلَّا مَن كَانَ هُودًا أَوۡ نَصَٰرَىٰۗ تِلۡكَ أَمَانِيُّهُمۡۗ قُلۡ هَاتُواْ بُرۡهَٰنَكُمۡ إِن كُنتُمۡ صَٰدِقِينَ١١١

111. Ular: "Yahudiy va nasroniylardan boshqa hech kim jannatga kirmaydi", deyishadi. Bu ularning xom xayollaridir. (Ey Muhammad): "Agar rostgo'y bo'lsanglar, hujjatingizni keltiringlar", deng.

Islom dini e'tiqod borasida hamma narsani tasdiqlayveradigan, dalil-hujjatlarsiz ishonaveradigan xurofotchilarni ham, his ortidagi barcha narsani inkor etadigan, fitrat ovoziga, aql nidosiga va mo''jiza da'vatiga quloq solmaydigan moddaparastlarni baravar rad etadi. Islom chin imonga, asl e'tiqodga chaqiradi, lekin qat'iy dalil yoki ishonchli hujjat bo'lsagina. U bundan boshqasini rad etadi va xurofot deb hisoblaydi. "Agar rostgo'y bo'lsanglar, hujjat keltiringlar" Islomning shioridir. Islom qalblardagi fitrat ovozini bo'g'ib, boshlardagi aql mantig'ini tan olmay ilohni inkor etgan dinsizlarni ham, "iloh"larining sanog'i bo'lmagan, hatto qo'y-sigirlarga sig'inadigan, sanamu toshlarga ibodat etadigan butparastlarni baravar qoralaydi. Islom sheriksiz, tug'magan va tug'ilmagan, yagona Ilohga imon keltirishga chaqiradi.

بَلَىٰۚ مَنۡ أَسۡلَمَ وَجۡهَهُۥ لِلَّهِ وَهُوَ مُحۡسِنٞ فَلَهُۥٓ أَجۡرُهُۥ عِندَ رَبِّهِۦ وَلَا خَوۡفٌ عَلَيۡهِمۡ وَلَا هُمۡ يَحۡزَنُونَ١١٢

112. Shunday, kim yuzini Allohga burib, yaxshiliklar qilsa, uning mukofoti Parvardigori huzuridadir. Ularga xavf-xatar ham yo'q, g'amgin ham bo'lishmaydi.

Haqiqatan kufr va shirkni tark etib, Alloh taolo tarafiga yuzlangan, Uning amr-farmonlarini bajargan, qaytarganlaridan chetlangan, yaxshiliklar va solih amallar qilgan saodatmand kishilarning dunyo va oxiratdagi mukofotini Parvardigor to'kis qilib beradi. Qiyomat kuni gunohkor va osiylar hisob-kitoblari qanday bo'lishi, do'zax yo jannatga kirishlarini bilolmay, dahshat ichida sarson va hayron bo'lib turishganida imonli kishilarga hech qanday xavf-xatar bo'lmaydi, ular oqibatlarini o'ylab g'am-anduh ham chekishmaydi.

Insonning asli bir tomchi haqir suvdan va arzimas qora loy-balchiqdan iborat. Alloh taolo unga O'z ruhidan kiritgandan keyingina u insonga aylanadi, farishtalar sajda qiladigan darajada aziz-mukarram va sharafli jonzotga aylanadi, er yuzi xalifasi maqomidagi oliy martabaga musharraf bo'ladi. Insonning qadr-qimmati ruh bilan bog'liqdir. Uning jasadi, kelishgan qaddi-qomati, chiroyli husni, mutanosib tana a'zolari – hammasi qurt-qumursqaga em bo'lib, tuproq bilan qorishib ketadi. Demak, inson qancha ruhoniy bo'lsa, uning qadr-qimmati shuncha oshadi. Inson qancha imonli, diyonatli bo'lsa, Allohga muhabbati va itoati qanchalik ulug' bo'lsa, shundagina u chin inson bo'ladi, Alloh taoloning uni yaratish bilan zimmasiga yuklagan sharafli vazifani ko'ngildagidek uddalagan bo'ladi. Alloh taolo insonni O'ziga ibodat qilishi, amr-farmonlarini bajarishi uchungina xalq qilgan. Bunga da'vat qilish uchun rasullarini yuborgan, kitoblar nozil qilgan. Uning haq yo'lini tutganlar, Unga ibodat qilganlar, amr-farmonlarini bajarib, qaytargan ishlaridan chekinganlar hidoyat topishgan. Oxiratda ajr-mukofotlarga (jannatga) erishish xushxabari bilan mujdalanishgan. Allohning buyruqlarini inkor etgan, rasullariga itoatda bo'lmagan, zalolatga ketib, kufr va shirk yo'lini tanlagan kimsalarga esa oxiratda alamli azoblar, do'zax qiynoqlari borligi xabari berilgan.

Tafsiri irfon
Boshqa maqolalar

Hijriy yangi yilingiz muborak bo‘lsin!

20.06.2025   15436   3 min.
Hijriy yangi yilingiz muborak bo‘lsin!
2025 yilning 26 iyun kuni – yangi 1447 hijriy yil – Muharram oyi boshlanishining 1 kunidir. Ashuro kuni 2025 yilning 5 iyul, shanba kuniga to‘g‘ri keladi.

Muharram oyi qanday oy?
Muharram oyi – musulmonlar taqvimining birinchi oyidir. Bu oy Alloh taolo urush, qon to‘kishni harom qilgan (Zulhijja, Zulqa’da, Muharram, Rajab) to‘rt oyning biri bo‘lib, uning o‘ninchi kuni ya’ni, ashuro kuni alohida fazilatlarga ega.


Ashuro qanday kun?
Bu kun haqida Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Bu shunday yaxshi kundirki, bu kunda Alloh Bani Isroilni dushmanlaridan qutqargan. Shu bois Muso alayhissalom bu kunda ro‘za tutgan. Men Musoga ko‘proq (yaqin bo‘lishga) haqliroqman”, dedilar va u kunda ro‘za tutib, odamlarni ham uning ro‘zasini tutishga buyurdilar” (Imom Buxoriy rivoyati).


Ashuro kuni ro‘za tutish o‘tgan bir yillik gunohlarga kafforat bo‘ladi.
Bu haqda Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Ashuro kunining ro‘zasi – Allohdan umid qilamanki – bir yil oldingi gunohlarga kafforat bo‘ladi”, deganlar (Imom Muslim rivoyati).


Bu kun yaqinlarga kengchilik qilish, bir yillik kengchilikka sabab bo‘ladi.
Abu Sa’d roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi. Nabiy sollallohu alayhi vasallam: “Kim Ashuro kuni ahli ayoliga kenglik yaratsa, Alloh unga yil bo‘yi kenglik yaratadi”, dedilar (Imom Bayhaqiy rivoyati).

Sufyon ibn Uyayna rahmatullohi alayh: “Bu hadisni oltmish yil tajriba qildim va faqatgina yaxshilik ko‘rdim”, deganlar.


Ashuro kunini Rasululloh sollallohu alayhi vasallam qanday o‘tkazardilar?
Rasululloh sollallohu alayhi vasallam bu kunni o‘tkazib yubormaslik uchun qattiq harakat qilardilar, uning savobiga erishish uchun bu kunning kelishini intiqlik bilan kutardilar. Bu haqda Ibn Abbos roziyallohu anhu aytadilar: “Rasululloh sollallohu alayhi vasallamni Ashuro kuni ro‘zasini Ramazon oyi ro‘zasini kutib sog‘ingandek, boshqa kun va oy ro‘zasini kutganlarini ko‘rmadim” (Imom Buxoriy, Imom Muslim rivoyati).


Abdulloh ibn Abbos roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam Ashuro kuni ro‘zasini tutib, odamlarni ham bu kunning ro‘zasini tutishga buyurganlarida, sahobalar: “Yo, Rasululloh! Bu kun yahudiy va nasroniylar ulug‘laydigan kun-ku!” deyishdi. Shunda Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Alloh xohlasa kelasi yil to‘qqizinchi kuni ham tutamiz”, dedilar. Ammo, kelasi yil kelmasidan Rasululloh sollallohu alayhi vasallam vafot etdilar (Imom Muslim rivoyati).

Ulamolarimiz Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning ushbu niyatlariga e’tiboran, Ashuro kuniga qo‘shib bir kun oldingi yoki bir kun keyingi kunda ham ro‘za tutmoq afzal deydilar.

Alloh taolo ushbu oyning fazilatlaridan barcha mo‘min-musulmonlarni to‘liq bahramand etsin. O‘zining roziligini topadigan amallarda bardavom qilsin.

Davron NURMUHAMMAD