Sarlavhadan ma'lum bo'lganidek, siz va bizga bir mazhabga ergashish vojib. Mazhabni ushlamaslik oxiri dinsizlikka olib boradi. Gapimnig tasdiqi o'laroq Ramazon Butiy rahimahullohi alayh “Mazhabsizlik dinsizlikka ko'prikdir” kitobida “Biz bu kabi holatga tushgan juda ko'p insonlarni ko'rdik. O'zlaricha bir nechta hadisni ma'nosini bilib olib: “Men o'zim Qur'on va hadisdan hukm olaman, men mazhabga ergashmayman, men hadisga amal qilaman”,-deb, borib borib beqaror insonlarga aylanishdi. Bir ish borasida o'zining foydasiga nima dalil kelsa o'shani ushlab olaveradi. Hatto eng chekkadagi zaif qavllarni ham ushlab, nafsi xohlagan narsani qilib ketadigan bo'lib qolishdi. Alkash bo'lib ketganlari qancha. Ashraf Ali Tahonaviy rahmatullohi alayh o'zlarining “Malfuzot” kitoblarida Hindistonda mazhabsizlikni targ'ib qilgan bir muhaddisni “Men 25 yillik tajribam asosida shuni bildimki, hozirgi davrda biror mazhabni tutmaslik oxir oqibat dinsizlikka olib borar ekan” degan gaplarini iqtibos keltirgan.
Din dushmanlari bu ummatni to'g'ridan-to'g'ri dindan olib chiqib ketishni uddasini qilolmagach, oxiri mazhabsizlik g'oyalarini targ'ibotini boshlashdi. Buning uchun ba'zi sanoqli masalalardagina o'z mazhabidan chetga chiqqan hanbaliy mazhabidagi Ibn Taymiya rahmatullohi alayhni asos qilib olishdi. U kishi hanbaliy mazhabida bo'lib, bir yuz oltitagina aqoid va ibodatga tegishli ba'zi masalalarda mazhabdan tashqariga chiqqanlar. Boshqa hammasida hanbaliy mazhabini mahkam ushlaganlar. Lekin U kishi ham o'zlaridan avvalgi ulamolarni kofirga chiqargan emaslar. Hatto Boyazid Bistomiy, Abdulqodir Jiloniy kabi tasavvuf mashoyixlarini ham maqtov bilan zikr qilganlar. Mazhabdan chiqqan o'rinlarda ummat ulamolarining qattiq raddiyalariga uchraganlar. Demak, xatolarining asosiy sababi- ular mazhab asoschilari qanaqa martabadagi zotlar ekanini bilmasligidadir. Alhamdulillah! Bizning diyorning aksar qismi hanafiylardan tashkil topgan. Imom Sha'roniy rahimahulloh shofe'iy mazhabida bo'lsalar ham: “Hanafiy mazhabini tekshirib chiqdim va sahih hadislarga bino qilingan holatda topdim”.
Mazhab imomlarimizdan ham, bu mazhabni bizga etkazgan buyuk mujtahid allomalarimizdan ham Alloh rozi bo'lsin!
Bismillahir Rohmanir Rohiym
Savol: Ayol kishi uyida eriga iqtido qilib namoz o‘qisa bo‘ladimi? Agar joiz bo‘lsa, ayol qayerda turadi?
Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym. Ha, ayollar uyda erlari yoki boshqa erkak mahramlariga iqtido qilgan holda jamoat bo‘lib namoz o‘qishlari joiz bo‘ladi. Bu borada alloma Alouddin Kosoniy rahimahulloh bunday zikr qiladilar:
“Agar imom bilan bir ayol namoz o‘qimoqchi bo‘lsa, uning orqasida turadi. Chunki ayolni erkak bilan bir safda yonma-yon turishi erkakning namozini buzadi. Agar imomdan tashqari bir erkak va bir ayol bo‘lsa, erkak imomning o‘ng tomoniga va ayol esa, orqasida turadi. Agar imomdan tashqari ikki erkak va bitta ayol bo‘lsa, ikki erkak imomning orqasida va bitta ayol ularning orqasida turadi. Agar erkaklar va ayollar hamda yosh o‘g‘il va qiz bolalar jamoat bo‘lib namoz o‘qimoqchi bo‘lsalar, u holda imomning orqasida dastlab balog‘atga yetgan erkaklar turadi. So‘ng balog‘atga yetmagan yosh o‘g‘il bolalar, so‘ng balog‘atga yetgan ayollar, so‘ng yosh qizlar turadilar” (“Badoyeus-sanoye’” kitobi). Vallohu a’lam.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi