Sayt test holatida ishlamoqda!
20 Iyun, 2025   |   24 Zulhijja, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:04
Quyosh
04:50
Peshin
12:30
Asr
17:40
Shom
20:03
Xufton
21:41
Bismillah
20 Iyun, 2025, 24 Zulhijja, 1446

Kechirimlilik – mo‘minga xos fazilat

24.05.2020   2689   3 min.
Kechirimlilik – mo‘minga xos fazilat

Kuni kecha muhtaram Yurtboshimiz xalqimizga xos mehr-oqibat, ezgulik, xayr-saxovat kabi olijanob fazilatlarning yorqin ifodasi sifatida “Jazo muddatini o‘tayotgan, qilmishiga chin ko‘ngildan pushaymon bo‘lgan va tuzalish yo‘liga qat’iy o‘tgan bir guruh shaxslarni afv etish to‘g‘risida”gi Farmonni imzoladilar. Farmonga muvofiq, qilmishiga chin ko‘ngildan pushaymon bo‘lgan va tuzalish yo‘liga qat’iy o‘tgan 258 nafar fuqaro afv etildi.

Ushbu insonparvarlik, kechirimlilik va g‘amxo‘rlik ramzi bo‘lgan ezgu ish 258 nafar oilani yangi hayotga qaytarishga, ushbu xonadonlardagi moddiy va ma’naviy muhitni sog‘lomlashtirish, mung‘aygan ko‘ngillar shod va xotirjam bo‘lishiga xizmat qiladi.

Bu voqea yurtimizda olib borilayotgan insonparvarlik, xalqimizga xos bag‘rikenglilik, yiqilganni suyash, adashganga to‘g‘ri yo‘l ko‘rsatish, kechirimlilik siyosatining, oliyjanoblik va mehr-muruvvat ko‘rsatish kabi ezgu fazilatlarini muborak Ramazon oyida yanada yuksak namoyon bo‘lishining yorqin ifodasi bo‘ldi.

Davlatimiz rahbari tomonidan Ramazon hayiti arafasida ko‘rsatilayotgan bunday g‘amxo‘rlik yurtimizdagi barcha insonparvar, mehr-oqibatli kishilarni xursand qildi. 

Darhaqiqat, kechirimli bo‘lish hamma vaqt insonlar va jamiyatga ko‘pdan-ko‘p manfaat va muvaffaqqiyatlar keltirgan. Shu bilan birga kechirimli bo‘lish mo‘min-musulmonlar uchun yuksak fazilatlardandir.

Kechirimlilik insonning ulug‘ sifatlaridan biridir. Alloh taolo o‘zining kalomida shunday bayon qiladi: “Yaxshilik bilan yomonlik barobar bo‘lmas. Siz (yomonlikni) go‘zalroq (muomala) bilan daf eting! (Shunda) birdan siz bilan o‘rtalaringizda adovat bo‘lgan kimsa qaynoq (qalin) do‘stdek bo‘lib qolur”. (Fussilat surasi 34-oyat)

Yana bir oyati karimada shunday marhamat qilinadi: “Kimki afv etib (o‘rtani) tuzatsa, bas, uning mukofoti Allohning zimmasidadir.”. (Sho‘ro surasi 40-oyat).

Afv go‘zal va maqtalgan axloqlardan bo‘lib, Alloh taolo O‘z nabiysi Rasuli Akram sollallohu alayhi vasallam va mo‘min-musulmon bandalariga ushbu sifat bilan ziynatlanishga buyurib, Qur’oni karimda shunday marhamat qiladi:

“Afvni (qabul qilib) oling, yaxshilikka buyuring, johillardan esa yuz o‘giring!” (A’rof surasi, 199 oyat). 

Afv etilganlarga tikonli sim orqasida o‘tirish emas, balki o‘z halol mexnati bilan o‘z nomini oqlash, jamiyatda o‘zining munosib o‘rnini topishga tarixiy imkoniyat berildi. Endi ushbu fuqarolar imkoniyatdan samarali foydalanishlari, oilasiga bosh-qosh bo‘lishlari, ijtimoiy foydali mehnat bilan shug‘ullanibhukumatimizning ishonchiga amaliy shukrona bilan javob qaytarishlari, shu yurt ravnaqi uchun o‘z hissalarini qo‘shishlari lozim.

Afv etilganlar esa ushbu ishonchni suiste’mol qilmasliklari, bergan va’dalariga hiyonat qilmasliklari nafaqat fuqaroviy burchi, balki shariatimiz talabi ham hisoblanadi.

Yana ta’kidlash lozimki, yurtimizda olib borilayotgan bunday insonparvarlik, xalqimizga xos bag‘rikenglilik, adashganga to‘g‘ri yo‘l ko‘rsatish, kechirimlilik siyosatining, mehr-muruvvat ko‘rsatish kabi ezgu fazilatlarini muborak Ramazon oyida yanada yuksak namoyon bo‘lishining yorqin ifodasi bo‘ldi desak mubolag‘a bo‘lmaydi.

Alloh taolo barchalarimizni ne’matlarga shukr qilish, kechirimli bo‘lishimizni nasib aylasin!

 

Abdulhay TURSUNOV,

O‘zbekiston musulmonlari idorasining

Namangan viloyat vakili 

Maqolalar
Boshqa maqolalar

Ayol kishining rukusi

18.06.2025   2316   1 min.
Ayol kishining rukusi

Savol: Ayol kishi rukuda tizzasini bukadimi yoki erkaklar kabi tekis tutadimi?

Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym. Namoz o‘qishda, ayollar bilan erkaklarning bir nechta farqlari bo‘lib, ayollar satrliroq holda namoz o‘qishga buyurilganlar. Rukuda ham shunday, ya’ni ayollar rukuda erkaklardan  farqli ravishda, tizzalarini biroz bukib ruku qiladilar.

Mashhur tobeiy Ato ibn Abu Raboh bunday deganlar:

 تَجْتَمِعُ الْمَرْأَةُ إِذَا رَكَعَتْ تَرْفَعُ يَدَيْهَا إِلَى بَطْنِهَا وَتَجْتَمِعُ مَا اسْتَطَاعَت. مصنف عبدالرزاق

 “Ayol kishi ruku qilganda, imkon qadar yig‘ilibroq, ikki qo‘lini qorniga yaqinlashtirib turadi” (“Musannafi Abdurrazzoq”).

“Fatavoi Olamgiriya”da bunday deyilgan:

وَالْمَرْأَةُ تَنْحَنِي فِي الرُّكُوعِ يَسِيرًا وَلَا تَعْتَمِدُ وَلَا تُفَرِّجُ أَصَابِعَهَا وَلَكِنْ تَضُمُّ يَدَيْهَا وَتَضَعُ عَلَى رُكْبَتَيْهَا وَضْعًا وَتَحْنِي رُكْبَتَيْهَا وَلَا تُجَافِي عَضُدَيْهَا .كَذَا فِي الزَّاهِدِيِّ

“Ayol kishi rukuda biroz egiladi, tizzalariga suyanmaydi, barmoqlarini ochmaydi, balki qo‘llarini birlashtirib, tizzalariga qo‘yadi va tizzalarini biroz bukadi va bilakalarini tanasidan ajratmaydi. “Zohidiy”da shunday deyilgan”. Vallohu a’lam.

 

O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.