Har yili ramazon oyi kelishi bilan kayfiyatimiz va ruhiyatimizda o‘zgarish sodir bo‘ladi. Albatta yaxshi tomonga! Masalan, ko‘pchiligimiz kechirimli bo‘lib qolamiz...
Ulamolardan biri aytadi: “Ro‘zador hotirjamlik va ramazon sururini his qilmaydi, toki qalbida o‘zgalarga nisbatan xusumat yo‘qolmaguncha, uni ranjitgan odamlarni kechirmaguncha”.
Aslida insonni ich-ichidan yemiradigan, turli dardlarga mubtalo etadigan va Allohning rahmatidan mosuvo qiladigan narsa bu – qalbdagi xusumat va o‘zgalarga bo‘lgan nafratdir.
Zero, Alloh taolo O‘z Kalomida, Payg‘ambar alayhissalom hadislarida bizni kechirimli bo‘lishga targ‘ib etgan.
Jumladan, Qur’oni karimning A’rof surasi, 199 oyatida Alloh taolo shunday marhamat qiladi:
“Afvni (qabul qilib) oling, yaxshilikka buyuring, johillardan esa yuz o‘giring!”
Boshqa bir oyatda esa:
“Agar dag‘al va toshbag‘ir bo‘lganingizda, albatta, (ular) atrofingizdan tarqalib ketgan bo‘lur edilar. Bas, ularni afv eting...” (Oli Imron surasi, 159 oyat).
Abu Umoma Bohiliy roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “O‘ch olishga haqli bo‘laturib, kechirib yuborgan kishi uchun, Men jannatning o‘rtasidan bir qasr berilishiga kafilman” – deganlar (Abu Dovud rivoyati).
Nahot jannatda qasrimiz bo‘lishini xohlamasak... Jannatda-ya. Payg‘ambar alayhissalom kafilman deganlar.
Yana bir hadisda: “Kimki qilmishiga pushaymon bo‘lib, uzr so‘ragan odamni kechirib yuborsa, uning xatolarini ham Alloh taolo qiyomat kuni kechirur” deya ta’kidlangan.
“Qalbiga Alloq ta’olo insoniyatga nisbatan rahm shavqat ato etmagan banda eng ziyonkor bandadir” (hadis)
“Qiynalib qolgan qarzdorga belgilangan muddatni uzaytirgan kishiga har kuni shu qarz miqdorida sadaqa qilganning savobi yozilib turadi. Bordi-yu belgilangan muddat yetgach, yana uzaytirsa, har kuni qarziga ikki barobar sadaqa qilganning savobi yozilib turadi” (hadis).
“Birodari bilan bir yil arazlashib yurish uning qonini to‘kish bilan barobardir” (hadis).
“Rahm qilmaganga rahm qilinmaydi, kechirmaganni kechirilmaydi va birovning uzrini qabul qilmaganning tavbasi ham qabul qilinmaydi” (hadis).
Aziz dindoshim! Agar ramazon kelib, ro‘zador holatda hamon qalbingizda huzur-halovat his qilmayotgan bo‘lsangiz, qalbingizni keraksiz xusumatlardan, nafratu-alamlardan, iztiroblardan bo‘shating. Sizni hafa qilgan barcha insonlarni kechiring. Kechirish bizga Alloh tomonidan berilgan cheksiz kuch va jasoratdir.
Alloh taolo barchalarimizni mag‘firat qilsin!
Saidabror Umarov tayyorladi
Namozga kirishda qo‘llar quloq barobarigacha ko‘tarilib, qo‘lning bosh barmog‘i quloqning yumshog‘iga yetkaziladi va "takbiri tahrima" aytib, namozga kiriladi. Qo‘llar ko‘tarilganda kaftning ichki tomoni qiblaga qaratilib, barmoqlar biroz ochilgan holatda bo‘ladi.
Namozga kirishda qo‘llar quloq barobarigacha ko‘tarilishi haqida bir qancha hadislar kelgan:
Voil ibn Hujr roziyalloxu anhu: "Men Nabiy sollallohu alayhi va sallamni namozga kirishda takbir aytib, qo‘llarini ko‘tarib, quloqlari barobariga ko‘targanlarini ko‘rdim", dedilar (Imom Muslim rivoyati).
Anas ibn Molik roziyalloxu anhu rivoyat qilgan hadisda: "Rasululloh sollallohu alayhi va sallam namozga kirishda takbir aytib, so‘ngra ikki qo‘llarini ko‘tarib, bosh barmoqlarini quloqlariga barobar qilar edilar" (Imom Hokim va Imom Doraqutniy rivoyatlari).
Ulamolarimiz: “Hadislarda kelgan "qo‘lni quloq barobariga ko‘tarish”dan maqsad uni quloqqa tekkizishdir, chunki quloqning yumshog‘iga qo‘l tegishi qo‘lning quloq barobariga ko‘tarilganining aniq belgisidir”, deganlar. Bu haqda “Raddul Muhtor”, “Lubob fiy sharhil kitob”, “Fatavoi Qozixon”, “Sharhul Viqoya”, “Majma’ul anhur” shu kabi bir qancha mo‘tabar fiqhiy kitoblarimizda bayon qilingan.
Uychi tuman "Xizirobod" jome masjidi
imom-xatibi Sherzod Rahimov
Manba: t.me/softalimotlar