ثُمَّ قَسَتۡ قُلُوبُكُم مِّنۢ بَعۡدِ ذَٰلِكَ فَهِيَ كَٱلۡحِجَارَةِ أَوۡ أَشَدُّ قَسۡوَةٗۚ وَإِنَّ مِنَ ٱلۡحِجَارَةِ لَمَا يَتَفَجَّرُ مِنۡهُ ٱلۡأَنۡهَٰرُۚ وَإِنَّ مِنۡهَا لَمَا يَشَّقَّقُ فَيَخۡرُجُ مِنۡهُ ٱلۡمَآءُۚ وَإِنَّ مِنۡهَا لَمَا يَهۡبِطُ مِنۡ خَشۡيَةِ ٱللَّهِۗ وَمَا ٱللَّهُ بِغَٰفِلٍ عَمَّا تَعۡمَلُونَ٧٤
Ushbu oyati karimada Isroil avlodlarining qalbi toshga o‘xshatilmoqda. Bu shunchaki shoirona qiyos emas, balki Parvardigorning yaratgan bandalari dilidagiyu xayolidagi hamma narsani oldindan bilib turish qudratiga kuchli dalildir. Ushbu suraning 60-oyatida bayon etilganiday, yahudiylar suv so‘rashganida Alloh taoloning amri bilan Muso alayhissalom hassalarini toshga urganlarida ulardan suv oqib chiqqanini o‘z ko‘zlari bilan ko‘rishgan edi. Shu o‘rinda Qur’oni karim oyatlarining go‘zal fasohati namoyon bo‘ladi: xuddi toshdan suv chiqqaniday Allohdan chinakamiga qo‘rqqan ko‘zlardan yosh otilib chiqadi, ammo ba’zilarning qalblari shunchalik tosh qotganki, ularni hayotning og‘riqli zarbalari va mashaqqatlarigina yig‘lata oladi, xolos. Xuddi shu kabi shundayin metin qoyalar borki, ularni faqat kuchli zilzilagina parchalay oladi, ayrim insonlarning qalbi ham shunga o‘xshaydi: ular Parvardigorlariga qandaydir oliy maqsadlar bilan emas, faqat qo‘rquvdan yuzlanadilar. Ashaddiy gunohkorlarning tosh qotgan dillarini hech bir narsa yumshata olmaydi.
۞أَفَتَطۡمَعُونَ أَن يُؤۡمِنُواْ لَكُمۡ وَقَدۡ كَانَ فَرِيقٞ مِّنۡهُمۡ يَسۡمَعُونَ كَلَٰمَ ٱللَّهِ ثُمَّ يُحَرِّفُونَهُۥ مِنۢ بَعۡدِ مَا عَقَلُوهُ وَهُمۡ يَعۡلَمُونَ٧٥
Ey mo‘min-musulmonlar, qalbi tosh qotgan kimsalarning sizlarga ishonishlaridan umid qilyapsizlarmi, vaholanki ular Alloh taoloning Tur tog‘ida Muso alayhissalomga aytgan so‘zlarini eshitib-tushunib turib ham bu so‘zlarni o‘zgartirib yuborishgan. Ibn Abbos va Muqotil aytadi: "Bu oyat Muso alayhissalom o‘zi bilan birga Alloh huzuriga borish uchun ajratib olgan yetmish kishi haqida nozil bo‘lgan. Ular Muso bilan borishgach, Alloh so‘zini eshitishdi: Alloh ba’zi narsalarga buyurdi va ba’zi ishlardan qaytardi. So‘ng ular qavmlari oldiga kelishdi. Oralaridagi rostgo‘ylari eshitgan narsalarini bajarishdi. Ba’zilari esa bunday deyishdi: "Biz Allohning kalomini eshitdik, U aytdiki, agar qodir bo‘lsanglar, bu narsalarni qilinglar, xohlamasanglar qilmanglar, buning farqi yo‘q", dedi". Ko‘pchilik mufassirlarning fikricha esa, bu oyat toshbo‘ron qilish amrini va Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning sifatlarini o‘zgartirganlar haqida nozil bo‘lgan.
Imom-xatiblar faoliyatini yanada samarali tashkil etish bo‘yicha ko‘chma seminar bugun respublikamizning Qorao‘zak va Taxtako‘pir tumanlarida tashkil etildi. Qorao‘zak tumanidagi markaziy "Idris eshon" jome masjidida Qoraqalpog‘iston musulmonlari qoziyoti qozisi Bahramaddin Razov boshchiligida soha xodimlari, mahalla raislari va ziyoratchilar ishtirokida yig‘ilish o‘tkazilib, sayyor tadbirda amalga oshiriladigan ishlar ko‘lami tushuntirildi.
Ishchi guruh a’zolari Qorao‘zak va Taxtako‘pir tumanlarining 5 ta masjidi va 19 ta mahallasiga biriktirildi. Ular o‘zlariga biriktirilgan mahalla hududidan 101 ta muammoli xonadonga kirib, o‘sha yerda yashayotganlarning holidan xabar oldi, yashash sharoitlari bilan yaqindan tanishdi va suhbatlashdi. Ularning muammolari o‘rganilib, fikr-mulohazalari tinglandi. Imom-xatiblar 10 ta toifaga mansub 101 ta oilaga ma’naviy-ma’rifiy, targ‘ibot-tashviqot va amaliy yordam tadbirlarini olib bordi.
Shuningdek, masjidlar atrofida obodonlashtirish va tozalash ishlarini olib borish, ish yuritish, jamoani boshqarish jihatlari ham o‘rganildi.
Ishchi guruh a’zolari o‘zlariga biriktirilgan masjidlarda peshin namozini o‘qib, yig‘ilgan qavmga, "Tinchlik baxti. Shukronalik. Ilm olish fazilati. Yot g‘oyalar ta’siridan saqlanish. Missionerlik harakatlarining salbiy oqibatlari" kabi dolzarb mavzularda ma’ruzalar qildi.
Tadbir yakunida amalga oshirilgan ishlar tahlil qilinib, Qorao‘zak va Taxtako‘pir tumanlari imom-xatiblarining ma’naviy-ma’rifiy, masjid boshqaruvidagi ishlariga ko‘rsatma va tavsiyalar berildi.
Tashrif davomida qoziyot qozisi boshchiligidagi ishchi guruh a’zolari Qorao‘zak tumanidagi "Idris eshon" masjidining yangidan qurilayotgan binosining qurilish ishlari bilan tanishdi.
B.ABBAZOV,
Qoraqalpog‘iston musulmonlari qoziyoti xodimi